"Een frisse wind werkt verfrissend. Een orkaan is echter destructief …"
Het is zaterdagochtend 1 september 2007. Ik word een beetje laat wakker. Onder de brunch doe ik de TV aan. In het programma ‘Het vermoeden’ (IKON) verschijnt een bekend gezicht op het scherm. Het is Nahed Selim, feministe en onder andere bekend van ‘De scheurkalender van de islam’ en het boek ‘De vrouwen van de profeet’. ‘O.K.’, denk ik, ‘eens kijken waar dit over gaat’…
Ze maakte bekend dat ze tegenwoordig in het Universeel Soefisme gelooft. Het Universeel Soefisme koppelt het Soefisme los van de Islam. Als een spirituele paraplu wil deze stroming alle wereldgodsdiensten, in Oost en West, met elkaar verbinden. In de tempel van de universele soefi’s wordt gezamenlijk gemediteerd en uit zeven heilige geschriften gelezen.
Aan de ene kant zegt Nahed Selim dat ze moslim is. Aan de andere kant zegt ze dat ze niet in de Islam gelooft omdat het een georganiseerde religie is. Weer even later zegt ze dat ze nu lid is van het Universeel Soefisme dat wel degelijk een georganiseerd clubje is. Als laatste zegt ze dat haar religie pure hartstocht is. Ze maakt op mij een verwarde indruk.
Nahed Selim heeft wel een punt. Bij institutionalisering van religie bestaat, net als bij elke andere vorm van institutionalisering, het gevaar van verstarring, literalisme, dogmatisme en machtsmisbruik. Maar is dat een goede reden om georganiseerde religie als geheel als ‘fout’ te bestempelen, zoals Nahed Selim doet?
Na de brunch en onder het joggen kwamen de volgende inzichten tot mij. Religie is in mijn optiek de georganiseerde sport van de ziel. Er zijn namelijk veel parallellen te trekken tussen sport en religie. De negatieve associaties van (bepaalde) georganiseerde sporten zijn: ‘hooliganisme’, vandalisme, kuddementaliteit, elite-clubjes, politieke spelletjes, corruptie, doping, uitbuiting door commercie, te dure kaartjes, ‘neo-slavernij’ van jonge afrikanen, asociaal hoge salarissen voor talenten, dope voor het volk (om Karl Marx’ uitdrukking te gebruiken), etc…
De georganiseerde sport brengt echter ook veel goeds: fysieke fitheid, motivatie, regelmaat, structuur, discipline, saamhorigheid, gezelligheid, gezamenlijke vreugde, dienstbaarheid, ’teambuilding’, (positieve) competitie, betere prestaties, begeleiding, professionaliteit, etc… Als ik bijvoorbeeld regelmatig met een vereniging zou joggen in plaats van alleen, dan zou ik veel meer uit mijn looptalent (als ik die heb) kunnen halen en het zou bovendien leuker zijn.
Negatieve aspecten moeten natuurlijk bestreden worden, maar het is geen reden om het kind met het badwater weg te gooien. Een aanpak die in het bedrijfsleven en in de topsport vaak wordt gebruikt, is de positieve bindende zaken steeds in een nieuw jasje presenteren. Ook een nieuwe verfrissende manager/coach heeft (van tijd tot tijd) een positief effect op een groep/organisatie.
‘Toevallig’ bestaat dit idee ook in de Islam. Volgens de Koran en ahadith (overleveringen) werden opeenvolgend verschillende boodschappers naar de mensheid gestuurd om de mensheid naar God te leiden. Verschillende riten en regels werden aan de mens voorgeschreven om dit doel te bereiken, afhankelijk van de tijd en cultuur. De Profeet Mohammed (vzmh) kwam weliswaar met de laatste openbaring voor de gehele mensheid (de Koran) maar gaf tevens aan dat ook de Islam van tijd tot tijd de behoefte heeft aan een mujaddid (vernieuwer) om de religie nieuw leven in te blazen.
Een frisse wind werkt verfrissend. Een orkaan is echter destructief en zorgt voor chaos!
