De tegenstelling tussen links en rechts is de laatste jaren afgenomen. De duidelijke stempel dat het woord links in de jaren zestig en zeventig had, kunnen we niet meer terugvinden. Toen betekende links, opkomen voor de zwakkeren in de samenleving en de overheid blijft de overhand houden. Dit is de uitleg die er nog steeds aan gegeven wordt. Maar is dit wel fair? Een nieuwe groep linkse mensen vindt dat het tijd is om een nieuw begrip te geven aan de term ‘links’.
De nieuwe linkse groep in Engeland heeft het Euston Manifesto opgesteld. De groep is pro-Amerika, fel tegen het oprukken van de politieke Islam en een gelegenheidscoalitie met rechts wordt niet uitgesloten. Wat moeten we hier nu onder verstaan? Het links denken van nu is volgens hen, dat Amerika alles heeft gedaan, er een oog wordt dichtgeknepen voor antisemitisme en dat onderdrukking en intolerantie wordt verontschuldigd als het ‘Islam’ heet. In Nederland hebben we onze eigen groep die het oude links meer dan zat is. Eddy Terstall (lid van de PvdA) voert een heilige oorlog tegen ‘oud links’ en begint steeds meer van zich te laten horen. Hij stelde vorig jaar een manifest op voor de vrijheid van meningsuiting samen met Hans Teeuwen en Diederik Ebbinge, omdat hij vindt dat hij zich niet meer vrij kan uiten in zijn werk. In Ehsan Jami ziet hij dan ook een maatje om dit aan de kaak te stellen. En zo zijn er nog tal van mensen in verschillende landen die de mening van deze nieuwe linksers delen.
Wouter Bos heeft Terstall meteen laten weten achter hem te staan, maar hem ook meteen duidelijk gemaakt waar het knelpunt ligt. Veel kiezers zijn moslims en met de harde toon bedoelt hij de radicale minderheid. Maar daarmee kwetst hij ook de gematigde meerderheid die op de PvdA stemt. Bos wil zijn schizofrene partij ook best nieuw leven inblazen, maar wat te doen met al die gekwetste moslimstemmers die de volgende keer vrolijk overstappen naar een andere partij?
Was het verschil tussen links en rechts eerst kiezen voor de zwakkeren in de samenleving of voor je eigen portemonnee, dan is het nu geworden: zijn we voor of tegen de invloed van de Islam? Zijn we pro of anti-Amerika? Het is ongelooflijk maar waar dat de politiek binnen zes jaar nog dieper is afgezakt naar niveau 0. Natuurlijk moet door de jaren heen ‘links’ veranderen, maar met de bovengenoemde thema’s krijgt het nu een populistisch karakter. Volgens figuren als Terstall betekent links zijn iets anders dan dat het voor mij altijd heeft betekend. Opkomen voor zwakkeren in de samenleving, nee tegen onrecht, een verdraagzame samenleving… Het nieuwe links van Terstall is wat mij betreft een slap aftreksel van rechtse partijen.
De enige partij die het linkse karakter nog enigszins uitdraagt is de SP. Al ben ik het niet altijd eens met hun standpunten, zij zijn tenminste altijd eerlijk geweest over hun standpunt over integratie. Aanpakken die handel! Niet door op elkaar te schelden, maar door mensen in te laten zien dat dat het beste voor ze is. Door die sterke houding genieten ze vertrouwen van de kiezers. We weten nu allemaal wel dat er meer nodig is dan geldverslindende en zinloze subsidieverstrekking aan dialoogorganisaties.
Politiek bedrijven doen politici tegenwoordig met oneliners die een week het nieuws domineren. Drie woorden kunnen al een onnodige rel veroorzaken. Inhoudelijk horen we steeds minder. Goedkoop scoren door steeds weer dezelfde thema’s aan te halen waar mensen inmiddels kotsneigingen bij krijgen. Door steeds weer te hameren op hetzelfde onderwerp krijg je een averechts effect. Mensen luisteren niet meer naar wat je te zeggen hebt en denken: ‘Ja hoor, nummer 34526 zegt wéér hetzelfde!’
