Afgelopen zaterdag 16 september was het precies 25 jaar geleden dat de massamoorden in Sabra & Shatila (twee Palestijnse vluchtelingenkampen in Libanon) plaatsvonden. Onder toeziend oog, bijgelicht en met toestemming van het Z.A.F vielen 1500 Falangisten (Rechts extremistische Libanese christenen) de twee Palestijnse kampen binnen om daar in een orgie van geweld onbeschrijfelijke gruwelijkheden te begaan. Pas 48 uur later en tussen de 3000 -3500 doden verder hield het moorden op terwijl de wereld toekeek en zweeg. Ondertussen werd Beiroet dagelijks zoals dat al de hele zomer gaande was gebombardeerd en met artillerie bestookt door het Z.A.F. Die zomer lieten 15000 tot 20000 burgers het leven tijdens deze belegering van de Libanese hoofdstad door het Z.A.F.
Die nazomer van 1982 werd ik 9 jaar en zag ik voor de eerste keer in mijn leven, shovels hopen zand kiepen in gegraven sleuven waarin honderden lijken lagen bedekt met ongebluste kalk. Hoe een weerloze hoofdstad genadeloos werd gebombardeerd en bestookt met artillerie. Hoe mensen renden voor hun leven onder bommenregens en artilleriebarrages. Hoe ambulances af en aan reden om hun lading verminkte mensen af te leveren bij overvolle ziekenhuizen. Ik zag voor de eerste keer een onbeschrijfelijke angst en pijn op gezichten van mensen. Ik zag nog heel veel meer gruwelijkheden op de tv voor het eerst die nazomer van 1982 maar het zou niet de laatste keer zijn dat ik dat zag.
Als negenjarige biedt het leven te veel afleiding om stil te staan bij gruwelijkheden begaan ergens in een vreemd ver land en zo verdween wat ik die nazomer zag ergens in het reservoir van mijn jeugdherinneringen. De jaren daarna verkeerde ik teveel in een andere wereld om stil te staan bij het leed op deze wereld laat staan daarover na te denken. Ik verkeerde in de wereld van Asterix&Obelix, Suske&Wiske, Kuifje, Guus Flater en veel andere getekende helden en antihelden. Gevolgd door de wereld van De Vijf, Arendsoog, al de boeken van Thea Beckman* en vele anderen.
Pas toen ik op mijn 14e aan een krantenwijk begon, kwam ik terug in de echte wereld. Voor het eerst las ik kranten (ik heb ze allemaal gelopen behalve de krant van labiel Nederland). Een andere wereld openbaarde zich en ik viel met mijn neus in de boter. Iran was net begonnen met een groot offensief dat jaar en ik volgde de strijd alsof het een voetbalwedstrijd was. Zouden de Iraanse divisies doorbreken naar Basra? Hoe zouden de Irakezen een tegenoffensief beginnen? Hoe ver waren de Iraniërs Basra genaderd? Dat alles volgde ik dag in, dag uit (voorzover daar dan over werd bericht in de kranten). De gruwelijkheden die de oorlog met zich meebracht? Daar dacht ik toen niet aan. Het zou nog jaren duren voordat ik besefte wat oorlog werkelijk inhield. Voor mij gold toen nog de uitspraak van Erasmus: “Glorieus is de oorlog voor diegenen die nooit een oorlog ervaren hebben”.
Enige jaren later wat wijzer geworden, maar niet heel veel meer, was ik aan het grasduinen in de Slegte opzoek naar boeken over het Midden-Oosten, waar mijn oog viel op een boek met de titel: God Cried. Alleen die titel al was genoeg om mijn interesse te doen opwekken, maar ik was helemaal verkocht toen ik door het boek bladerde en zag waar het boek over ging: De belegering van Beiroet in 1982. Ter plaatse begon ik te lezen en hield niet op totdat het sluitingstijd was.
Met mijn nieuwe aanwist toog ik naar het eerste straatbankje dat ik kon vinden in de stad om verder te lezen, totdat ik het boek uit had. De herinneringen van de nazomer van 1982 waren weer terug in mijn hoofd alsof ze al die jaren op dit boek hadden gewacht. Sabra & Shatila staan in de ranglijst der massamoorden qua grootte en gruwelijkheid ergens onderaan de lijst maar voor mij persoonlijk zullen de namen Sabra & Shatila altijd als eerste in mijn hoofd opduiken wanneer het woord massamoord valt.
God Cried by Tony Clifton and Catherine Leroy
God Cried is about the siege of west Beirut in 1982 and the successful defence of the city by Palestinian fighters and there Lebanese allies against far greater Israeli forces. The story of the most brutal combined assault launched against a capital city since world war two so told by the Palestinians and the Lebanese: Fighters and civilians, women and children, who chose or were forced to remain under constant fire in west Beirut for the length of Lebanon’s bloodiest summer.
* (Mocht er een hemel zijn en het mij vergund zal zijn die te betreden dan hoop ik van harte dat Thea Beckman daar ook zal zijn zodat ik haar kan bedanken voor al die jaren leesplezier en de passie voor geschiedenis die ik aan haar boeken heb te danken)
19 Reacties op "God Cried"
Beste Mo,
je beschrijft nu waar alle die kleine allochtone kinderen mee worstelen. Het beeld van de gruwelheden in Irak, Palestina en de dreigingen aan andere moslimlanden worden door deze kleintjes intensiever beleefd dan wij destijds. Het brengt ze in onzekerheid, opgekropte naieve woede en frustraties.
En niemand deze het kan uitlegen zodat zij deze essentiele fase in hun leven met zo min mogelijke schade doorbrengen.