23 Reacties op "Georganiseerde sport en religie"
Tja ik zou dat Universeel Soefisme ook niet zien als de oplossing voor de problemen die ik heb met georganiseerde religie. Maar dat het een voor de hand liggende ontwikkeling is dat er een wereldreligie zou kunnen ontstaan die men als universeel beschouwt dat zou mij niet verbazen. Maar dat bestaat er volgens mij niet uit dat je oude religies naast elkaar gaat belijden of dat er ééntje is die de andere verslaat. Maar als je een 5000 jaar godsdienstgeschiedenis samenvat dan is het wel een ontwikkeling van ieder stad zijn eigen god(en) > iedere cultuur zijn eigen god(en) > toekomst: het geloof in één god ? (we leven n.l. gedeeltelijk nog in een soort meergodensamenleving).
Ik voel mij wel verbonden met die oude religies in de zoektocht naar zingeving maar herken mij niet in hun culturele waarden en normen. Daar heb ik overigens verder ook geen probleem mee en ik heb mij nooit aan een geloof moeten ontworstelen maar ben er wel altijd in geïnteresseerd geweest. Misschien voel ik mij nog het meest verwant met de God van Einstein die zich niet zo makkelijk laat kennen en onpersoonlijk is. Overigens bestaan er in iedere religie stromingen die deze visie op God ook hanteerden (ook in de Islam) – dus ik zou echt wel ergens onder dak kunnen als vreemde randfiguur – maar zo’n stroming legt het altijd af als hoofdstroming omdat deze de massa’s niet aanspreekt. Het verkoopt niet en is niet commercieel genoeg. Daarom valt religie misschien beter te vergelijken met marketing dan met sport. Een idee over God moet aan grote groepen te slijten zijn wil je aan georganiseerde religie doen. Daartoe dienen een aantal dogma’s (in marketingtermen USP’s, vaak bondig verwoordt in een pay-off; bijvoorbeeld “serving the planet”). Je probeert bij religie niet zo zeer de winnaar te worden maar wil wel je idee slijten aan zoveel mogelijk mensen. Het gaat niet om de gouden plak maar om zoveel mogelijk reli-consumenten voor jouw Godsidee.
De Profeet Mohammed (vzmh) kwam weliswaar met de laatste openbaring voor de gehele mensheid (de Koran) maar gaf tevens aan dat ook de Islam van tijd tot tijd de behoefte heeft aan een mujaddid (vernieuwer) om de religie nieuw leven in te blazen.
Wat een grap! Probeer voor de verandering een keer zelf na te denken in plaats van je te laten hersenspoelen door de gemaakte waarheid die religie heet.
aan #2 Jimmy
“De Profeet Mohammed (vzmh) kwam weliswaar met de laatste openbaring voor de gehele mensheid (de Koran)..”
De zekerheid die uit je woorden spreekt vind ik bewonderenswaardig…
@Peter B
Waarschijnlijk bedoel je de zekerheid die uit Kamal Essabanes woorden spreekt? (voorlaatste alinea van Kamals stuk)
Inayat Khan kwam naar het westen , en dan vooral naar Nederland in het begin van de 20e eeuw , Hij was een Chistiya Soefie (de Soefie Orde “Tak” van wat hier “Universeel Soefisme ” word genoemd word ook door de Chistiya in India als een legitime orde erkend) voor de spirituele zoekers hier in Nederland in 1900 was Islaam iets voor de primitievelingen in de kolonies , Inayat Khan “vertaalde ” daarom de ideeen van Chistiya Soefisme in voor de beperkingen van de Westerse mindset begrijpbare termen . Deze ideen zijn niet instrijd met “traditioneel soefisme ” immers de Quran zegt al ” La nufariku beina ahadin mina arrossul ” “Er is geen onderscheid tussen de profeten ”
Inayat Khan heeft Soefisme nooit losgekoppeld van de Islaam dat hebben de Adelijke bestuurders van de “Soefie-Beweging ” hier in Nederland gedaan .