En met die gedachte heb ik na het lezen van het artikel, de krant na een diepe zucht weggelegd.
25 Reacties op "Nieuw links in opkomst"
Volgens mij is “links” altijd ook anti-religieus geweest. Hoe linkser, hoe antireligieuzer. Want als er een groep wel meedoet aan het onderdrukken van de zwakkeren, dan zijn het wel religieuze leiders van allerlei slag.
Religie is ook de vijand van linkse waarden als vrijheid van seksualiteit en geleikheid van geslachten. Eigenlijk is het dus verbazingwekkend dat nu pas de eerste ‘linkse’ mensen kanttekeningen bij de Islam.
Gek dat je trouwens Terstall en Jami in hetzelfde kamp plaatst. Dat zou je niet zeggen na de discussie van de afgelopen week.
Ugh wat een eigenaardige verschrijving. Ik bedoel natuurlijk gelijkheid. Mij spreek keen koet Nederlands!
Suzan:
‘Volgens figuren als Terstall betekent links zijn iets anders dan dat het voor mij altijd heeft betekend. Opkomen voor zwakkeren in de samenleving, nee tegen onrecht, een verdraagzame samenleving…’
Sinds wanneer komen moslims op voor onderdrukte vrouwen, gedwongen uithuwelijking van vrouwen, gediscrimineerde homo’s, besnijdenis van onschuldige kinderen, veroordelen van haatpreken, etc. Enkel en alleen de vruchten plukken van gratis geld en zorg in een sociale maatschappij en de wantoestanden binnen je eigen cultuur vergoelijken?
Geef mij maar nieuw links. Definitely a change of regime. Noodzakelijk. Hopenlijk dat je je hypocriete en huichelachtige (voor)oordelen verliest voordat je een achterhoede gevecht moet gaan leveren.
Ik zou wel een nieuw links willen, maar niet dat van Terstall en Bos. De PvdA is helemaal niet links meer, laat de zwakkeren vallen in ruil voor regeringsdeelname met een rechtse partij.
Religieuze groeperingen hebben traditioneel de zorg voor de zwakkeren hoog in het vaandel. Soms is dat alleen nog maar retoriek, maar de zakaat en sadaqah (armenbelasting en giften) van moslims worden wel degelijk in praktijk gebracht. Je kunt echter niet stellen dat moslims per definitie links (moeten) zijn. Vrij ondernemerschap is b.v. ook een islamitische waarde, en past meer in het VVD-standpunt.
Links hoeft niet per se anti-religieus te zijn, waar die religies niet onderdrukkend werken. De SP ziet dat in en sluit coalities met religieuze groeperingen die hun standpunten op sociaal vlak delen. Huub Oosterhuis was lijstduwer en er zitten ook moslims in de SP.
Waar het vrouwen, homo’s en de vrijheid van andersdenkenden betreft hebben veel moslims nog wat te leren, maar er zijn ook steeds meer moslims voor wie gelijkwaardigheid van man en vrouw, vrije keuze van religie en homoseksualiteit geen probleem meer zijn en die actief aan het mogelijk maken daarvan meewerken. Je kunt ‘links’ en ‘de islam’ niet tegenover elkaar zetten. Zowel links als de islam vormen geen gesloten machtsblokken, maar bestaan uit individuen met eigen opvattingen. Sommige raken elkaar, sommige zijn niet te verenigen. Laten we samenwerken waar mogelijk.
waar blijft de moslim partij?
@Gerrit
Misschien heb je wel eens gehoord van mensen als Bart de Ligt (vredesactivist en christenanarchist), Henriette Roland Holst (heeft De Internationale in het Nederlands vertaald) en Domela Nieuwenhuis (was dominee)?
