Voorpagina Algemeen

Voorburg: Blijkbaar is deviant gedrag onder ‘niet-blanken’ de norm?

“Als een ‘niet-blanke’ deviant gedrag vertoont dan komt dat door zijn culturele achtergrond (en dus norm). Bij een ‘blanke Nederlander’ komt het door zijn specifieke omstandigheden en niet door zijn culturele achtergrond. Daarmee wordt impliciet ook gezegd dat de ‘blanke Nederlander’ beschaafder en meer ontwikkeld is dan de ‘niet-blanke’.”

Een paar dagen terug werd in Voorburg een 15-jarige jongen op school neergestoken door een leeftijdsgenoot. De jongen overleed later. Ik vind dit erg verschrikkelijk en leef mee met de ouders.

Toen de eerste nieuwsberichten vrijkwamen, was er nog niet veel bekend over de achtergronden van dader en slachtoffer. Maar jaaaa….Nederland begint nu zo voorspelbaar te worden als het gaat om reacties op dit soort nieuwsberichten.

Op de FB page van RTL Nieuws werden de eerste berichten geplaatst. Afkomst dader en slachtoffer waren niet bekend, maar je zag meteen dat mensen (vooral ‘blanke Nederlanders’) ervan uitgingen dat het (de dader) wel om een Marokkaan moest gaan. En ja, je zag weer die kotsreacties over Marokkanen (Marokkanen deugen niet, Marokkanen zijn nietsnutten, profiteurs, Marokkanen zijn crimineler, Marokkanen verpesten onze samenleving etc.).

Toen bekend werd dat het slachtoffer een ‘blanke Nederlander’ was, toen zag je her en der zelfs “Marokkanen’ schrijven dat ze hoopten dat de dader geen ‘Marokkaan’ zou zijn.
Een fb vriend had daar een post over geschreven (dus dat het slachtoffer een ‘autochtoon’ is en dat hij gehoord had dat de dader mogelijk een ‘Marokkaan’ is). De reacties op die post waren interessant. Vooral de reacties waarin ‘Marokkanen’ zelf riepen dat ‘Marokkanen’ een probleem hebben in Nederland; dat ‘we’ als ‘Marokkanen’ oververtegenwoordigd waren in de crimicijfers; dat ‘we’ moeten ophouden dit te ontkennen, dat ‘Marokkanen’ inderdaad deze samenleving verpesten etc.etc.

Kort daarna bleek dat de dader geen ‘Marokkaan’ was, maar net zoals het slachtoffer een ‘blanke Nederlander’. Niet alleen het slachtoffer, maar ook de dader kreeg vervolgens een gezicht in de nieuwsberichten. Hij was niet alleen dader, maar ook slachtoffer; hij zou namelijk jarenlang gepest zijn geweest en had zich daarom ontwikkeld tot een gewelddadige tiener die met een mes op zak rond liep. Ik zag in bepaalde reacties op FB dat er links werden gemaakt met Amerikaanse toestanden (dus vooral ‘blanke’ tieners die op een gegeven moment besluiten een bloedbad aan te richten op scholen).

Ja, en toen waren we stil. Wat als de dader wel een ‘Marokkaan’ was geweest? Zou hij dan ook als individu beschouwd worden? Zou hij dan in media ook een gezicht krijgen en zouden verklaringen dan vooral gezocht worden in zijn specifieke verleden? Of zou men hem vooral zien als lid van een collectief en dat collectief verantwoordelijk stellen voor die daad? Ik denk eerder het laatste helaas. We zouden dan alweer een week doodgegooid worden met artikelen waarin allerlei (vaak zelfbenoemde) experts ons komen uitleggen hoe het nou ook alweer zat met Marokkanen, criminaliteit en de Marokkaanse cultuur. Blijkbaar zijn en blijven ‘niet-blanken’ altijd lid van een collectief. Vooral als het gaat om deviant gedrag.

En blijkbaar is deviant gedrag onder ‘niet-blanken’ de norm en voor de ‘blanke Nederlander’ de uitzondering. Als een ‘niet-blanke’ deviant gedrag vertoont dan komt dat door zijn culturele achtergrond (en dus norm). Als een ‘blanke Nederlander’ deviant gedrag vertoont dan komt het door zijn specifieke omstandigheden en verleden en niet door zijn culturele achtergrond. Hij is dan een individu en vertegenwoordigt alleen zichzelf en geen groep of wat dan ook (en dus is hij een uitzondering). En als mensen die deviant gedrag vertonen als een uitzondering worden beschouwd, wordt daarmee impliciet ook gezegd de ‘blanke Nederlander’ beschaafder en meer ontwikkeld is dan de ‘niet-blanke’ waar deviant gedrag zo te zien als een norm wordt beschouwd.

Maar weet je wat nog interessanter is? Interessanter is om te zien dat zelfs -in dit geval- ‘Marokkanen’ zich dit soort denkbeelden eigen hebben gemaakt en ook in die termen spreken zodra er weer iets gebeurt in Nederland.

Ibtissam is een sociologe en scherpzinnige commentator. Haar promotieonderzoek gaat over de religiebeleving van eerste en tweede generatie Marokkaanse Nederlanders.

Lees andere stukken van Ibtissam