@Ismail Abushams
immers de Quran zegt al ” La nufariku beina ahadin mina arrossul ” “Er is geen onderscheid tussen de profeten ”
Toch hoor ik heel vaak dat Mohammed (vzmh) niet alleen de laatste maar ook de beste van de profeten zou zijn. Is dit dan in strijd met de Koran? Om welk vers gaat het precies (hoeft niet als je geen tijd hebt om dit op te zoeken)?
Is er een verschil tussen ‘geen onderscheid maken’ (zoals in de Koran staat) en een rangorde aanbrengen?
En Innayat Khan is toch geen profeet?!?
@ Kamal
Is het niet een beetje gevaarlijk om religie met het bedrijfsleven en de topsport te vergelijken?
Het gaat toch om winst en concurrentie in die beide takken? Die situatie lijkt me nou niet bepaald stimulerend om je ego van geldhonger, opportunisme, eerzucht en ellenbogenwerk ten koste van andere mensen af te houden
je moet wel heel goed zijn wil je ueberhaupt elke vorm van uitbuiting vermijden in zo’n omgeving
Het slijk der aarde hoort niet thuis in de school van de liefde
En o ja over Nahed Selim gesproken
veel dingen die ze zegt in het vermoeden vind ik juist ontzettend mooi
het enige is dat ze een beetje meegaat in islam bashing, wat dus niet had gehoeven om uit te drukken hoe zij haar spiritualiteit beleeft
zo maak je dus jezelf wel populair ten koste van anderen en dat hoeft dus niet
aan #4 Bertie
Nee, ik bedoelde in de eerste plaats de zekerheid van dat “de laatste openbaring voor de gehele mensheid” in de notitie van Jimmy. Ik hoor ook tot die “gehele mensheid”, en die zekerheid waarmee werd gesproken over iets wat dus kennelijk ook voor mij bestemd is gaf me een wat ongemakkelijk gevoel. “Bewonderenswaardig” was dan ook ironisch bedoeld.
Maar al te veel moet je er niet achter zoeken.
aan #7 Pippi
Ik vind Nahed Selim een interessante en moedige vrouw. Wat ik vooral moedig vind is dat ze als moslimvrouw af en toe durft te twijffelen, bijvoorbeeld aan bepaalde Koranpassages die ze als vrouw moeilijk kan accepteren.
Maar als je dat doet ben je al heel gauw een “Islam basher”. Jammer.
Iqra… religion vs. religion – Ali Shariati… :)
@pipi , ik heb nooit geclaimed dat Inayat Khan een Profeet zou zijn , ik bedoelde uit te drukken dat het “Universalisme” al in de Islaam “ingebakken” is .en dat Inayat Khan’s ideeen dus niet met Islaam in conflict zijn .
Wat Nahed Selim betreft , ik ben bang dat ze alleen heeft aangehoord wat de zgn ”volgelingen ” van Inayat Khan claimen wat hij onderwijst en nooit zich in zijn geschriften verdiept heeft . Zo heeft hij duidelijk gezegt dat het nodig is naast Sufisme de ”religieuse ” wetten te volgen , volgens hem is het niet belangrijk welke , Joodse , Christelijke of Islamitische , maar het framework van een ” wet” is nodig om de Nafs (het beperkte Ego) onder controle te houden .
Zou Nahed trouwens weten dat ze een man volgt wiens vrouw Hijab en aanvankelijk zelfs Niqab droeg ???
@Peter B #8
Maar Jimmy citeerde hier uit het stuk van Kamal, ook al stonden er geen aanhalingstekens.
Je ironie begrijp ik.
@ Pippi Nahed Selim, is blijven steken met haar twijfels over de Koranpassages in de orthodoxe interpretatie. Wat ze niet heeft begrepen dat ze die interrpretatie kan loslaten zonder de passages los te laten,die kunnen namelijk ook op totaal andere wijze geinterpreteeerd worden ( is ook gebeurd door moslima’s als Amina Wadud en Asma Barlas en nog vele anderen).
Doordat ze blijft doen of de interpretaite van de mysogyne orthodxe Koranuitleggers de enige juiste is, heeft Nahed Selim het kind met het badwater weggegooid. Juist daarom kan ik niets met haar opvatttingen.