In Zuid Amerika bestaat er een aanzienlijke links- christelijke beweging. Niet voor niets is de rechtse Joseph Ratzinger daar onlangs nog naar toe geweest om deze beweging de wind uit de zeilen te nemen. Zo heeft hij een christelijke bevrijdingstheoloog die kritiek had op het karakter van Jezus in de officiele leer van de katholieke kerk in de ban gedaan (dat horen wij natuurlijk niet op het NOS journaal, er stond wel een klein stukje in de NRC next hierover
En Farid Esack (moslimgeleerde) heeft de inzichten van een Zuid Amerikaanse bevrijdingstheoloog (Guiterrez) n.a.v. de ervaringen in Zuid Afrika tijdens de apartheid. Moslims en communisten werkten daar samen tegen de witte overheersing. Er waren ook moslims die voor de apartheid waren. Maar de moslims en communisten die ertegen waren noemden de nationalisten ‘kafir’ (ongelovige), terwijl de nationalisten en de rechtse Moslims de zwarten en de communisten ‘kafir’ (ongelovige) of kaffer noemden.
Een Euston Manifesto heeft links Nederland ook nodig. Maar goed in Engeland worden ze wakker
Ik zou gelijk weer links stemmen.
socialistisch links is alles wat de fundementeel ondemocratische islam niet is.
Godzij dank heeft Nederland en met haar de overige westerse wereld de zorg voor de zwakkeren voor een groot deel bij de religieuse instellingen weggehaald. Ik sta als ongelovige elke maand een groot percentage van mijn inkomen af om dit soort zorg te bekosten en dat is meer dan 10%. De ontvanger van deze zorg mag totaal andere denkbeelden dan mij hebben de ontvangen zorg verplicht hem tot niets.
Let wel de islam kan wel zorg voor de zwakkeren in zich hebben maar dat wil nog
niet zeggen dat zij democratie is.
Mosulini heeft in Italie veel goede sociale wetten door gevoerd maar daarmee was hij geen democraat laats staan een links politicus
Zoals ik het zie, bestaat de ontwikkeling van de menselijke geschiedenis uit verschillende tendensen / potenties. Er is een tendens / potentieel naar meer vrijheid, gelijkheid en democratie / menselijkheid en een tendens naar onderdrukking van mensen.
Farid Esack schrijft dat God in de geschiedenis intervenieert om mensen te bevrijden. In de Bijbelse / Koranische geschiedenis heeft God laten zien welke tendens wij kunnen volgen.
Het probleem is denk ik dat veel zichzelf ‘gelovig’ noemende mensen een systeem dat vroeger bevrijdend was exact willen kopieren naar het heden. Wat natuurlijk helemaal niet lukt, omdat iedere tijd / plaats / context in het heden verschilt van toen. De geschiedenis en culturen zijn voortdurend in ontwikkeling. Daarom is het onmogelijk om blauwdrukken toe te passen. Dat is volkomen ahistorisch.
Volgens Esack gaat het erom de tendens serieus te nemen in de historische tekst. We moeten die tekst, die in een bepaalde historische context is geopenbaard, nooit exact in het heden willen implementeren.
Zo schafte Mohammed de slavernij niet af, maar vond hij wel dat je je slaaf goed moest behandelen en dat vrijlating van een slaaf een daad van liefdadigheid is. Dat was in die tijd een goed begin. Een eerste stap naar de erkenning van slaven als MENSEN, in plaats van handelswaar!
Het lijkt mij in dat opzicht ook vrij frappant dat de profeet Mohammed, in een tijd dat de handel in Arabie in opkomst is, een progressief belastingssysteem invoert, namelijk de zakaat en bovedien, naar ik heb vernomen, ook nog eens kiesrecht voor vrouwen en een zekere mate van volkssoevereiniteit, namelijk een gekozen kalief. Dat is het begin van een historische tendens die we serieus moeten nemen.
