"Een beetje populisme mag best, maar in simplisme vervallen niet." Afgelopen weekend was de algemene vergadering van de VVD. Partijleider Rutte kreeg het verwijt van leden dat het bestuur van de VVD te populistisch is geweest. Als verdediging bracht Rutte in dat je best de dialoog mag aangaan met de bevolking. De VVD heeft alleen moeite met partijen die zich schuldig maken aan simplisme. Een interessante benadering voor het fenomeen dat de laatste jaren oprukt. Want we beginnen nog maar net te wennen aan de term populisme, of iemand anders geeft er weer een nieuwe draai aan: ‘Populistisch simplisme’.
Is het wel nodig om die twee termen uit elkaar te trekken als de grens tussen die twee al flinterdun is?
De politiek staat te ver af van de burger en moet dichterbij de burger staan. Het is maar een rotzooi in Den Haag en van de achterkamertjespolitiek daar hebben we onze buik vol. Den Haag, luister naar ons! De burgers. De mensen die belasting betalen en keihard werken om dit land te houden zoals het is. Dat was en is de wens van veel burgers. Eindelijk weer eens meetellen. Of beter gezegd: Het gevoel krijgen dat ze weer meetellen.
Als politici de ‘gewone’ man willen aanspreken dan zijn moeilijke en dure woorden taboe. Al die jaren heeft het ook allemaal gedraaid om de gewone burger. Alleen als erover werd gesproken, was het zo saai dat men in slaap viel of gewoon doorzapte naar Veronica. Met Pim Fortuyn werd de Nederlandse politiek weer leuk. Niet meer een uur eromheen praten met vaktermen, maar zeggen waar het op staat en dat in begrijpelijke taal. Pim was populistisch. Hij zei wat het volk wilde horen. Maar of hij ook daadwerkelijk deed wat het volk wilde of gewoon zijn eigen wens wilde vervullen is niet helemaal duidelijk geworden.
Na het Fortuyn tijdperk hebben we ook iets anders cadeau gekregen. Namelijk dat politici niet meer met inhoudelijke argumenten komen tijdens een debat, maar roepen met quotes die kort en krachtig zijn, zodat ze bij de burger en bij de media blijven hangen. Een inhoudelijke discussie kun je de huidige politici niet verwijten, het enige wat ze doen is spindoctoren op leuzen als: ‘Met Bos ben je de klos’ en ‘De tsunami van islamisering’.
Is dat het simplisme wat Rutte bedoelt? Want volgens mij leidt populisme automatisch tot simplisme. Om een standpunt, dat blijft hangen bij het publiek en leidt tot geapplaudiseer, begrijpelijk te maken voor een breed publiek, moet je dingen versimpelen. Anders begrijpt de burger die je wilt bereiken het niet. En de burger is tenslotte ook Ome Harry uit een Amsterdamse volkswijk die om alles geeft behalve politiek. Of moeten we het uit elkaar halen van de termen ‘simplisme’ en ‘populisme’ beschouwen als een nieuw politiek statement van de VVD. Het gaat niet goed met de VVD en partijen die volgens Rutte duidelijk meedoen aan simplisme (lees TON en PVV) snoepen veel kiezers weg.
De kwaliteit van de politiek is na de golf van het populisme er niet beter op geworden. De spoeddebatten over allerlei kwesties nemen toe (drie jaar geleden versoepeld om het debat in de Tweede Kamer aantrekkelijker te maken voor het publiek), de Kamer stelt oneindig veel vragen en ministers komen door alle Kamervragen niet eens meer toe aan het echte werk. Tijdens die debatten is het een vak apart geworden om zulke aparte uitspraken en quotes te leveren die hopelijk de voorpagina’s van de kranten halen. Wat Rutte eigenlijk bedoelt, is dat hij de kwaliteit van zijn populistische uitspraken afzet tegenover kwantiteit van simplistische uitspraken.
Dankzij Rutte is er een nieuwe term geboren die de domheid van het huidige populisme namelijk verdoezeld. Rutte en de zijnen zijn kwaliteitspopulisten, die hebben niets te maken met simplistische populisten aan de uiterste rechterflank.
7 Reacties op "Populistisch simplisme"
beste Suzan,
ik heb hier een weblog over geschreven en wil deze graag met je delen.
Populisme is ingeburgerd.
Wanneer kunnen we eens ophouden met populisme als negatief te bestempelen?
Zoals Mark Rutte zei tijdens de Algemene Ledenvergadering van de VVD : “Je mag best de dialoog met de bevolking aangaan”, maar dat mag er volgens hem nooit toe leiden dat de VVD zich schuldig zal maken aan “simplisme”.
We kunnen nu toch eindelijk wel eens accepteren dat populisme gewoon een onderdeel is van het hedendaagse taalgebruik?
