Voorpagina Cultuur, Politiek

VVD misbruikt religie dl. 1

In het nieuwe beginselprogramma van de VVD is weer een verwijzing opgenomen naar de joods-christelijke traditie van Nederland. Daarmee neemt de partij afstand van de eigen liberale beginselen. In het programma staat nu letterlijk: „De Nederlandse samenleving vindt haar oorsprong in de joods-christelijke traditie, het humanisme en de Verlichting.” De algemene vergadering van de VVD ging zaterdag akkoord met de verwijzing in het nieuwe beginselprogramma dat geschreven is door partijleider Rutte.

Rutte geeft twee redenen voor de verwijzing:
1. De erkenning van de oorsprong van onze beschaving; 
2. Afstand nemen van cultuurrelativisme.
Bij bovenstaande punten lijken mij enkele kritische kanttekeningen op hun plaats.

Rutte benadrukte dat de verwijzing naar de traditie van het christendom geen belijdenis is, maar „een constatering.” Daarnaast zou cultuurrelativisme kenmerkend zijn voor de VVD in de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw. Rutte: "De verwijzing naar de tradities heeft niks te maken met persoonlijk geloof. Het gaat om noties die een vreedzaam samenleven bevorderen.’’ Het principe van vergeving zoals het christendom dat leert, noemde hij als voorbeeld. In een tijd dat in Nederland de islam aan invloed wint, is het belangrijk die traditie in de beginselen van de partij vast te leggen".

1. Erkenning van de oorsprong van onze beschaving?

De oorsprong van onze beschaving is divers en het rijtje jodendom, christendom en humanisme is selectief. Waarom wordt de oude Germaanse religie niet erkend door de VVD? Ligt de oorsprong van onze beschaving niet ook in beschavingen die in het Midden-Oosten (Mesopotamie? Egypte?) zijn ontstaan 5000 jaar geleden. Waarom wordt er gezwegen over de islamitische invloeden die de renaissance in Zuid-Europa hebben doen ontstaan? En welke invloed heeft het jodendom op de Nederlandse samenleving gehad?

Het klopt dat er sinds eeuwen een kleine groep joden in Nederland woont, maar de invloed van het jodendom is toch echt verwaarloosbaar. De term joods-christelijk is pas in de jaren 60 van de vorige eeuw bedacht en was het resultaat van een schuldgevoel over de Holocaust. Het verenigen van joods met christelijk was voor de meeste christenen voor de Holocaust als het aan elkaar gelijkstellen van Judas en Jezus. Het verenigen van ‘joods-christelijk’ met humanisme was voor veel humanisten, die zich vrijgevochten hebben van de kerk, als het aan elkaar gelijkstellen van kerk en staat, onderdrukking en vrijheid.

De realiteit is dat de oorsprong van de Nederlandse beschaving divers is en altijd aan veranderingen bloot staat. Immers, het jodendom, christendom en het humanisme hebben hun beschaafde vormen, maar ook hun onbeschaafde manifestaties in heden en verleden.

De VVD zou volgens mij pas echt beschaafd zijn als ze zich in hun beginselen open stellen voor andere beschavingen. Wat voegt het toe aan een liberaal beginselprogramma om in de geschiedenis selectief enkele particuliere stromingen te erkennen en die te linken aan de huidige liberale principes, terwijl de liberale principes juist universaliteit en tijdloosheid claimen? Ziet de VVD-top deze tegenstrijdigheid echt niet?

Wordt vervolgd…

Kamel Essabane is het stilste jongetje van de klas dat toch begon te praten en zijn klasgenoten soms hard aan het lachen wist te maken. Hij overwon zijn angsten en maakte van praten voor groepen zijn beroep. Doordeweeks loopt hij met de pet op van docent islamitische godsdienst rond op een hogeschool en voorziet hij tevens diverse scholen van advies als onderwijsbegeleider identiteit en levensbeschouwing. Ook vertelt hij soms filosofische verhalen aan het Fahm Instituut. Af en toe plaatst hij vanachter zijn laptop in alle stilte een ernstige tekst op het net. Misschien dat iemand het leest.

Lees andere stukken van Kamel