In de Bijbel staan ook mooie passages over de eerste christengemeenschappen. Ik zal die even citeren hier:
“En allen, die tot het geloof gekomen waren en bijeenvergaderd waren, hadden alles gemeenschappelijk; en telkens waren er, die hun bezittingen en have verkochten en ze uitdeelden aan allen, die er behoefte aan hadden.” Handelingen 2: 44 en 45
“want allen die eigenaars van stukken grond of van huizen, verkochten die en brachten de opbrengst van de verkoop en legden die aan de voeten der apostelen; en aan ieder werd uitgedeeld naar behoefte” Handelingen 4: 34 en 35
Zie ook Handelingen 5: 1-11, waarin God zelf niet zo zachtzinnig omgaat met mensen die hun bezit voor zichzelf houden
Zie ook onderstaande link
Dit is een heel cool filmpje van de Nederlandse Moslim Omroep met Farid Esack over onderdrukkende elementen in religies
Typ bij het zoekscherm rechtsbovenaan ‘onderdrukkende’ in als de link niet werkt en dan kom je ook bij het filmpje
http://www.nmo.nl/51-Zoekresultaten.html?q=onderdrukkende
Hallo Iedereen
@ Pippi:
Het prachtige van historische teksten is dat ze alleen maar te ‘implenteren’ vallen in de tijd waarbinnen ze geschreven zijn, omdat de sociale en economische condities aangepast waren aan de teksten en andersom.
@ Alle theisten:
De verlichting heeft ons een uitweg gebracht uit het vangnet van het geloof. Naast de mindere uitwerkingen van die verlichting is er 1 specifieke kans voor alle mensen op aarde uit voortgekomen. Ik moet Immanuel Kant gelijk geven als hij zegt dat de mens niet op autoriteiten en dogma’s moet vertrouwen, maar zijn eigen Rede inzet om zijn eigen levensfilosofie te bewerkstelligen. Zo krijgen we pluriformiteit in het dagelijks leven. De kerk en de moskee zijn huizen van bezinning, geen lijdraden naar een beter en zeker leven. De wil van God bestaat niet…Wees redelijk…
Excuses voor mijn taalfout -> implementeren
;-)
interesseert het iemand nog wat links of rechts is? Hebben we dat niet allang achter ons; hé gezellig wat zijn we toch allemaal gezellig links of rechts of katholiek of moslim of maoist of homo of hetero of whatever. Kunnen we de Maslowse behoefte tot een groep te behoren niet uitbreiden tot: rechtvaardig en vredelievend.
Laten we eens opnieuw beginnen, alle doctrines vergeten en gewoon doen wat aardig is. Mensen in hun pyjama laten zitten is niet mooi, moslims discrimineren ook niet, religieuze zelfmoorden ook niet. Ze hebben allemaal hun reden of oorzaak, maar dat maakt ze ook niet mooi. Gewoon lief zijn, elkaar belangrijker vinden dan de regeltjes die we – of anderen- maken. Stem van mij part helemaal niks, of op ed ouderen partij, dan gaat het nog ergens over. Anders komen we er namalijk nooit meer uit. En de demagogen lachen zich dood!
groeten
Francois
@Dionysius
Grappig, meer zon!
Voor wat betreft jouw reactie op mij kan ik daar mee instemmen.
Maar ik betwijfel of er zo’n contradictie is tussen de rede en het geloof in ‘de hand’ van God
In West- Europa is deze contradictie wel onstaan
Wellicht kunnen we iets leren van het vroege debat hierover in de Arabische wereld te bestuderen. Dat lijkt mij wel interessant. Misschien is er een verzoening mogelijk. Er bestaat wellicht geen pure ratio. Mensen voelen. Het gevoel is niet meer waard dan het verstand en andersom. Dat betekent niet dat we de Verlichting overboord moeten gooien.
Jammer genoeg weet ik er nog veel te weinig van af om een definitieve conclusie te trekken. Ik sta open voor alle mogelijkheden. Ik heb gewoon geen zin meer om in hokjes te denken. Stromingen die ik eerst afwees hebben wellicht best interessante inzichten.
