Voorpagina Islam, Spiritualiteit

Georganiseerde sport en religie

"Een frisse wind werkt verfrissend. Een orkaan is echter destructief …"

Het is zaterdagochtend 1 september 2007. Ik word een beetje laat wakker. Onder de brunch doe ik de TV aan. In het programma ‘Het vermoeden’ (IKON) verschijnt een bekend gezicht op het scherm. Het is Nahed Selim, feministe en onder andere bekend van ‘De scheurkalender van de islam’ en het boek ‘De vrouwen van de profeet’. ‘O.K.’, denk ik, ‘eens kijken waar dit over gaat’…

Ze maakte bekend dat ze tegenwoordig in het Universeel Soefisme gelooft. Het Universeel Soefisme koppelt het Soefisme los van de Islam. Als een spirituele paraplu wil deze stroming alle wereldgodsdiensten, in Oost en West, met elkaar verbinden. In de tempel van de universele soefi’s wordt gezamenlijk gemediteerd en uit zeven heilige geschriften gelezen.

Aan de ene kant zegt Nahed Selim dat ze moslim is. Aan de andere kant zegt ze dat ze niet in de Islam gelooft omdat het een georganiseerde religie is. Weer even later zegt ze dat ze nu lid is van het Universeel Soefisme dat wel degelijk een georganiseerd clubje is. Als laatste zegt ze dat haar religie pure hartstocht is. Ze maakt op mij een verwarde indruk.

Nahed Selim heeft wel een punt. Bij institutionalisering van religie bestaat, net als bij elke andere vorm van institutionalisering, het gevaar van verstarring, literalisme, dogmatisme en machtsmisbruik. Maar is dat een goede reden om georganiseerde religie als geheel als ‘fout’ te bestempelen, zoals Nahed Selim doet?

Na de brunch en onder het joggen kwamen de volgende inzichten tot mij. Religie is in mijn optiek de georganiseerde sport van de ziel. Er zijn namelijk veel parallellen te trekken tussen sport en religie. De negatieve associaties van (bepaalde) georganiseerde sporten zijn: ‘hooliganisme’, vandalisme, kuddementaliteit, elite-clubjes, politieke spelletjes, corruptie, doping, uitbuiting door commercie, te dure kaartjes, ‘neo-slavernij’ van jonge afrikanen, asociaal hoge salarissen voor talenten, dope voor het volk (om Karl Marx’ uitdrukking te gebruiken), etc…

De georganiseerde sport brengt echter ook veel goeds: fysieke fitheid, motivatie, regelmaat, structuur, discipline, saamhorigheid, gezelligheid, gezamenlijke vreugde, dienstbaarheid, ’teambuilding’, (positieve) competitie, betere prestaties, begeleiding, professionaliteit, etc… Als ik bijvoorbeeld regelmatig met een vereniging zou joggen in plaats van alleen, dan zou ik veel meer uit mijn looptalent (als ik die heb) kunnen halen en het zou bovendien leuker zijn.

Negatieve aspecten moeten natuurlijk bestreden worden, maar het is geen reden om het kind met het badwater weg te gooien. Een aanpak die in het bedrijfsleven en in de topsport vaak wordt gebruikt, is de positieve bindende zaken steeds in een nieuw jasje presenteren. Ook een nieuwe verfrissende manager/coach heeft (van tijd tot tijd) een positief effect op een groep/organisatie.

‘Toevallig’ bestaat dit idee ook in de Islam. Volgens de Koran en ahadith (overleveringen) werden opeenvolgend verschillende boodschappers naar de mensheid gestuurd om de mensheid naar God te leiden. Verschillende riten en regels werden aan de mens voorgeschreven om dit doel te bereiken, afhankelijk van de tijd en cultuur. De Profeet Mohammed (vzmh) kwam weliswaar met de laatste openbaring voor de gehele mensheid (de Koran) maar gaf tevens aan dat ook de Islam van tijd tot tijd de behoefte heeft aan een mujaddid (vernieuwer) om de religie nieuw leven in te blazen.

Een frisse wind werkt verfrissend. Een orkaan is echter destructief en zorgt voor chaos!

Kamel Essabane is het stilste jongetje van de klas dat toch begon te praten en zijn klasgenoten soms hard aan het lachen wist te maken. Hij overwon zijn angsten en maakte van praten voor groepen zijn beroep. Doordeweeks loopt hij met de pet op van docent islamitische godsdienst rond op een hogeschool en voorziet hij tevens diverse scholen van advies als onderwijsbegeleider identiteit en levensbeschouwing. Ook vertelt hij soms filosofische verhalen aan het Fahm Instituut. Af en toe plaatst hij vanachter zijn laptop in alle stilte een ernstige tekst op het net. Misschien dat iemand het leest.

Lees andere stukken van Kamel