Voorpagina Maatschappelijk

Faith in Human Rights

Het heeft even op zich laten wachten. De vertegenwoordigers van de grote wereldreligies hebben de universele verklaring van de rechten van de mens officieel onderschreven. De universele verklaring van de rechten van de mens, een document dat 60 jaar geleden opgesteld is (op 10 december 1948) ter bevordering van vrijheid, gerechtigheid en vrede, was al reeds door bijna alle naties in de wereld ondertekend, maar een officiele erkenning door religieuze authoriteiten liet even op zich wachten.

Maar onlangs was het dus zover…

Mensen van verschillende religies en levensbeschouwingen hebben op 9 en 10 december 2008 het initiatief genomen om onder de titel "Faith in Human Rights" in het Haagse Vredespaleis een internationale bijeenkomst te organiseren. Religieuze en politieke leiders van naam en faam hebben daar een verklaring over het thema ‘religie en mensenrechten’ ondertekend. De universele verklaring van de rechten van de mens is zelf niet bindend, maar ligt wel ten grondslag aan veel internationale verdragen die wel bindend zijn.

Nu kun je je afvragen "Waarom is het uberhaupt van belang dat ook vertegenwoordigers van religies zich over de mensenrechten uitlaten?" Het antwoord daarop lijkt me voor de hand liggend. Vertegenwoordigers van de wereldreligies doen ook een morele universele claim over de mensheid. De vertegenwoordigers van de verschillende religies zeggen dat hun religies humaan zijn. Dat religies ten dienste van de mens staan om het goede van de mens naar boven te halen. Daarmee zeggen ze dus hetzelfde doel als de universele verklaring te hebben en dat werd onlangs dus eindelijk expliciet erkend.

Als je om je heen kijkt is daar ook noodzaak toe. Critici van universele verklaringen hebben gelijk dat het met een verklaring nog niet koek en ei is in de wereld. Echter, het symbolische gebaar van good will is in ieder geval wel een eerste noodzakelijke stap. Waar vroeger gemeenschappen en volkeren tamelijk geisoleerd van elkaar leefden en preken voor eigen parochie de norm was, leven we nu in een globaliserende wereld waarin mensen en ideeën elkaar veel vaker en intensiever ontmoeten.

Het is een goede zaak dat de mens nu ook als religieus dier de mensenrechten onderschrijft. Religie en mensheid horen nu eenmaal (in veel gevallen) bij elkaar.

Ik kan het niet mooier uitleggen dan Karen Armstrong in haar boek ‘Een geschiedenis van God’:

"Toch is met de bestudering van de godsdienstgeschiedenis duidelijk geworden dat de mens een spiritueel dier is. Inderdaad is er alle reden om te stellen dat de Homo sapiens óók een Homo religiosus is. Mannen en vrouwen begonnen goden te aanbidden, zodra ze herkenbaar menselijk waren geworden; ze schiepen religies op hetzelfde moment als waarop ze kunstwerken schiepen. Ze deden het niet simpelweg omdat ze machtige krachten gunstig wilden stemmen, maar omdat ze in die eerste religies uitdrukking wilden geven aan de verwondering en het mysterie dat altijd essentiele componenten van de menselijke beleving van deze wondermooie maar angstige wereld geweest schijnen te zijn."

En ook deze interessante video van een kritische islamitische geestelijke die de zaden van Ghandhi in de islamitische wereld wil verspreiden, wil ik jullie niet onthouden.

Kamel Essabane is het stilste jongetje van de klas dat toch begon te praten en zijn klasgenoten soms hard aan het lachen wist te maken. Hij overwon zijn angsten en maakte van praten voor groepen zijn beroep. Doordeweeks loopt hij met de pet op van docent islamitische godsdienst rond op een hogeschool en voorziet hij tevens diverse scholen van advies als onderwijsbegeleider identiteit en levensbeschouwing. Ook vertelt hij soms filosofische verhalen aan het Fahm Instituut. Af en toe plaatst hij vanachter zijn laptop in alle stilte een ernstige tekst op het net. Misschien dat iemand het leest.

Lees andere stukken van Kamel