Een islamitische studentenvereniging?

Ik was laatst bij de oprichting van een ‘islamitische studentenvereniging’ en werd min of meer gedwongen na te denken over het verenigingsleven op de universiteit. Toen ik mijn studie Engels afsloot aan de VU had ik een rommelig parcours achter de rug. Heel even was ik verzopen in het alcoholische verenigingsleven van de TU Delft, waar ik een blauwe maandag Chemische Technologie studeerde. Ongeveer een jaar bevond ik me in Schotland, aan the University of Glasgow, waar ik een aantal malen een vaag whiskeymixdrinkje kreeg toegestopt zonder dat ik dat direct wilde. En waar ik ook Schotse letterkunde studeerde overdag en ’s avonds taekwondowedstrijden uitvocht met een rode Celticsupporter en wat Pakistaanse broeders.

Dus jullie moeten mij vergeven, wanneer ik onbewust de link maak met alcohol wanneer mensen me vragen naar mijn tijd aan de universiteit – in ’t bijzonder als het gaat om het verenigingsleven.

In Delft sneuvelde ik mede daardoor – niet alleen de corpsballen, maar zelfs de alto’s daar deden niets anders dan zuipen. Nu moet u weten dat ik eigenlijk mijn hele leven al vegetariër ben geweest (tijdens een militante fase zelfs nog veganist, aanleunend tegen de Straight Edge wereld) en dat ik tijdens mijn hele puberteit mij zwaar heb afgezet tegen roken, drinken en alle andere vormen van normaal puberiaans verzet.

Dus wat gebeurt er dan, wanneer je op de universiteit komt en de groepssfeer ademt voornamelijk een alcoholwalm uit? Je trekt je terug: in studie, in sport en in individueel prettig afwijkend gedrag. In mijn geval: skateboarden, tatoeages nemen en veel, veel punk- en hiphopconcerten bezoeken. Hierbij zo min mogelijk met mensen spreken of contacten leggen.

U begrijpt: ik was rond deze periode van mijn leven nog geen moslim.

Toen ik over mijn ervaringen als student aan de VU nadacht en of ik nu wel lid zou worden van een islamitische studentenvereniging dacht ik enkel: subhanullah, je zou me nog niet onder bedreiging van fysiek geweld met een stok met spijkers erin in de buurt van een vereniging kunnen hebben krijgen. Ik zat tijdens de studie zwaar in een kluizenaarstrip, deed mijn eigen ding en was daar zeer blij mee. Koppige nonconformist tot het einde!

Maar ja: ik was nog geen moslim toen.

Dus ik probeerde mij een leven voor te stellen als moslim studerende aan de VU. Daarbij komt nog eens dat ik niet zomaar een moslim aan de VU zou zijn, maar ik zou een moslim zijn die aan de VU studeert voordat de TwinTowers naar beneden sodemieterden. Voor de tweede en derde intifadah, toen Geert en Rita nog veilig opgesloten zaten in de VVD, toen Osama nog de beste vriend van de CIA was in de strijd tegen het Rode Gevaar in Afghanistan en toen Saddam nog zaken deed met de Verenigde Staten om Iran te verslaan. Een moslim onder de paarskabinetten en onder Premier Kok. Dit klinkt mij nu als een paradijs in de oren. (Okay okay, de nuance is hier ver te zoeken: natuurlijk heb ik niet gestudeerd van 1982-1999; just for argument’s sake, jeweettoch?!)

Het enige wat mij zou kunnen gebeuren toen, wanneer ik zou gezegd hebben dat ik moslim zou zijn geworden, was waarschijnlijk een opgetrokken wenkbrauw van mijn ouders: mohammedaan? "Jochie toch, hehehehe, jij verzint toch ook altijd weer wat anders, straks wordt je nog Hare Krishna!" Dus: geen landverrader naar mijn hoofd, geen nepmarokkaan in mijn bakkes, geen terrorist, fundamentalist, overloper, maar waarschijnlijk enkel een flauw ‘kabouterplop’-mopje.

Ik zou moslim zijn aan de VU en waarschijnlijk naast mijn studie Engels een bijvak islamitische theologie volgen, af en toe naar boven sneaken om ergens mijn gebed te doen en heel af en toe een praatje maken met de docent filosofie die me zou vertellen over de belangrijke bijdrage van Ibn Rushd, Ibn Ghaldoen en Ibn Siena aan de reformatie en verlichting van Europa.

