Voorpagina Cultuur, Islam, Maatschappelijk

Groene preken en vegetarische moslims

De afgelopen weken verschenen er twee belangwekkende artikelen die mij raakten. Allereerst in Trouw van 7 januari een artikel van correspondent Remco Andersen over de Syrische imam en alim Muhammad Al Yaqoubi die maatschappelijke vraagstukken in zijn preken aan de orde stelt, en op 29 december een interview van Arwa Aburawa met drie vegetarische moslims op het weblog Green Prophet.

In december werd na langdurig aanhoudende droogte tijdens het gezamenlijke gebed in de moskeeën van Damascus het regengebed gehouden. Toen het de daaropvolgende dagen inderdaad overvloedig ging regenen, greep Al Yaqoubi de gelegenheid aan om zijn gehoor te informeren over de islamitische voorschriften voor een verantwoorde omgang met water. Hij deed dit niet alleen aan de hand van de bekende overlevering van Mohammed (vzmh) die zijn metgezel Saad bin abu Waqaas terechtwees toen hij zich kwistig met water waste aan de oever van een rivier (“zelfs als je bij een rivier bent moet je zuinig zijn”), maar hij gebruikt daarbij ook statistieken en gezond verstand.

Yaqoubi

“Er is een grote kloof tussen islamitische principes wat betreft omgang met de natuur en het gedrag van moslims vandaag” zegt Al Yaqoubi. “De islam is duidelijk in hoe de mens met zijn omgeving om moet gaan. Alles op aarde is geschapen door God en slechts aan de mens in bruikleen gegeven. Een goede moslim gebruikt niet meer natuurlijke hulpbronnen dan strikt noodzakelijk is, zodat er nog wat overblijft voor de mensen na hem. Wij hebben niet het recht om iets te vernietigen.”

Al Yaqoubi, die ook regelmatig in Zweden, Engeland, de VS en Zuid-Afrika is, preekt vaker over onderwerpen als correct internetgebruik en hoe je omgaat met corrupte ambtenaren. Op milieugebied maakt hij zich ernstige zorgen over de enorme luchtvervuiling in Damascus en waarschuwt hij de moskeegangers dat ze niet overal hun afval moeten neergooien. Gelukkig begint zijn manier om het geloof met dit soort alledaagse maatschappelijke problemen te verbinden in Syrië navolging te vinden. Het zou goed zijn als ook in Nederland meer over dit soort onderwerpen zou worden gepreekt.


Kan een moslim vegetariër zijn?

Volgens Arwa Aburawa, een Engelse freelance journaliste van Indiase afkomst, is dat een open deur. Toen zij als zestienjarige ontdekte hoe wreed er in de intensieve veehouderij met dieren wordt omgegaan besloot ze nooit meer vlees te eten. Inmiddels zijn haar familie en vrienden eraan gewend, maar nog regelmatig moet ze uitleggen waarom ze als moslim geen vlees eet. Om te laten zien dat zij niet de enige is, heeft ze drie moslims uit Jordanië, Nederland en Engeland gevraagd waarom zij geen vlees eten en hoe hun omgeving daarop reageert.

Munqeth Mehyar is directeur van Friends of the Earth Middle East in Jordanië. Zijn vegetarische levensstijl is niet religieus gemotiveerd. Voor hem hoeft niet iedereen vegetariër te worden, maar zou iedereen eens moeten overwegen of vlees nou echt wel zo nodig is. Hij heeft het wel moeilijk met het idee dat vlees eten in islamitische culturen als een must gezien wordt en dat bij degenen die dat niet doen wel een steekje los moet zitten.

Rianne ten Veen, een Nederlandse bekeerlinge die via Argentinië en België in Engeland belandde, is auteur van het boek ‘199 Ways to Please God’, waarin ze aan de hand van 199 religieuze teksten tips geeft om het milieu te sparen. Sinds ze weet hoe er in de intensieve veehouderij met dieren wordt omgesprongen (ze noemt dat non-fitrah) eet ze bijna geen vlees meer. Ze is wel zo praktisch ingesteld om vlees te accepteren als haar dat wordt aangeboden als ze ergens te gast is. Ze verbaast zich erover dat moslims zo weinig groenten eten, terwijl de koran toch heel uitgesproken is over de vele goede eigenschappen van groenten. “Lees eens hoe positief de koran over groenten spreekt (6:99, 6:141, 16:10-11, 50:9-11) en het consumeren van vlees aan voorwaarden verbindt (6:142)”, zegt ze. “Alle groenten zijn halal, per definitie, en de koran en ahadith vermelden de vele goede eigenschappen van groenten. Hoe komt het dan dat ze zo weinig worden geserveerd tijdens bijeenkomsten van moslims?”

Sumreen Sheikh, oprichter van de Vegetarian Muslims Group of Facebook noemt het vermijden van vlees “heel normaal en halal” en zou willen dat iedereen die regelmatig vlees eet eens bedenkt waar dat vlees vandaan komt, wat halal werkelijk betekent en of vlees uit de vee-industrie wel aan deze criteria voldoet.

Recept

Voor degenen die de smaak te pakken hebben hier een recept voor vegetarische couscous met limoen voor 4 tot 6 personen. (bron: www.greenprophet.com/2010/10/lemon-scented-couscous/)

2 eetlepels olijfolie

Sap van een hele limoen

2 eetlepels tomatenpuree

1 eetlepel paprikapoeder

1 eetlepel gemalen kaneel

1 theelepel gemalen kurkuma

1/4 – 1/2 theelepel cayenneschilfers naar smaak

4 tomaten in vieren gesneden

2 grof gesneden rode paprika’s

1/2 kop hele amandelen

1/2 kop gedroogde abrikozen in vieren gesneden

1 stukje gember ter grootte van een walnoot, geschild en fijn gesneden

2 twee dik gesneden courgettes

1 blik kikkererwten, uitgelekt en gewassen

2 teentjes fijngesneden knoflook

1 eetlepel honing of dadeljam

1 gesneden geconfijte limoen

Een handvol gesneden verse koriander

Verhit de olijfolie in een grote juspan. Voeg het limoensap, de tomatenpuree, paprikapoeder, kaneel, kurkuma, cayenne, tomaten en paprika onder voortdurend roeren toe. Zet de vlam laag en laat het gedurende een half uur zachtjes koken.
Voeg de amandelen, gedroogde abrikozen, gember en knoflook toe en roer het door. Laat het nog eens een kwartier op een laag vuur koken.
Voeg ten slotte de kikkererwten en courgette toe en laat het nog ca. tien minuten koken tot de courgette gaar is. Roer er de geconfijte limoen, honing en koriander vlak voor het opdienen door.
Bereid couscous volgens de instructies op de verpakking. Schep de groenten over de couscous en dien het geheel op.

Ik was enkele jaren bestuurslid van de Stichting Groene Moslims en nam deel aan islamitisch-joods overleg om een verbod op onverdoofd slachten te voorkomen. Ik ben sinds 2007 bestuurslid van de Vriendenkring SEKEM.

Lees andere stukken van Hendrik Jan (Anne)