Als kind zijnde herinner ik me heel goed dat een familielid de (befaamde) zeven adviezen van Mawlana Rumi had opgehangen in zijn huis. De poëzie en de wijsheid ervan trof me al sinds mijn kinderjaren. Deze zeven adviezen waren in dichtvorm en leken af te tellen naar de climax, namelijk: “Wees zoals je jezelf voordoet of doe jezelf voor zoals je bent.” De precieze reden weet ik niet, maar dit laatste advies trok mijn aandacht wat meer, terwijl ik vast niet eens begreep wat hij er precies mee bedoelde. Een tekst interpreteer je namelijk vanuit de referentiekaders waarover je op dat moment beschikt. Vanuit mijn jeugdige, straatculturele context interpreteerde ik het dan ook als: “Je moet geen snitch (verrader) zijn, want loyaliteit aan je vrienden is belangrijk, en je moet ‘true’ zijn, dus geen fratsen achter iemands rug uithalen. Hoewel ik vast bepaalde snijpunten geraakt moet hebben met het achterliggende idee van Mawlana, voegde ik er met de tijd extra dimensies aan toe.
We leven in een tijd waarin narcisme botviert en waarin velen van ons wel kruimeltjes ervan hebben gegeten. Overgeconsumeerd als we zijn, zien we erkenning als enig overgebleven doel dat ons bevrediging schenkt en dit is mogelijkerwijs één van de belangrijkste redenen waarom Facebook en Instagram zo populair zijn (of waren) geworden. Velen van ons zijn derhalve ook verslaafd aan de ‘likes’.
De drang om ‘geliket’ te willen worden is bij sommigen zelfs zo doorgeschoten dat de virtuele ‘ik’ vaker ten tonele moet verschijnen dan de ‘aardse ik’ en indien zelfwaardering gecorreleerd is met de likes, loop je het gevaar om gevangen te raken in je virtuele pseudoniem. Je zult denken dat je iets deelt vanuit jezelf, maar in wezen conformeer je aan de sociale omgeving en geef je het publiek wat ze van je verwachten.
Je zogenaamde virtuele pseudoniem is echter niet enkel op cyberspace actief. Zelfs in de meest ‘onschuldige’ situaties zul je proberen er iets voor jezelf uit te halen om alsnog je ‘like’ te verdienen.
Denk bijvoorbeeld aan het helpen van een zwerver. Je maakt jezelf wijs dat je geen tegenprestatie verwacht, maar je voelt je toch geschoffeerd wanneer je geen bedankje ontvangt. Geef je niets om het bedankje, ontvang je nog steeds voldoening in de glinsterende ogen en je voelt je opgetogen door het idee iemand geholpen te hebben. Wellicht help je juist de ander, om jezelf ermee te helpen.
Met de dag denk ik daarom meer diepgang te krijgen in die ene zin die steeds dieper wordt bij het graven ernaar. De woorden van Mawlana zijn positief activerend van aard en stimuleren je om je innerlijke spiritualiteit zodanig te ontwikkelen dat je bij alles wat je doet, de intentie hebt dit uit te voeren omdat het ‘juist’ is. “Wees zoals je jezelf voordoet of doe jezelf voor zoals je bent.” Dit betekent derhalve voor mij dat je intrinsiek zo gemotiveerd moet zijn bij het verrichten van een (goede) daad, dat je geen enkele (wereldse) tegenprestatie ervoor dient te verwachten. Ik hoop dat dit ook mijn overweging is geweest bij het schrijven van dit artikel!
Ferhat Akyuz
Enige wat we met zekerheid over hem kunnen zeggen is dat hij Ferhat heet. Volgens hem heeft de mens allerlei mentale hokjes in het hoofd, en laat elke persoon in paar van die hokjes passen. In feite is elke vorm van definiëring derhalve een mentale, maar ook een taalkundige inkapseling van een complex wezen, genaamd ‘de mens’. Simpel gezegd: Ferhat wilt jullie denkwerk niet voor jullie doen. Creëer maar een nieuw hokje in je hoofd en noem het ‘Ferhat’.Lees andere stukken van Ferhat
5 Reacties op "Hoe intrinsiek is onze goedheid?"
Mag het ietsje Minder Zijn?