Wat mij altijd verbaast is dat de zogenaamde “liberalen” het in hun meningsvorming over Islaam altijd laten leiden door de meest conservatieve uitspraken van de meest conservatieve denkers . Iemand als Wilders zouden ze zelf toch ook niet als reprensentatief voor de Nederlandse cultuur genomen willen zien ?
De “fanclub” van het “Joods-Christenlijk-Humanisties” denken vergeten voor het gemak maar eventjes dat deze ideeen gegrondvest zijn in de Islamitische Filsofien en Theologie uit Moslim Spanje .
Baruch de Espinosa kwam voort uit die traditie waarbij Moslim, Joodse en Christelijke Filosofen en Theologen hun kennis en ideeen deelde .
@ Ismail:
En die filosofen en theologen werden ook dikwijls uit hun minder vooruitstrevende gemeenten gezet, in ieder geval Spinoza, om enige tijd (generatie) later alsnog geaccepteerd te worden..
Meestal zie je dat liberalen de behoefte/verplichting voelen om een link te houden met de conservatieven/orthodoxen, omdat die blijkbaar de ‘hoeders van het geloof’ blijven. Ze willen erkenning dat ze er nog bij horen
Maakt niet uit welke cultuur je uit komt, als je voor de muziek uit loopt wordt je aangepakt of eruit gegooid. Maar dan is de geest al uit de fles, en heb je je bijdrage geleverd.
Ook in de sport zie je dat nieuwe technieken vaak met ongeloof en afschuw worden bekeken, om in tweede instantie wel geadapteerd te worden.
En dat juist de meest massale sporten het minste vooruitgang zien .
Vergelijk bijvoorbeeld Voetbal(welke innovatie?) eens met Schaatsen (klapschaats, schaatspakken) , hockey ( 6 camera’s, koptelefoontjes, elk jaar verbeterde regels)
en andere sporten
#14 Ismail Abushams, ja dat verbaast mij nu weer niet omdat de meest conservatieve denkers vaak de overhand hebben. Sterker nog … ik heb wel eens citaten van die islam filosofen rond de 10e eeuw op eens moslim forum gedropt en ze wilden daar niet eens geloven dat die van moslims afkomstig zijn omdat het niet in hun wijze van denken over de islam pastte. Maar ja, dat verandert ook wel weer …
@Ismail Abushams
Welke groep Nederlanders bedoelt u precies met “de zogenaamde “liberalen”‘ ?
@Simon
Het feit dat de conservatieve denkers de overhand hebben ligt aan het feit dat de media bijna alleen aan deze groep een podium geeft , Moslims in Nederland , en dan vooral de jongeren , halen hun info uit de nederlandse media ..
Veel van mijn Marokkaanse vrienden zeggen altijd “Jij praat over de dingen waar mijn grootvader over sprak ” Onder de algemene bevolking van Marokko is meer kennis dan onder degene die hier wonen niet in het minst omdat de Rif altijd al een neiging tot fundamentalisme heeft gehad , de fundamentalisten die de Fitna creeerde welke uiteindelijk Al Andaluz verzwakte en vernietigde kwamen ook uit dit gedeelte van Marokko …
Daarnaast is het droppen van geschriften van bijvoorbeeld Ibn Arabi of Bestami op een hedendaagse muslim-site niet erg productief , met de nodige uitleg zouden degene die je probeerd te berijken wel snappen dat dit Islamitische denkers zijn ,maar je laat een 2e klasser toch ook geen calculus doen ? die zou ook zeggen dat dat geen rekenen is .
En kijk eens naar de jongeren als Kamal die lezen liever een geislamitiseerd Christenlijk zelf-hulp systeem , met termen die uit hun eigen westerse wereldje komen dan dat ze zich verdiepen in Islamitische Esoterie .