Autoriteiten en dogma’s zijn niet het summum van “geloof”.Bij de soefi’s staan deze bijvoorbeeld meer op de achtergrond en staat de liefdesmystiek centraal. Ook bij anti autoritaire, meer mystieke christenen, zoals bijvoorbeeld de (tegenwoordige)Quakers.
Jezus verzette zich juist tegen de dogmatici (schriftgeleerden en farizeeers)
Wat dat betreft vind ik Life of Bryan van Monthy Pyton geniaal (of hoe schrijf je dat, ken je die film?
nou, dan zitten we op een lijn, samen met al die anderen die durven op te nouden te zoeken in de wirwar van politieke partijprogramma’s. Lijken soms wel net zo verwarrend al aanbiedingen voor telefonie, wordt je ook niet wijs uit.
gewoon laten barsten en opnieuw beginnen.
groeten
En GroenLinks dan?? De SP is juist harstikke conservatief als het over cultuur of internationale zaken gaat.
De SP vond ik vroeger wel goed, maar nu slingeren ze bij elk tv-interview hun mantra’s ‘het moet socialer’ en ‘asociaal’ de zaal in. Dat vind ik te makkelijk. Let maar eens op, wat zij zeggen is zo vaag en zo algemeen daar kan je het niet mee oneens zijn.
Heel makkelijk, ik vind het tegen demagogie aanzitten.
Weet je hoe moeilijk en langzaam het gaat om dingen om te keren, structureel te veranderen?
Ik ben blij met de toon van dit kabinet. Natuurlijk moet het fatsoenlijker, moeten we goed omgaan met onze ouderen, de jongelui, de migranten. Geef dit kabinet een kans. Pas als dit CDA-PvdA-CU kabinet 2 volle kabinetten zou regeren zou je misschien iets gaan merken van beter onderwijs etc. in de samenleving, en dat de onzichtbare plafonds geslecht worden.
Maar dat gaat wellicht niet gebeuren helaas. Kiezersgroepen zijn op drift. De PvdA gaat een toekomst tegemoet van wat D’66 afgelopen jaren overkwam. Tenzij ze het licht zien. Of tenzij we een ander kiesstelsel krijgen – met een tweepartijenstelsel, waar PvdA en SP gebroederlijk op zullen gaan in de progressieve vleugel.
De verlichting heeft de industriële revolutie mogelijk gemaakt, doordat alle remmen op egoistisch gewin werden losgelaten. Je hoefde niet meer solidair te zijn met de zwakkeren en je hoefde je ook geen zorgen meer te maken over het evenwicht in de natuur. Dat was het begin van het klimaatprobleem. Men begon erop los te leven zonder enig gevoel voor verantwoordelijkheid, wij dachten meesters van de schepping te zijn, maar vergaten dat die alleen kon bestaan als het natuurlijk evenwicht in stand gehouden werd. We koloniseerden, onderwierpen hele volken en roeiden ze uit, we pleegden roofbouw op natuurlijke hulpbronnen en krijgen nu de rekening gepresenteerd…
@16 Lieve help, wat een westers schuldgevoel. Alle gemakzuchtige linkse open deuren worden even ingetrapt. De verlichting als schuld van alles! Alsof Rousseau en anderen een pleidooi hielden voor ongeremde roofzucht. Dat is een regelrechte leugen! Alsof er voor de Verlichting geen kolonialisme en volkerenmoord plaatsvond – sla er maar eens het Oude Testament op na. Alsof niet al sinds de oudheid mensen hun eigen leefmilieu verpesten. Alsof de Industrialisering niet ook zijn eigen tegen tegenreactie , in de vorm van socialisme en de milieubeweging. Alsof verlichte denkers en hun navolgers niet zelf de grootste vijanden van kolonialisme en vervreemding waren.
aan#16 Hendrik Jan Bakker
Ik houd wel van dit soort grandiose alles omvattende historische overzichten …..
