Voorpagina Algemeen, Jouw Dagelijkse Dosis, Jouw Dagelijkse Dosis 2014 / 1435

Juz’ 5 – De Vrouwen

Dit is deel 5 van Jouw Dagelijkse Dosis. Iedere dag in Ramadan schrijft een team van schrijvers een reflectie over de juz’ die praktisch de hele oemmah die dag leest. Alle lezers worden uitgenodigd hetzelfde te doen, en hun eigen reflectie op de juz’ van de dag in de reacties te plaatsen. Iedere dag kiest een jury de beste reflectie. De winnaar krijgt een exemplaar van De Levende Koran thuisgestuurd.

Toen men ondergetekende gelegenheidsprozaïst vroeg deel uit te maken van een team schrijvers dat een actuele kijk op de Koran zou moeten geven, maakte de eer die mij daarbij te beurt viel het mij nóg moeilijker om nee te zeggen. En hier zit ik dan. Al geruime tijd piekerend over wat, met alle respect, ik, met een theologisch begrip van weinig tot niets, in godsnaam over het vijfde deel van dat heilige schrift zou moeten vertellen. Om uiteindelijk dit artikel alsnog te beginnen zoals voorgenomen was het juist eens een keer niet te doen: met een poging het eigenlijke onderwerp te begraven onder dikke lagen nonsens. Maar wees alstublieft nog eenmaal geduldig met mij, want dat geduld loont hoef ik niet uit te leggen. En dat ik mij slechts bij de eerste van een reeks teksten kan verstoppen achter een langdradige introductie evenmin.

Ik ben goed op weg naar het bewerkstelligen van een wel heel erg schril contrast tussen dit artikel en die van de andere schrijvers. Stuk voor stuk geschreven door heuse experts die, anders dan ik, meteen met de deur in huis vallen en er dan ook wel vol op (kunnen) klappen. Een lelijk eendje heeft nou eenmaal wat meer tijd nodig met starten en optrekken. Zo zijn we negen loze zinnen en ontelbaar veel virtuele exegeses verder, voor ik op het geniale idee kom mijn exemplaar van De Levende Koran (Suikerfeest-cadeautip!) eens open te slaan. En warempel, het eerste in het rood getypte stukje schriftuitleg in het vijfde deel biedt mij, zelfs zonder de vele cursussen tafsīr die ik allemaal nooit volgde, de mogelijkheid iets te vertellen over een koranisch onderwerp.

Verplichte beloning
Nadat in een aantal verzen de vrouwen zijn opgesomd waarmee het niet toegestaan is te huwen (bijvoorbeeld directe bloedverwanten en al getrouwde vrouwen), volgt in vers 24 van hoofdstuk vier (al-Nisāʾ) de volgende prachtige passage:

‘’En het is jullie geoorloofd degenen die hier buiten vallen [te benaderen] met jullie bezittingen, in eerbaarheid en niet in ontucht. En ten aanzien van hetgeen jullie van hen genieten, geef hun daarvoor een verplichte bruidsschat. En het is geen overtreding voor jullie, indien jullie met wederzijds goedvinden buiten de verplichte beloning [van de bruidsschat] om iets extra’s bepalen. Allah is Alwetend, Alwijs (ʿAlīm Ḥakīm).’’

Er gaan een aantal dingen door mij heen bij het lezen van deze woorden, waarvan enkele treffend beschreven door de rode letters van de schriftverklaarder: ‘’In sommige religies en in het recht dat hierop is gebaseerd verwerven vrouwen rijkdommen, opdat zij op deze wijze eerder door de mannen als huwelijkspartners kunnen worden verkozen. In de Islam is de vrouw zelf waardevol. Niet aan haar rijkdom, maar aan haar eigen persoon wordt de voorkeur gegeven. Als symbool hiervan geeft niet de vrouw een waardevolle bruidsschat, doch juist de man die haar wenst te huwen; dit wordt mahr of ṣadaq genoemd.’’

Gemeenschap van goederen
Waar de stiekeme wens van iedere man lijkt te zijn een rijke vrouw te huwen (of moet ik voor mezelf spreken?), kan ik mij menig overlevering voor de geest halen waaruit duidelijk naar voren komt dat de profeet, Gods zegen en vrede zij met hem, benadrukte dat eventuele rijkdom geen (doorslaggevend) criterium voor een relatie zou mogen zijn. Een dergelijke maatstaf mag per slot van rekening niet dusdanig afhankelijk zijn van externe invloeden. Onredelijkheid is van iemand verwachten dat diegene rijk is, terwijl het zijn van een goede partner me echter een redelijke eis, ergo criterium voor een relatie lijkt. Afijn, nu zou je kunnen denken “challenge accepted” en voornemens zijn de wet te omzeilen (of moet ik voor mezelf spreken?), door niet alleen een rijke, maar ook een goede vrouw (in dezelfde persoon, polygamie komen we ooit nog wel op terug) te zoeken. Maar de islam beschermt de vrouw ook tegen jongetjes die op een dergelijke manier utopie kwadrateren. Mocht de vrouw nou naar (wederzijdse!) keuze, naast een waardevolle eigen persoon, ook gezegend zijn met de nodige rijkdom, is dit volledig aan haar te besteden. Gemeenschap van goederen is geen vanzelfsprekendheid binnen de islamitische jurisprudentie en zeker niet in situaties waarin de man dan aan het langste eind trekt. En over lange eindes gesproken, ik moet alweer af gaan ronden. Helaas.

Eenmaal in de materie gedoken vind ik het toch moeilijk om niet meteen een heel boek te schrijven. Graag bespreek ik bijvoorbeeld ook nog uit verband gerukte uitspraken, aangewend om ettelijke vrouwen af te schepen met derdehands bruidsschatten daar waar het eigen vermogen veel toereikender is. Maar rondkomen van de studiefinanciering van je vrouw is natuurlijk leuker als wat er tegenover stond bij jou op zolder simpelweg in de weg stond. Maar nisāʾ (dames), weet dat God je waardevol maakte. Dus komt er een gelegenheidsprater om je hand vragen, kijk dan eerst maar naar wat hij daarvoor over heeft.

Foto: “Blue” Aldaman

Jouw Dagelijkse Dosis:

Jouw Dagelijkse Dosis 2014 / 1435:

'Anouar Ethawri' is het schrijvers-pseudoniem van een doodnormale jongen die verder uit angst voor represailles liever zijn volledige naam verborgen houdt. Anouar Ethawri, hierna te noemen 'de zwaarlijvige puber met de vele namen', ziet in Rotterdam het levenslicht op precies dezelfde dag dat Theo Laseroms -Feyenoord én Sparta legende- helaas het loodje legt. Een triest gevalletje 'de een zijn dood, de ander zijn brood' en verder de basis voor een levenslange liefde voor de twee Rotterdamse voetbalclubs. Naast het liefhebben van Rotterdamse voetbalclubs -en eigenlijk alles wat maar enigszins met Rotterdam te maken heeft- doet de zwaarlijvige puber met de vele namen niet zo veel in zijn leven. Behalve dan misschien af en toe wat lezen uit een Dostojevskitje, de Donald Duck of natuurlijk de Koran. Als Feyenoord eindelijk weer eens kampioen wordt, regelt de zwaarlijvige puber met de vele namen een importbruid en gaat hij op huwelijksreis naar Paaseiland. InshaAllah.

Lees andere stukken van Anouar