Echt geven doe je zonder verwachting er iets voor terug te krijgen.
Consuminderen zit in jezelf.
http://hermanvogel.nl/overconsumptie/
‘De drang om ‘geliket’ te willen worden is bij sommigen zelfs zo doorgeschoten dat de virtuele ‘ik’ vaker ten tonele moet verschijnen dan de ‘aardse ik’ en indien zelfwaardering gecorreleerd is met de likes, loop je het gevaar om gevangen te raken in je virtuele pseudoniem. Je zult denken dat je iets deelt vanuit jezelf, maar in wezen conformeer je aan de sociale omgeving en geef je het publiek wat ze van je verwachten.’
De drang om ‘geliket’ te worden zit en zat al in de aard van de mens, en is nu naar het virtuele doorgeschoten. Maar het is iets wat sowieso al bestond alleen hier in de digital world lijkt het wel meer geaccepteerd te worden. De omgeving conformeert net zo hard terug, een wederzijdse confirmatie. Liken en geliket worden, zonder iets echts te hebben gedeeld.
Tegelijkertijd wordt het juist voor de een zichtbaarder die narcisme en voor de ander juist niet, die went er juist meer aan en zo wordt het de nieuwe norm.
“Wees zoals je jezelf voordoet of doe jezelf voor zoals je bent.”
Inderdaad. Een mooie. En een goed artikeltje, wat weinig aandacht gaat krijgen omdat het juist iets echts aankaart.
Dat is juist deel van de steeds oppervlakkiger wordende wereld, dat iets waar even stil bij gestaan moet worden minder aandacht gaat krijgen, de artikel na deze, met een foto erbij,(bruiloft in Australie) gaat veel meer ‘likes’ krijgen omdat dat gewoonweg makkelijker is. Zoals dat ook met boeken, tv programma’s en films etc gaat. Digitale fastfood tijdperk. Snel en t liefst juist iets extreem positiefs maar dan makkelijk/fastfood of iets extreem tragisch maar dan ook makkelijk, dus een foto erbij of filmpje, van een grappige kat of een filmpje of foto van een kleine meisje dat oorlog heeft overleefd maar wel zichtbaar. Het zichtbare is heel belangrijk daarin, hoe meer aan de oppervlakte hoe zichtbaarder.
Het ergste vind ik wanneer Islamistische facebookpagina’s bedelen om likes of het aantal likes vieren. Maar wie maakt nu reclame voor wie? Diegene die een like krijgt of die er een geeft?
@Ferhat Akyuz, weet jij goede vertalingen van zijn werk? Helaas vond ik niks in mijn boekenkast. Online vond ik deze website: http://roemivandaag.nl/ van iemand die zijn gedichten vertaald heeft. Maar juist bij gedichten weet ik hoe moeilijk dat is en heb geen idee wie de beste reputatie heeft.
@Simon
Abdulwahid van Bommel heeft zijn werk “masnawi” vertaald naar het Nederlands. Je kunt via zijn website contact met hem opnemen: http://www.abdulwahid.nl/ en vragen naar zijn boek.
Mocht je de Engelse taal heel goed beheersen, dan raadt men over het algemeen de vertaling van Reynold A. Nicholson aan. Succes.
@Ferhat
“Met de dag denk ik daarom meer diepgang te krijgen in die ene zin die steeds dieper wordt bij het graven ernaar.”
Inderdaad, met de dag… goed dat je dit benadrukt. Wellicht denkt iemand die dit leest: “Ik wil ook oprecht zijn in mijn intenties.” Het is een levenslange proces en niet iets wat je van de ene dag op de andere kunt bereiken. En ook als je dat punt bereikt van ‘je intenties zuiver houden’, blijft het een strijd om dat punt te handhaven. Maar er is een mooie boodschap in de koran voor hen die de strijd voortzetten:
“But as for those who strive hard in Our cause -We shall most certainly guide them onto paths that lead unto Us: for, behold, God is indeed with the doers of good. ” (Hoofdstuk 29: vers 69)