@ Hendrik Jan
Jouw verhaal over de Verlichting klopt ten dele, denk ik. Meestal ben ik het wel met je eens, maar dit keer ben je toch een beetje kort door de bocht. De traditie die de rede van de mens centraal stelt, kent enerzijds een ongekende ruecksichtlose industrialisatie.
Anderszijds kwamen binnen dit rationele denken ook weer tradities op die juist kritiek op deze industrialisatie hadden, maar niet op de menselijke ratio op zich. Zo hadden rationele socialisten kritiek op de armoede die ontstond en waren er andere rationalisten die juist voor een leven in kleinschalige, milieuvriendelijke communes kozen. Uiteindelijk was het de sociale rechtvaardigheidskwestie die de democratische onderstroom tijdens de Franse Revolutie veroorzaakte. De autoritaire Jacobijnen kwamen in alle Westerse geschiedenisboeken, terwijl die onderstroom glad werd “vergeten”.
Net zoals islamitische denkers geen monolitisch geheel vormen, vormen Verlichtingsdenkers dit ook niet.
De mens zou door redelijk inzicht juist kunnen beseffen dat zij verantwoordelijkheid kan nemen voor haar leefomgeving. Ook mensen die van God los zijn, kunnen goed zijn voor de natuur.
Het probleem met de Verlichting ligt denk ik vooral bij de veronachtzaming van de beperktheid van het menselijk streven (iedereen gaat uiteindelijk dood, ook Kant) en de overmatige nadruk op de rede, ten koste van andere belangrijke menselijke eigenschappen, bijvoorbeeld gevoel. Je kunt behoorlijk depressief worden als je niet naar je gevoel luistert. Maar de Verlichting heeft ook zo z’n waarde in de geschiedenis.
Wat een leuk en goed stuk Suzan ! Het enige dat ik niet geheel met je deel is je gevoel over de SP …
Tariq
Volgens mij ben jij de man die in Nederland de islamitisch democratische partij moet op
richten.
Tariq
Volgens mij ben jij de man die in Nederland de islamitisch democratische partij moet op
richten.
*modbreak:
u bent waarschijnlijk nieuw, hier stellen we geen reacties op prijs waar Nederlanders met een andere achtergrond worden verzocht dit/hun land te verlaten. *
Hmmm vele … verbaast me dat je dat zegt. Je bent zeker weer een beetje aan het provoceren :p
Heb je je dan niet afgevraagd waarom niemand anders dit al heeft gedaan? Het kan immers grofweg op twee manieren aflopen: je blijft door het gebrekkige aantal moslims in Nederland een zwak (en daardoor krachteloos – en dus nutteloos?) partijtje … of het lukt juist wel (vraag niet hoe), en dan weet ik niet hoe dat in het hedendaagse Nederland voor de partijleider uitpakt, als je begrijpt wat ik bedoel …maar als er anderen zijn die dit willen doen wil ik er best op stemmen :) tenminste als ze een goed partijprogramma maken. Ze krijgen zeker niet automatisch mijn stem, omdat er toevallig Islam in staat – daar hebben we de laatste tijd in de wereld te veel verkeerde voorbeelden van gezien.
Ik voel persoonlijk meer voor een partij waarin het juist niet uitmaakt wat je achtergrond is. De ‘GNP’ (Gewone Nederlanders Partij), wat juist inhoudt dat gewone Nederlanders vele verschillende achtergronden hebben (ook etnisch en cultureel), en zich juist verenigd vinden in hun gemeenschappelijk belang als Nederlanders. Waar we samen leven, vinden we samen ook de beste oplossing voor ons allemaal. Dit kan nooit inhouden dat de ene groep de andere iets verbiedt, of demoniseert, want dat remt de uitwisseling van ideeen, en daarmee de groei van de hele samenleving. Ook iets voor jou, vele?