Voorpagina Algemeen

Verstandelijk gehandicapte kunstenaars, wat moet je ermee?

Afgelopen week stond er een cursus op de planning over Duurzaamheid bij mijn werkgever. Ik had er zin in. Het is een thema dat dicht bij mijn hart ligt. Na een ochtend van presentaties omtrent alle afdelingen die zich bezighouden met deze kwestie, zouden we naar de Hermitage gaan. De Hermitage is een museum gesitueerd in een prachtig gebouw in het centrum van Amsterdam. Op de dag zelf krijgen we te horen dat wij een rondleiding zouden krijgen met een groep verstandelijk gehandicapte kunstenaars. We zouden een buddy toegewezen krijgen en met hem of haar de rondleiding in het museum doorlopen.

photo credit: © Salim Photography/ www.salimphoto.com via photopin cc

Dat was voor mij even slikken. Ineens woedde er een strijd van tegenstrijdige emoties in mij. Want aan de ene kant leek het mij fantastisch om de groep een leuke middag te bezorgen. Tegelijkertijd voelde ik me ongemakkelijk worden. Want hoe zouden ze reageren?

Eenmaal aangekomen bij de Hermitage keek ik mijn ogen uit. Nou heb ik vrij weinig verstand van kunst, maar dat neemt niet weg dat ik mezelf er volledig in kan verliezen. Het is puur genieten en mijn ogen uitkijken. Het voelt aan als een reis. Ik word meegenomen naar een andere wereld, tijd en plaats. Even ben ik niet Malika, maar een wereldreiziger en tijdreiziger in een. En ben ik getuige van de rijke geschiedenis die visueel is vastgelegd.

Even later komt de groep kunstenaars binnen. Het is even aftasten. Sommigen zijn zeer extravert, terwijl anderen weer zeer introvert zijn. Mijn collega’s en ik krijgen een kaart die matcht met een van de kaarten van de verstandelijk gehandicapte kunstenaars.

Het duurt even maar dan zie ik mijn buddy. Het is een vrouw van rond de 40 en ze is van Iraanse afkomst. Ze spreekt alleen Farsi. Ze begrijpt woorden als ja en nee, maar veel verder dan dat reikt haar vocabulaire niet. Heel even word ik overmand door emotie.

Want probeer je eens voor te stellen dat je verstandelijk gehandicapt zou zijn in een land waar je de taal niet machtig bent. Onvoorstelbaar. Volledig afhankelijk van anderen. Dat raakt me enorm.

Ik voel me schuldig. Ik voelde me ongemakkelijk omdat ik niet wist hoe deze ervaring zou lopen. En achteraf gezien is het stom en onbenullig. Ik had een missie. Ik zou alles op alles stellen om er voor te zorgen dat zij een onvergetelijke middag zou krijgen.

Terwijl we langs werken gaan van o.a. van Gogh en rustig op onze tempo alles langs gaan, zie ik haar ogen oplichten en een grote glimlach haar gezicht sieren. Ze komt uit haar schulp. En de realisatie komt dat kunst voor haar een vorm is van communicatie. Het ontroert me. Tijdens de rondleiding ontwikkelen we een band. We zijn twee passanten die beiden kunst waarderen en samen op reis gaan.

Na de rondleiding, is het tijd om afscheid te nemen. Waar ze bij binnenkomst terughoudend was, is dat inmiddels als sneeuw voor de zon verdwenen. We zwaaien naar elkaar totdat we elkaar niet meer kunnen zien.

Wat wij die dag deden, was een groep mensen een onvergetelijke middag bezorgen. Dus hierbij mijn verzoek om een keer langs je bejaarde buurman te gaan die alleen woont en eens voor te stellen zijn tuin te doen. Of langs een opvanghuis te gaan en een kop koffie te drinken met een van de inwoners. Of langs een bejaardentehuis te gaan en bingo te spelen. Wedden dat je die mensen de tijd van hun leven geeft?

Wij mensen zijn nou eenmaal gezelschapsdieren.

Een meisje dat wordt verward als Maleisisch, Indonesisch, Zuid Afrikaans en Somalisch maar in werkelijkheid volbloed Marokkaanse is. Ondanks dat zij een internationale opleiding volgt is zij in eerste instantie van plan om in Nederland aan de slag te gaan. Hoewel ze inmiddels al een aantal plekken heeft mogen bezoeken heeft ze nog een waslijst van landen die ze graag God Willende wil zien, zoals Japan. De oorzaak van haar intense behoefte om überhaupt de wereld te willen zien. Ok, ok om heel eerlijk te zijn was dat Dragonball Z maar dat even terzijde. Een ding is duidelijk en dat is dat Nederland het land blijft waar haar huis woont.

Lees andere stukken van Malika