Voorpagina Spiritualiteit

Het spirituele ‘Rad van fortuin’

Leven in de moderne tijd betekent, of je het nu wilt of niet, dagelijks geconfronteerd worden met allerlei dilemma’s. Ga ik naar de sportschool of naar de moskee? Ga ik met vrienden naar de film of moet ik gaan studeren? Moet ik op vakantie gaan of sparen voor een nieuwe auto? Moet ik meer aan mijn carrière werken of meer tijd met familie doorbrengen?

Vrijwel alle religieuze tradities in de wereld benadrukken het belang van evenwicht. Ook veel niet-religieuze mensen hechten veel belang aan dit principe. Het middenpad volgen en evenwichtig leven is echter in het dagelijks leven makkelijker gezegd dan gedaan. 

Religie brengt de principes en een discipline met zich mee om het evenwicht te bewerkstelligen. In het (volgens kenners) mooiste hoofdstuk van de Koran (55, ‘De Barmhartige‘) wordt gewezen op het principe van evenwicht dat door God is ingesteld in zijn schepping en de waarschuwing dit evenwicht niet te verstoren. Door middel van verschillende richtlijnen die zijn geopenbaard of uitgewerkt, kan men dit evenwicht concreet vorm geven.

Mijn mening is echter dat in deze ‘gestresste’ tijden, waarin we overspoeld worden met informatie en bezigheden, ook behoefte hebben aan concrete ‘gereedschappen’ die toegespitst zijn op het complexe leven van deze tijd.

Ik heb een hulpmiddel ontdekt waarmee je alle belangrijke onderdelen van het leven kunt visualiseren om makkelijker de eigen balans op te maken. De methode ‘Wheel of Life’ (hier uitgelegd) gaat uit van 6 categorieën in het leven waarover je de aandacht gelijkmatig zou moet verdelen. 

 
Klik hier voor groter

Behalve het bereiken van evenwicht, is het ontwikkelen van een mooi karakter en het verkrijgen van zelfkennis een belangrijk doel van religie. Een handig schema hiervoor, dat eveneens uitgaat van een cirkel is de ‘Wheel of growth’. Ik heb het uit het boek ‘On being a muslim’ (p. 46) van Farid Esack overgenomen (die het weer heeft overgenomen uit de ‘Life Line Trainees’ Manual’).

In dit boek werkt hij de ‘Wheel of growth’ uit met een voorbeeld. Samengevat gaat het erom dat iedereen in zijn leven problemen, tegenslagen of uitdagingen krijgt (‘crunch’). De ‘crunch’ die met pijn gemoeid gaat, brengt het wiel aan het draaien. Omdat we maskers en allerlei andere onnodige lasten (illusies) dragen en onszelf vaak voorliegen komen we maar langzaam vooruit. We zoeken vaak uitvluchten, ontkenningen, beschuldigen anderen of rationaliseren de hele situatie. Hierdoor worden we ongelukkig.


Klik hier voor groter

Door echter je eigen zwakheden in je karakter te leren kennen, maar ook door geduldig te zijn en anderen te vergeven en stappen te ondernemen naar verbetering van je karakter, zul je de ‘Wheel of growth’ doorlopen. Als je van jezelf leert, zul je bij volgende situaties het wiel sneller doorlopen. Je zult dan verlicht raken en dichter bij jezelf komen. Daar vinden we geluk. Waar een groot deel van je ego (nafs) is gestorven… daar is God!


Klik hier voor groter

Verlicht raken heeft in deze betekenis dus weinig met zweverig gedoe te maken.

Ook het idee achter dit schema wordt bevestigd door islamitische bronnen. Het doel van de schepping van de mens is volgens de Koran het aanbidden van Allah (51:56). Het aanbidden van Allah heeft weer als doel dichter bij Hem te komen en Hem te leren kennen. Er is een bekende hadith (overlevering) die luidt: "Wie zichzelf kent, kent zijn Heer". Deze hadith is volgens de hadithwetenschappers weliswaar zwak, maar wordt qua betekenis bevestigd door verschillende andere ahadith van de profeet Mohammed (vzmh) en niet te vergeten verschillende Koran verzen (o.a. 2:186, 8:24 en 50:16).

Ik eindig met het mooie advies van de wereldberoemde 13e eeuwse dichter en mysticus Roemi:

"Sterf voordat je sterft en word geboren terwijl je nog leeft!"

Kamel Essabane is het stilste jongetje van de klas dat toch begon te praten en zijn klasgenoten soms hard aan het lachen wist te maken. Hij overwon zijn angsten en maakte van praten voor groepen zijn beroep. Doordeweeks loopt hij met de pet op van docent islamitische godsdienst rond op een hogeschool en voorziet hij tevens diverse scholen van advies als onderwijsbegeleider identiteit en levensbeschouwing. Ook vertelt hij soms filosofische verhalen aan het Fahm Instituut. Af en toe plaatst hij vanachter zijn laptop in alle stilte een ernstige tekst op het net. Misschien dat iemand het leest.

Lees andere stukken van Kamel