Voorpagina Algemeen

Complotdenkertje

Gisteren raakte ik verwikkeld in een korte discussie met een Nederlandse journalist die verslag doet vanuit het Midden-Oosten. In een tweet vroeg hij zich af waarom Egyptische activist Maikel Nabil tijdens zijn speech uitgejouwd werd door Arabische studenten aan The Hebrew University.

Nabil staat enerzijds bekend om zijn kritiek op de Egyptische militaire junta en zijn detentie als gevolg daarvan, en anderzijds om zijn onvoorwaardelijke steun aan Israël en de Zionistische ideologie die zijn creatie mogelijk heeft gemaakt. Kort samengevat beschouwt Nabil Israël als de bakermat van democratie in het Midden Oosten, een voorbeeldstaat, die in tegenstelling tot andere landen in de regio de mensenrechten wel respecteert. Je begrijpt de controverse.

Mijn suggestie aan deze journalist was dat – ondanks dat ik de speech zelf niet heb gehoord-, het mogelijk te maken heeft met het feit dat hij wordt beschouwd als een propaganda-tool van Israël (zijn reis is gefinancierd door U.N. Watch, die gelinkt is aan The American Jewish Committee) wat de reacties van de Palestijnse studenten uit de zaal mogelijk verklaart.

Yara Saadi lid van de Palestijnse feministen organisatie aan the Hebrew University legt uit waarom Nabil volgens haar niet welkom is:  “We consider Nabil a part of the normalization and bargaining that supports the theft and colonization of land, supports the suppression and displacement of the Palestinian people and ignores their rights. His shameful opinions do not convince anyone who has basic information about the Arab-Zionist struggle”.

Zijn antwoord op mijn tweet was kort en flauw:

Ik geef de voorkeur aan de omschrijving ‘iets kritischer dan de gemiddelde RTL nieuws kijker’. Maar het is me niet ontgaan dat degenen die er de voorkeur aan geven historische feiten wel onder ogen te zien én de retoriek van Israël supporters zoals Nabil in een bredere context plaatsen, wel vaker worden weggezet als complotdenkers. Na het beluisteren van de speech had meneer de journalist het antwoord op zijn vraag gevonden:

Verrassend!
De kritiek die Nabil teweegbracht in de zaal kan onmogelijk te maken hebben met zijn Hamaskritiek: de meest kritische, doch genuanceerde geluiden ten opzichte van Hamas vindt binnen de Palestijnse gemeenschap zelf plaats, Palestijnse studenten vormen daar geen uitzondering op. Het tweede punt in zijn tweet is tevens het meest populaire argument vandaag de dag in het Westen waarmee bijna elk conflict in het Midden Oosten getracht te worden verklaard: het is een sektarische strijd.

Nabil is een Kopt. Dus? Het zal wel te maken hebben met het beknopte karakter van Twitter, dat een genuanceerde uitleg bijna onmogelijk maakt, maar wat hij bedoelt te zeggen is dat Palestijnen iets tegen Kopten hebben? Als iemand die redelijk op de hoogte is van het karakter van het Palestijns-Israëlisch conflict, durf ik met vrijwel volledige overtuiging te zeggen dat zijn religieuze overtuiging wel het laatste is waar de gemiddelde Palestijn zich om bekommert.

Nakba
Nee, het is niet Hamas en ook niet een religieus conflict dat ten grondslag ligt aan de kritische houding van Palestijnen ten opzichte van deze ‘activist’. Het zijn de historische feiten die Nabil in zijn vredesretoriek negeert die hem impopulair maken. Ik heb het over de Nakba: de etnische zuivering van meer dan 800.000 Palestijnen en de vernietiging van meer dan 450 Palestijnse dorpen ten behoeve van de stichting van de omstreden staat Israël. De Nakba, een relatief recent historische gebeurtenis is in het Westen slechts een onbespreekbare, vage herinnering, maar voor miljoenen Palestijnen echter de dagelijkse realiteit. Degenen die geen flauw benul hebben van wat de Nakba is verwijs ik voor een uitgebreidere verhandeling naar historici zoals Edward Said en Ilan Pappé, deze laatste vat het als volgt samen: “the chapter in Jewish history of expulsion, colonization, massacres, rape, and the burning of villages”.

Zolang dat minder heroïsche hoofdstuk uit de geschiedenis van Israël in Nabils retoriek ontbreekt zal zijn integriteit bediscussieerd worden. Door degenen die onderdeel zijn van die realiteit – en een ieder die zich oprecht bekommert om het lot van de Palestijnen – zal hij beschouwd worden als een spreekbuis van Israël, dat met haar propagandamachine de Nakba sinds 1948 en tot de dag van vandaag uit het collectieve geheugen probeert te schrappen, en daarin slaagt. Een ieder die een oprechte poging tot vrede probeert te bewerkstelligen zal deze pijnlijke geschiedenis onder ogen moeten zien, bespreekbaar moeten maken en de actoren die daarvoor verantwoordelijk zijn ter verantwoording moeten roepen. Om de woorden van Edward Said te quoten: “Painful dialogue with the past should enable a given society to digest both the most evil and the most glorious moments of its nation’s history”.

De bewondering die Nabil en anderen voor Israël koesteren gaat helaas gepaard met een stilzwijgen, over het verleden en over de toekomst. Complotdenkertje of niet, zolang de erkenning van de Nakba in Nabils retoriek ontbreekt beschouw ook ik hem als niet meer dan een Israëlische propaganda-tool.

photo credit: gnuckx via photopin cc
photo credit: gnuckx via photopin cc
photo credit: gnuckx via photopin cc

Asma El-Fassi (1986), het zusje van, Arabiste van beroep, studeerde Arabische Taal & Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. Ze deed een MA Midden-Oosten Studies, werkte voor Al Jazeera en was werkzaam als multimedia producer in Doha. Momenteel werkt ze als fulltime producer voor FunX.

Lees andere stukken van Asma