Waarschijnlijk ook een invloed van de hedendaagse Marokkaanse cultuur , de geest van de Marokkaanen is nog steeds gekoloniseerd en het meeste van hun voordgezet onderwijs word gegeven door verfranste professors die vaak neerkijken op alles wat Arabies is …
#18 Ismail Abushams: “Daarnaast is het droppen van geschriften van bijvoorbeeld Ibn Arabi of Bestami op een hedendaagse muslim-site niet erg productief”
Nu ja het was geloof ik Aboe Bakr al-Razi die ik indertijd aanhaalde maar dat was omdat de meest benepen dogmatische geesten op dat moslim Forum zich beriepen op de glorietijd van de Islam zonder te weten waar ze over schreven. Ik weet er ook niet zoveel van maar wel dat in die bloeitijd veel meer inspirerende diversiteit in het denken zichtbaar was en veel meer moderniteit dan tegenwoordig zichtbaar is. Ja misschien komt dat ook wel door de media inderdaad die het liefst de dames van Halal uitnodigen om uit te leggen wat ‘den moslim’ denkt. Misschien gaan moslims dat op termijn dan ook zelf geloven.
“Doordat ze (Nahed Selim] blijft doen of de interpretaite van de mysogyne orthodxe Koranuitleggers de enige juiste is’…”
Wat is de logica hierin? Want wie kán bepalen wélke interpretatie ‘de juiste is’?
Leg dat eens uit want hoe komt het dat er zoveel – tegenstrijdige (!) – Koran interpretaties bestaan? Wat betekent dat Bin Laden (die de Koran binneste buiten kent) bestaat maar dat andere moslims volhouden dat de Islam vrede betekent’?
Maar als een zin/een passage/een boek b.v. zowel Oorlog én Vrede predikt ‘naar gelang interpretatie’ dan blijft er slechts het luchtledige over waarin iedereen maar ‘op zijn manier’ daar betekenissen aan geeft – en ja dan krijg je de meiden van halal én Nahid Selim, én Bin Laden….. en hebben zij állemaal gelijk, maar tegelijkertijd (!) géén gelijk, en zeggen zij allemaal (!) van de interpretatie van de ánder (!) ‘dat is de Islam niet’.
@ Ismael Abushams
“De “fanclub” van het “Joods-Christenlijk-Humanisties” denken vergeten voor het gemak maar eventjes dat deze ideeen gegrondvest zijn in de Islamitische Filsofien en Theologie uit Moslim Spanje .”
Hoe kóm je daar toch bij? De Leer van Christus bestond al vér voor de Islam in Europa. De Leer van Christus IS Totaal Humanisme – en JUIST dé reden waarom de Kerk/christenen/monniken/nonnen e.d. ziekenhuizen, weeshuizen, armen- en weduwenhuizen, scholen en universiteiten stichtten in Europa als onderdeel van het christelijke ‘Charitas’ = liefdadigheid zoáls in de Leer van Christus.
‘Spanje’ wordt door moslim geidealiseerd want hoe kunnen wij anders het commentaar van de joodse filosoof Maimo-nides uit 1204 verklaren over de Almohaden die Spanje veroverden: ,,Nooit eerder heeft iemand ons zo vernederd, getreiterd, naar beneden gehaald en gehaat zoals zij [moslims].’’
Moslims weten kennelijk ook niet dat de Griekse teksten vertaald werden door christenen vanuit het Oudsyrisch of direct uit het Grieks, en dat noch Averroës, noch Avicenna Grieks kenden? Moslims doen alsof de Islam ‘het wiel uitgevonden heeft’ terwijl die Arabieren de wetenschappen van de Oude Grieken, Romeinen, Oude Egyptenaren, Christendom (w.o. in het Grote Rome, Constantinopel, en Jeruzalem) en Jodendom… in feite aantallen Oude Civilisaties en hun kennis voor het oprapen hadden want b.v. de architectuur van de moskee werd geinspireerd door de architectuur van Orthodox christlijke kerken:
“The very first minarets beside mosques were inspired by square Syrian church towers, and there were other Christian elements that influenced Islam. Prayer niches facing Mecca derive from east-facing prayer niches of the early Christians, who also bequeathed Muslims their prayer halls, prostration and fasting. Desert monks used to chant psalms in the middle of the night, and this probably gave rise to today’s group chanting of the Koran by Muslims. In fact Muslims were so impressed by the asceticism and other spiritual practices of the monks that in due course they incorporated many of these features into Sufi mysticism.