Wanneer iemand me dan zou vertellen over een studievereniging voor moslims, zou ik mijn schouders ophalen en zeggen: wees je eigen persoon, wees je eigen mens, laat je niet opsluiten in het verenigingsleven, waar de persoonlijke kosten altijd hoger zijn dan financiële baten. Want zo zag ik dat: het enige waar een vereniging goed voor zou zijn, was een sterk netwerk, zekerheid op een baan, contacten met medestudenten van verschillende studies en clubs. Omdat ik voelde dat dit ten koste zou gaan van mijn individualiteit zou ik hiervoor passen en de moeilijke weg verkiezen: zelf mijn pad vinden, geen hulp van anderen accepteren. Lekker aanklieren onderaan de ladder en langzaam mijn weg naar boven vinden.

Echter: anno 2009 staan de zaken er anders voor. Het maatschappelijke klimaat en de sociopolitieke kaart, zowel nationaal als internationaal, dwingen de moslims van de 21ste eeuw om zich sterker te verenigen, elkaar meer te ondersteunen en de netwerken uit te bouwen. De negatieve tendens ten opzichte van religie in het algemeen en Islam in het bijzonder, nopen ons ertoe om de handen ineen te slaan. Totaal in tegenstelling tot elke persoonlijke impuls van mij, zie ik in dat het nodig is een islamitische zuil te bouwen. Getverdepielekes, ik dacht dat we die verzuiling nu wel gehad zouden hebben.

Concreet betekent dit: op religieus gebied elkaar ondersteunen en op weg helpen om die precaire balans tussen onze islamitische identiteit en ons nederlandse burgerschap in stand te houden. Dit kan door middel van het organiseren van Nederlandstalige lezingen, maar ook door elkaar aan te moedigen in zelfstudie. Zorg er dan voor dat die studie uitgebalanceerd is: leer je religie, leer je cultuur te herkennen, maar leer ook de wetten en gebruiken van het land waarin we wonen, je weet maar nooit waar dat nuttig voor is.

Dit betekent ook dat we onderkennen dat we als mensen zeer zeker niet perfect zijn: we zullen te maken krijgen met islamofobie, met racisme of discriminatie. Soms zullen we aan de kant van rechtvaardigheid staan, maar soms ook niet. Soms zijn wij degenen die het onderscheid maken op een voor de ander vervelende manier. Laten we leren om elkaar hier op aan te spreken en scherp te houden. En als we zelf het slachtoffer hiervan worden: blijf niet bij de pakken neerzitten, maar help elkaar op positieve wijze. Zorg ervoor dat je elkaar aan een stageplek helpt. Zorg ervoor dat je elkaar aan werk helpt en blijft ondersteunen: help elkaar met sollicitatietraining, met het herkennen van bepaalde bedrijfsculturen die wel openstaan voor diversiteit in afkomst of religie.

Al deze zaken zou ik verwachten van een islamitische studentenvereniging. Hoogdravend of wat? Maar er is meer. 

In een tijd waarin de Islam verdacht is, verwacht ik van zo’n vereniging dat zij het gedrag zal vertonen waar de zuiverheid van de Islam in is terug te vinden. (Dus: geen financieel wangedrag, geen over elkaar buitelend bestuur en transparantie, veel transparantie.) Ik verwacht een openheid naar mensen van andere geloven of ideologieën om met hen in gesprek te zijn, gaan en blijven.

Dan nog zou ik trouwens zelf geen lid worden, daarvoor ben ik te koppig. Ik zou misschien wel af en toe op bezoek komen, een lezing volgen, een praatje maken, bakkie koffie doen. Zo ben ik dan weer wel.

Pssst..
Wij Blijven Hier! is het platform van de Nederlandse moslim. Wij bieden ruimte aan sterk uiteenlopende meningen en standpunten. Want waarom zou je het leven makkelijk maken als het moeilijk kan? Niet alle meningen en standpunten hier komen overeen met de onze. En anders dan je wellicht van ons verwacht, hebben wij ook niet alle wijsheid in pacht. Dus mocht je het ergens niet mee eens zijn, dan horen we het graag!

Noureddine Steenvoorden

In het jaar dat Elvis stierf, werd Noureddine geboren. Op zijn negende kreeg hij een skateboard. Op zijn 20ste werd hij in Schotland verliefd op boeken. Op zijn 27ste werd hij moslim en vond hij zijn draai. Hij werkt in de gehandicaptenzorg en denkt soms dat hij bijna Arabisch kan lezen maar vraagt dan toch om een klinker. Hij jat de beste grappen van de missus, steun en toeverlaat sinds 2006. Af en toe vertaalt hij wat poëzie omdat het leven dan gewoon beter is.

Lees andere stukken van