Terwijl ik op de vroege ochtend in de Starbucks van de stationshal op Hoog Catharijne te Utrecht geniet van een welverdiende dubbele espresso, moet ik ineens denken aan gisteren. Ik ben een denker. Ik heb vaak van die momenten dat ik even stil sta bij de afgelopen dagen. Ik evalueer wat ik allemaal heb gedaan – of niet heb gedaan – en probeer mezelf dan ook feedback te geven.
“Wat ging goed, wat ging er minder goed, ben ik ergens tekortgeschoten of verdien ik juist een schouderklopje.”
Ik leer mezelf kritisch maar rechtvaardig te kijken naar mijn eigen doen en laten, naar mijn handelingen en naar de emoties en gevoelens, die ik daarmee losmaak bij mezelf en anderen. Het brengt me dicht bij mijn zelfbewustzijn. Op dit soort momenten geniet ik, ik sluit me af van alles om me heen en voel me even alleen in mijn eigen wereld.
“Ben ik gelukkig?”
Dat is wat ik me gisteravond afvroeg. Zomaar ineens, tijdens het poetsen van mijn tanden, kwam die vraag in me op. Een vraag die je met ja of nee kunt beantwoorden. In mijn djellaba, met mijn Prodent tandenborstel in mijn mond, keek ik mezelf vermoeid maar serieus in de spiegel aan en vroeg mezelf af of ik gelukkig was. Een aaneenschakeling van positieve ontwikkelingen van de afgelopen dagen zal de oorzaak zijn geweest van dit plotselinge geluksgevoel. Ja, ik ben tevreden met alles wat ik heb en mag doen in mijn leven. Ik ben tevreden met de kansen die ik krijg en ik geniet van de mooie mensen om me heen. Maakt me dat een gelukkig mens?
Mijn spiegelbeeld en ik kwamen gisteren niet tot een overeenstemming, een zogenaamde consensus. Wat is geluk eigenlijk? Wie of wat bepaalt wanneer je gelukkig bent?
Meneer van Dale zegt er het volgende over: “Geluk: gunstige loop van omstandigheden; voorspoed.”
Terwijl ik van mijn espresso geniet, werp ik in een blik in de stationshal. Het is spitsuur en aardig druk. Ik vind het altijd een mooi schouwspel, het is alsof de gehele wereld voor je neus ontwaakt. Iedereen is druk in de weer, sommigen hebben zo te zien het bekende semi-agressieve ochtendhumeur en anderen lopen zowat dwars door elkaar heen. Allemaal onderweg naar school, werk of een andere dagbesteding. Tegenover me zit een man de ochtendkrant te lezen, ook hij geniet van een espresso. De rimpels in zijn gezicht, de donkere kringen onder zijn ogen en zijn grijze haren verraden zijn leeftijd. Ik schat hem rond de 70 jaar. Terwijl ik zo naar hem kijk vraag ik mezelf af of hij misschien gelukkig is met zijn leven en de levensweg die hij heeft afgelegd? Is geluk nog wel belangrijk op die leeftijd? Of zijn het de momenten en herinneringen die tellen?
Hoe ouder je wordt, hoe meer je verliest. Je verliest haar, je verliest je tanden en je gave huid maakt plaats voor rimpels. Je conditie, gehoorvermogen en oogsterkte gaan ook langzaam achteruit. Dat zijn allemaal tekenen van lichamelijke aftakeling. Je verliest niet alleen aanzien, maar je verliest ook geliefden, dierbaren en vrienden. Tijdens het afbouwen van je leven komen ook nog eens afhankelijkheid en eenzaamheid bij je op bezoek. Het verschil tussen deze vriendelijk ogende man en mij is dat het bij hem fysiek, mentaal en emotioneel bergafwaarts gaat en bij mij gaat het juist bergopwaarts. Ik ben in de bloei van mijn leven en ben mijn leven aan het opbouwen en hij is juist het zijne aan het afbouwen.
Ik vroeg mezelf af: “Betekent geluk voor hem hetzelfde als 45 jaar geleden of denkt hij nu anders over het begrip ‘geluk’?”