In the secular world the practice of secluding and veiling Muslim women was a straight lift not from the pages of the Koran but from the palaces of Byzantium, as was the harem. Indeed the caliphs’ courts at Damascus and Baghdad inherited much of their love of luxurious costume, gold vessels, gorgeous gems and other indices of conspicuous consumption from the same spectacular source.”
Je mag jezelf ook afvragen waarom de filosoof Avicenna in de 10de eeuw vanwege zijn ideeën gedwongen werd te vluchten voor Turkse soennieten. En waarom de grote mysticus Mansoer Al-Hallaj, geboren in 858, ter dood werd veroordeeld in 922. De beulen hakten zijn voeten en handen af, en gaven hem 500 zweepslagen. Vervolgens werd hij gekruisigd. Zijn onthoofde lichaam werd verbrand, zijn as uitgestrooid. Het hoofd werd, gespietst op een lans, twee dagen aan de oevers van de Tigris tentoongesteld. In 1131 werd Ayn Al-Quzat Hamadani, Perzisch mysticus, van ketterij beschuldigd en levend gevild, opgehangen en in het vuur gegooid.
Als gevolg van: Koran, Surah 5:
“Those who make war with Allah and his messenger will be killed or crucified, or have their hands and feet on alternate sides cut off, or will be expelled out of the land.”
Welk “humanistisch denken” vinden wij in de Koran want ‘never mind’ wat – latere filosofen – daaraan toevoegden – gezien de éssentie van de Islam de Koran is, en de ‘sharia’ ook géén Humanisme kent?
@ joke.
Je zult geen humanistisch denken in de Bijbel of de Koran vinden want dat is een filosofie die in de renaissance ontstond, maar je vind er wel humaan ‘denken’.
Menselijkheid is de ook essentie van de Koran. De Bijbel heeft daar zeker geen monopolie op.
Zie de verzen..2:83, 2:177, 2:195, 2:215, 2:220, 2:256, 3:130, 3:195, 4:2, 4:10, 4:25, 4:29, 4:36, 4:85, 4:114…etc etc etc
Ik kan ook tal van verzen uit het Oude en Nieuwe testemant uit hun context rukken waardoor een leek de indruk zou krijgen dat het haatzaaiende boeken zijn. Het ‘vredige’ Nieuwe Testament is bijv. eeuwen geciteerd als rechtvaardiging van het anti-semitisme met als hoogtepunt de Holocaust.
Salamou ‘Aleykom
Ik denk dat ik mss eenbeetje over een ander onderwerp begin te praten. Maar iedereen heeft wel al gehoord over die film die één of andere politicus van bij jullie wil maken over de Islam.
Nu, ik woon nt in Nedeland. En gelukkig, Alhamdullilah, dat er in België ng niet zo’n haat heerst tegen de Islam, van de politicie dan. Hoewel Filip De winter al bezig is met enkele zaken om alle moskees in Antwerpen weg te doen (omdat er zoveel zijn, 40 denk ik) en 1 grote moskee te bouwen. Nu eerlijk gezegd, ben ik daar niet mee akkoord. Oké, dan kunnen ze mss minstens 2 grote moskees bouwen met ‘athaan’ (= oproep tot gebed)! Maar anders ga ik er echt nooit mee akkoord. Antwerpen is wel grOOt! Moge de inwoners van Antwerpen geduld hebben.
Nu, ik woon in St.-Niklaas en gelukkig hebben ze daar nog geen haat tegen de Islam, behalve dan dat ik mijn hoofddoek moet afdoen aan de schoolpoort, erg hé, dat ze zich zo moeien met mijn kledij??
Ma jah oke, mijn raad voor diegene die in Nederland wonen is hetvolgende, heb A.U.B. geduld met die film van de islam. Allah is bij de geduldigen!
Dyazakumu Allahu Khayr
Wasalamou ‘Aleykom