Hoi Mohammed,
Prachtig stuk Mohammed.
Het is eigelijk te dwaas voor woorden, maar ik denk dat bijna iedereen een “eerste massawoord” heeft.
Die van mij is “My lay, 1968”. Ik was acht.
Me moeten blijven dromen van een wereld, waar kinderen geen “eerste massamoord” ervaren.
Tot blogs,
Henk
Wat betekent Z.A.F.?
Verschrikkelijke gebeurtenissen, ja, goed dat je ze herdenkt, Mohammed.
@Bertje 3
Hoi Bertje,
Mohammed noemt Israel Zionistan.
Zionistan Armed Forces gok ik dus gezien het feit dat het Israelische leger onder leiding van Ariel Sharon in Sabra & Shatila het vuile werk op liet knappen door de Christelijke Falangistische militie.
Tot blogs,
Henk
Beste Bertie/Henk,
Bijna goed Henk :). Z.A.F ( Zionist Aggression Forces) is mijn afkorting voor I.D.F (Israel Defense Forces) kwestie van het beestje bij de naam noemen meer niet ;).
Met vriendelijke groet,
Mohammed
@Henk, #4
eeeh Henk, er is er maar één die mij Bertje mag noemen en jij bent dat niet! :-)
Over het algemeen hebben moslims weinig te klagen over christenen en zijn ze door de eeuwen heen zelf de agressor geweest. En niet zo’n beetje ook.
Oorlog is verschrikkelijk en kent uiteindelijk alleen maar verliezers. Breek je geweer en weiger te vechten. Ontwapend.
Beste Herman,
Een wapenloze wereld is een utopie en zal dat helaas zolang er mensen zijn ook een utopie blijven. Niet omdat de mensen oorlog willen maar omdat er altijd lui zijn die gedijen bij geweld en vaak zijn die lui degene die de touwtjes in handen hebben. Soms zijn ze fascist, communist, democraat, moslim, christen, jood etc maar allemaal hebben ze belang bij oorlog want zonder oorlog worden ze zij en hun ideologieën irrelevant. Dus zullen ze altijd zorgen dat er oorlogen zijn en het sleutelwoord daarin is Angst. Creëer angst voor de ander en mensen zullen je volgen zelfs een oorlog in die hen alleen maar ellende zal opleveren.
Met vriendelijke groet,
Mohammed
Beste Maya,
Inderdaad de moslims zijn het vleesgeworden kwaad op deze wereld. Dank je voor je inhoudelijke bijdrage.
Met vriendelijke groet,
Mohammed
Mohammed, echte helden vechten niet, als niemand begint aan een utopie dan zal een utopie een utopie blijven. We moeten allemaal proberen held te worden. Laat iedereen zijn verantwoordelijkheid nemen, vecht niet!
Wat dat betreft ben ik een echt christen, als ik op mijn wang geslagen wordt, dan keer ik je mijn andere wang toe.
(mocht je dan weer willen slaan, dan breek ik je je poten, pacifisme ok, maar ik kan natuurlijk niet aan de gang blijven ;-) , ik heb perslotvanrekening maar twee wangen. )
Beste Herman,
Beginnen aan een Utopie brengt heel veel leed met zich mee denk aan de Nazi’s en de communisten een ook de VS zijn bezig met een utopie namelijk het scheppen van de wereld naar hun gelijkenis. De meeste mensen willen gewoon met rust gelaten worden en niet lastiggevallen worden door anderen: Leven en laten leven. Dus als iedereen zich nou aan die regel zou houden dan zouden we al heel ver zijn zonder dat men de wang moet keren ;). Maar het is altijd handig om in de woorden van Theodore Roosevelt aan te halen:
Speak softly and carry a big stick; you will go far.
Want er zijn nu eenmaal altijd mensen die het niet kunnen laten anderen lastig te vallen om welke reden dan ook.
Met vriendelijke groet,
Mohammed
Wat deed NL destijds, de ZAF ondersteunen?
Bertie,
Ik schaam me diep. Ik ga heel erg mijn best doen om deze blunder niet meer te herhalen.
Tot blogs,
Henk
@Mohammed 5
Hoi Mohammed,
Zo zie je maar weer dat ik niet moet gokken. Twee fouten in een reactie van twee regels.
Tot blogs,
Henk
@ asdf 13
Hoi ASDF.
Niets.
En treffende ilustratie van de Nederlandse houding op dit punt is dit ambstbericht van het Ministerie van Buitenlandse zaken.
http://www.minbuza.nl/nl/actueel/ambtsberichten,2003/06/libanon___situatie_van_palestijnen_x_21_12_01.html
Lees het maar eens door. Sabra & Shatila worden genoemd, net als de invasie van de IDF in Libanon.
Tot blogs,
Henk
Voor diegenen onder ons die Marokkaans-Arabisch verstaan:
Hier een nummer van Nass el Ghiwane over Sabra en Shatila:
http://www.dailymotion.com/relevance/search/nass+el+ghiwane+sabra/video/x14q5r_sabra-ou-chatila_music
Mohammed.
Als jouw god en “Mijn” God huilden wat een machteloze goden hebben wij dan.
Toen en nu.
Beste Vele,
Vanwaar jou god met een kleine letter en “Mijn” God met een hoofdletter? Als jij niet begrijpt dat de titel van het boek slechts figuurlijk opgevat moet worden en niet letterlijk dan heb je niet goed zitten opletten tijdens de les: Begrijpend lezen! Het kan natuurlijk zijn dat je een antropomorfe zienswijze hebt ten aanzien van God. Is dat zo?
Met vriendelijke groet,
Mohammed