Geluk is een veelzijdig woord, met voor eenieder een andere betekenis. Mike Tyson zegt in zijn biografie het volgende over geluk: “Gelukkig zijn is maar een gevoel. Zoals je honger hebt, of dorst. Als men beweert dat je gelukkig bent, omschrijft dat slechts een gevoel. Toen ik besloot om ervoor te gaan(het wereldkampioenschap), was geluk het laatste waar ik aan dacht.”
Ergens kon ik mezelf wel vinden in de mening van deze voormalige vechtersbaas. Zijn hele leven heeft hij keihard moeten knokken. Zijn leven draaide maar om één ding en dat was wereldkampioen worden. Maar geluk was wel het laatste waar hij aan dacht.
Het zijn de kleine momenten van geluk waar je het van moet hebben in het leven. De kunst is om zoveel mogelijk momenten van geluk mee te maken in de tijd die je hier op aarde krijgt. Hoe meer momenten van geluk je meemaakt en koestert, hoe gelukkiger jij je zult voelen.
Een goede vriend van me vertelde me het volgende over zijn geluk:
“Karim, geluk is dat ene moment op zondag wanneer ik in alle vroegte 4 voetjes steeds dichterbij hoor komen. Al is het heel vroeg en heb ik ontzettend slecht geslapen, het geluid van die 4 ratelende voetjes die zich op zondagochtend in alle stilte een weg naar onze slaapkamer banen is goud waard. Dat is geluk voor mij”
Ik vind dat we allemaal blij en dankbaar moeten zijn met wat we hebben. Er is zoveel ellende op de wereld dat ik gewoon niet gelukkig kan zijn. Ik vergeet dat er miljoenen – misschien wel miljarden -mensen zijn op de wereld, die dolgraag met me zouden willen ruilen.
Want terwijl ik me gisteravond afvroeg of ik wel gelukkig ben, heeft op diezelfde dag in Egypte een rechter met hetzelfde gemak 683 aanhangers van een moslimpartij ter dood veroordeeld, zomaar. Het gaat hier om honderden mensen die te horen krijgen dat ze niet meer meetellen en de dood verdienen en dat had niets met rechtsgang te maken.
Ook besloot gisteren een 15 jarige Britse scholier om het leven van zijn lerares te ontnemen door haar in de nek te steken. De vrouw die les geeft aan tieners en ze klaarstoomt voor de toekomst werd op brute wijze vermoord door haar eigen leerling, die nu zijn toekomst bijna zo goed als vergooid heeft.
Gisteren had president Assad ook nog eens het lef om over de democratische toekomst van Syrië te praten. Terwijl zijn regering doorgaat met het bombarderen van haar eigen burgers, het verscheuren van complete dorpen en miljoenen Syriërs op de vlucht zijn geslagen, profileerde deze man zich als een ware democratische leider. Terwijl kinderen elders in het land onder het puin vandaan werden gehaald, had deze man het lef om zich kandidaat te stellen voor de aankomende presidentsverkiezingen in juni.
Ik vraag me nu af of deze rechter, deze scholier en deze president zich gelukkig voelen met het leven dat zij op dit moment leiden…
2 Reacties op "Ben ik gelukkig?"
Bedankt voor je mooi geschreven bijdrage :)
Een antwoordje op je vraag of laatstgenoemden gelukkig zullen zijn met het leven dat zij momenteel leiden.
Ik denk het niet.
Ten eerste hoorde je al de definitie van geluk als zijnde momenten, zoals je vriend die het horen van de dribbelende voetjes van zijn kinderen als een geluksmoment ervaart.
Ik denk niet dat veel mensen in een permanente toestand van geluk verkeren, maar dat geluk in het ervaren van kostbare momenten liggen.
Daarnaast is er zoiets als innerlijke vrede hem met jezelf en de dingen die je niet kunt veranderen. Daarmee is een wereld gewonnen.
Komen we bij de rechter, de president en de scholier.
De rechter zal een leven moeten leiden met de wetenschap dat er altijd iemand het op hem op zijn familie afgezien zal hebben om wraak te nemen. Misschien staat hij wel achter zijn beslissing, maar geluk brengt ze hem niet.