Een ijzersterke conclusie met taalgebruik dat blijft hangen op de voet gevolgd door uitleg mét inhoud én oplossingen, dat is waar Mark Rutte zich schuldig aan maakt.
Vooral het CDA kan zich enorm druk maken om “populisme”, toen ik laatst met Wim van de Camp in gesprek raakte heb ik hem duidelijk gemaakt dat zelfs het CDA mee gaat in de “nieuwe politiek”. Denk aan de VOC mentaliteit van Balkenende en, nog een beter voorbeeld, vergeet de harde taal van Wim van de Camp niet tijdens het debat over de kwijt geraakte Chinezen.
Nadat Henk Kamp een motie van wantrouwen indiende tegen Albayrak, (waarmee hij slechts daadkracht toonde omdat hij haar een week eerder had beloofd haar aansprakelijk te stellen mochten er Chinezen de illegaliteit in verdwijnen) viel van de Camp onchristelijk en populistisch uit tegen de heer Kamp. Hij noemde de motie “spierballentaal” en verweet de VVD populair en stoer gedrag. Dit zei hij niet maar schreeuwde hij fel door de kamer. In mijn ogen valt dit ook onder populisme.
Waar ik mij het meest aan erger zijn de reacties die overal op het internet te vinden zijn naar aanleiding van nieuwsberichten over uitspraken van Mark Rutte. Iedereen heeft plots het woord “populisme” ontdekt en iedereen gebruikt het te pas en te onpas om de sterke woorden van Mark Rutte te ontkrachten.
De VVD heeft altijd sterke taal gebruikt, de VVD staat er bij mij juist om bekend. Ik ben ooit als klein meisje voor de VVD “gevallen” vanwege de sterke conclusies. De rake woorden zijn, waren en blijven sterk! Misschien is de VVD iets te onzichtbaar geweest, maar is het wel eens in u opgekomen dat de media de woorden van de VVD niet altijd heeft opgepakt? Er waren namelijk twee personen die zich wél schuldig maken aan simplisme die beter scoorden in de media.
Ik stel voor om vanaf nu populisme als positief te zien wanneer het is voorzien van inhoud en al het andere als simplistisch aan te duiden!
Ik hoor graag je mening.
Vr. gr.
Cindy Schneider.
Het is dringen op de rechter vleugel en Rutte staat enorm onder druk de VVD aan meer zetels te helpen. In dat licht bezie ik al zijn uitspraken. Dat het winnen van zetels weinig met inhoudelijke argumenten te maken heeft dat zal hij sinds de start van TON van Verdonk pijnlijk ervaren. Zijn antwoord zal waarschijnlijk aangestuurd worden door (te) veel adviseurs en daarmee niet authentiek overkomen. Rutte is een aardige jongen maar geen stemmentrekker dus het is de vraag hoe lang hij nog lijsttrekker bij de VVD zal zijn.
Opstelten vorige week: “Het moet afgelopen zijn met het gedonder in de VVD”
De uitspraak viel kennelijk goed; de beste man deed hem vandaag gewoon nog eens over. “Ik wil geen gedonder meer op lijn 2. Het is uit. Basta!”
Duidelijke taal, en in tegenstelling tot Verdonk heeft Opstelten een lange reputatie als goede bestuurder; en dat wordt straks toch onder het licht gehouden mag ik hopen.
Lijkt me een kanshebber voor premierschap, na een onverwachte come-back van de VVD. Rutte doet goed zijn best, maar ja…
Dat denk ik ook. Rutte moet Rita de wind uit de zeilen halen, maar moet oppassen dat hij niet te laat overstag gaat en zijn eigen koers in de gaten houden, om even in zeiltermen te praten. Milan Kundera schreef eens: wordt nooit de bondgenoot van je eigen doodgravers, een beetje afstand houden lijkt me dus wel van belang. Populisme en simplisme gaan inderdaad hand in hand. Ingewikkelde materie heel eenvoudig kunnen uitleggen, getuigt echter weer van een sterk intellectueel vermogen, maar wie merkt of weet nog het verschil? En heeft de burger ook niet boter op zijn hoofd?
bijna 90 % van de politici zijn allemaal moordenaars in driedelige kostuums. Onschuldige kinderen en vrouwen bombarderen volgens christelijke normen blijkt hier heel normaal, en vervolgens blijven ze gewoon lachen in de tweede kamer.
zal wel in hun bloed zitten stelletje voc-ers
Ik zie dit land juist als het toppunt van democratie…
Iedere mogelijke mening van het volk wordt wel geuit in het Parlement, wat een enorme chaos creëert, en in die chaos overleven enkel de simplismen die de meeste zieltjes weten te beangstigen of motiveren…
Over simplisme gesproken, hoe staat het met de perikelen rond de Westermoskee?