De president, waarvan ik aanneem dat zijn kinderen net als die van de rechter in het buitenland verblijven al dan niet voor studie maar net zo goed voor hun eigen veiligheid, zal ook niet gelukkig zijn. Hij zal zijn kinderen missen en hem zal voor ogen staan wat met de voormalige leiders van Libië, Irak en Egypte gebeurd is. Hij vecht voor zijn leven, ten kost van dat van anderen, maar gelukkig zal hij niet zijn.
De scholier moet al voor zijn daad een getroubleerd persoon zijn geweest, ik ik kan niet geloven dat hij gelukkig is na het eenmaal uitvoeren van zijn daad. Misschien ondervond hij een soort perverse geluksmomenten toen hij erover fantaseerde, maar het uitvoeren doe je dan maar één keer en daarmee verandert alles.
Ik zou willen zeggen dat macht en rijkdom überhaupt niet gelukkig maken. Wie altijd over zijn/haar schouder moet kijken omdat iemand het vanwege die macht of rijkdom op hem/haar heeft afgezien kan heel moeilijk een blijvende innerlijke vrede bereiken. Hoewel dat niet onmogelijk is wanneer je je overgeeft aan een groter, allesomvattender iets.
De 3 genoemde mensen kunnen met de juiste instelling wel nog innerlijke vrede bereiken, bijna niets is onmogelijk, maar op dit moment denk ik niet dat ze ook maar een fractie van die innerlijke vrede, die ook wel geluk genoemd wordt, hebben.
Misschien kunnen we voor ze bidden, dat ze tot inkeer mogen komen, zelfs al kunnen hun daden niet ongedaan worden gemaakt, er is altijd de mogelijkheid tot besef en inkeer.
@Farah,
Dankje, mooi omschreven en ook bedankt voor je uitgebreide reactie. Lees- en denkvoer voor de ziel.
Ik ben het volkomen met je eens wat betreft je mening over de gelukstoestanden van de drie voorbeelden die ik gaf. De scholier kan een getroebleerde jongere zijn, maar het kan ook een daad uit frustratie zijn, het hoeft niet zijn bedoeling geweest te zijn om haar van het leven te beroven en we weten niet wat zijn toestand is geweest waarin hij op dat moment verkeerde, maar goed dit zijn slechts gissingen. Wat betreft de andere 2 heren weten we dat wel. Willens en wetens mensen vermoorden.
Weet je, ik denk dat het geluk verborgen zit in de momenten die we meemaken. Wat nou echt geluk is verschilt per individu en de toestand waarin iemand verkeert. Men kan het ene moment bepaalde gelukkig zijn door de dingen hem overkomen, terwijl op een ander moment dezelfde dingen de persoon juist weer ongelukkig maken. Ligt er maar net aan hoe je op dat moment in het leven staat.
De een heeft avontuur en spanning nodig in het leven en de ander wil gewoon het klassieke patroon van een baan, huisje, boompje en een beestje. Wat ons gelukkig maakt verschilt gewoon per mens. Men is altijd maar bezig met het zoeken naar -en het vinden van- geluk. We moeten minder zoeken en onze zegeningen tellen.
Vandaag stond ik nabij een incheckpaal op het centraal station te wachten op een collega. Terwijl ik daar stond zag ik een blinde man bij het incheckpaaltje staan en hij bleef zijn ov-kaart maar voor de lezer houden. Het paaltje bleef maar piepen en hij kon niet zien of er nou ingecheckt of uitgecheckt stond. Tientallen mensen liepen hem glashard voorbij.
Dat ik gezonde ogen heb en de schoonheid van de schepping kan aanschouwen is al geluk, dat is wat ik op dat moment besefte. Geluk is ook te toetsen aan dankbaarheid en tevredenheid. Iemand die niet dankbaar of tevreden is zal minder snel gelukkig zijn met de dingen om hem heen. We moeten gelukkig zijn met wie we zijn, wat we hebben en wat we kunnen.
We zijn allemaal geluksvogels, maar beseffen het niet allemaal. De een wil mooiere veren, de ander wil hoger kunnen vliegen en weer een ander steekt zijn kop in het zand en ziet niet wat ie heeft.