Wat de dood ons over het leven leert

It may be unfair, but what happens in a few days, sometimes even a single day, can change the course of a whole lifetime…”

De wijze woorden van Khaled Hosseini, ik ben een fan van zijn schrijfsels. Van de manier waarop hij ons meeneemt in zijn verhalen, de levendige manier waarop hij dingen beschrijft.  Een verhaal is in mijn ogen geslaagd wanneer alle zintuigen geprikkeld worden. Ik wil zien, horen, voelen, ruiken en proeven. Ik wil kennis  maken met de hoofdrolspelers, ze voor me kunnen zien, de contouren, hoe ze zich voortbewegen, hun non verbale expressies… Het totaalplaatje.

Een verhaal wordt meestal overgenomen door je fantasie, die het verhaal een level hoger trekt door het van de nodige aanvullingen te voorzien. Dit gaat niet op voor alle verhalen. Sommige verhalen laten zichzelf vertellen , ze zijn zo krachtig dat zelfs je fantasie er niet aan te pas hoeft te komen. De Vliegeraar van Khaled Hosseini is zo’n verhaal.

Het verhaal gaat over twee vrienden, Amir en Hassan, die  door dezelfde min zijn gevoed en samen opgroeien in het Afghanistan van de jaren ‘70. De bijzondere vriendschap wordt op een gegeven moment op brute wijze verstoord, waarna beide vrienden ieder hun eigen weg gaan. Aan het woord is Amir die vertelt over de confrontatie met spoken uit zijn verleden.

Ik ben nog nooit in Afghanistan geweest, maar dit verhaal heeft me er naar toe gebracht. Ik zie de bergen voor me, de kronkelige wegen, de kinderen die buiten spelen. De mannen die het over politiek hebben en de vrouwen die de laatste nieuwtjes met elkaar delen, ik zie ze. Ik weet hoe ze er uit zien zonder dat ze beschreven worden. Ik weet hoe hun stemmen klinken zonder ze ooit gehoord te hebben. De geuren en smaken van het kruidige eten kan ik ruiken en proeven. Naast het visuele van het verhaal zie ik ook levenslessen. Het zijn er zo veel.

De lessen over broederschap in het bijzonder bezorgen me kippenvel. De band tussen Amir en Hassan, die gevoed wordt door liefde, barmhartigheid en wederzijds respect . Een band waarin twee zielen alles voor elkaar over hebben, waarin de een misschien zelfs meer doet voor de ander zonder er iets voor terug te vragen. Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar hoeveel moeite doen wij vandaag de dag nog voor een ander? Hoe vaak zijn we nog bezig met onze broeders of zusters, neemt het egoïsme ons niet over? Wachten we te lang, zijn we vaak niet te laat?

“It always hurts more to have and lose than to not have in the first place.”

Dan neemt het verhaal een andere wending, Hassan komt te overlijden en Amir wordt teruggevoerd naar Afghanistan.  Hier komt hij er achter dat zijn overleden vriend ook zijn half broer blijkt te zijn, en dan breekt mijn hart. Al die verstreken jaren, al die jaren zonder contact, de ooit zo hechte band.. verloren. Het is de herkenning die me emotioneert.  Hoe goed onderhouden wij onze familiebanden, onze vriendschappen? Gaan wij nuttig om met de tijd? Denken we weleens aan de dood, dat die ook ons te wachten staat?

Het is vanwege de dood dat het leven zinvol is, welke waarde zou het leven anders hebben als het oneindig zou zijn? De laatste tijd is het iets waar ik vaak aan denk. Waarom is het zo dat de dood zo beangstigend is? Waarom zijn we bang om dood te gaan?

’ s Avonds, wanneer de filosoof in mij ontwaakt, denk ik na over zulke levensvragen. Wat is mijn doel in dit leven? Waarom dwarrel ik rond op deze aardbol? Als moslim zijnde weet je dat je er bent om Allah (swt) te aanbidden. Je trouw en geduld worden op de proef gesteld. Mooie dingen gebeuren, minder mooie dingen gebeuren. Hoe je er mee omgaat, dat is de grote vraag.

Hoe meer ik er bij stil sta, hoe meer ik me realiseer dat ik het woordje ‘ druk’ vaak in de mond neem. Maar het is niet het soort ‘druk’ waar ik mee bezig hoor te zijn. Op het moment dat ik het verhaal van Khaled Hosseini lees hoor ik op de achtergrond dat het vliegtuig van Germanwings is gecrasht. Mijn hart breekt als ik de brokstukken zie van het vliegtuig, de puin waartussen restanten van mensen zitten. Van mensen die misschien ook net als Amir een hechte broederband hadden met een ander. Ik vraag me af of ook zij het druk hadden, wanneer de laatste keer was dat ze met hun dierbaren waren, of ze ergens een beste vriend(in) hadden met wie het contact verwaterd was.  Wat waren de laatste woorden die ze uitwisselden? Het breekt me, want die vraag kan ik mezelf ook stellen en het antwoord is niet bevredigend.

Ik constateer dat we te vaak bezig zijn met materialisme, met successen in dit leven, maar zijn we ook bezig met het hogere doel? Zijn we ook bezig met anderen helpen? Zijn we ook bezig met dhikr van Allah (swt)? Er zijn weinig zekerheden in dit leven, maar de dood is wel degelijk een zekerheid. Elk levend schepsel kent een begin- en eindfase. Laten we ook zorgen voor een mooi einde.

We kunnen niet kiezen wanneer we dood gaan, maar misschien kunnen we wel een verschil maken in hoe we dood gaan.. Als wat voor type mens. Laten we hopen, nee laten we ervoor werken, om heen te gaan als een rechtschapen, vredelievend en godvrezend mens. Als iemand die de moeite deed het goede te doen en het slechte te laten. Als iemand die er voor zijn medemens was en iemand die niet bang is voor de dood, maar deze met een glimlach tegemoet gaat.

Zo lang je nog ademt is het niet te laat.

“There is a way to be good again…”
( Khaled Hosseini, De Vliegeraar).

Bron afbeelding: Flickr.

Pssst..
Wij Blijven Hier! is het platform van de Nederlandse moslim. Wij bieden ruimte aan sterk uiteenlopende meningen en standpunten. Want waarom zou je het leven makkelijk maken als het moeilijk kan? Niet alle meningen en standpunten hier komen overeen met de onze. En anders dan je wellicht van ons verwacht, hebben wij ook niet alle wijsheid in pacht. Dus mocht je het ergens niet mee eens zijn, dan horen we het graag!

Karima el Otmani

Geboren in Marokko , maar opgegroeid in Amsterdam. Een Riffijnse Marokkaanse die ontzettend veel van lezen en schrijven houdt. Op het eerste gezicht een rustige en verlegen jonge vrouw, die vaak jonger wordt ingeschat dan ze daadwerkelijk is. Als je haar leert kennen is het een diepzinnig en ruimhartig persoon. Heeft altijd al een carrière als advocate geambieerd, maar het was de onrechtvaardigheid binnen het rechtssysteem waar ze het meest van gruwelde- zo bleek tijdens haar Rechten studie. Wil altijd het beste uit zichzelf halen en kan soms een echte einzelgänger zijn. In de ideale wereld is zij de nieuwe en moslim variant van J.K Rowling of Virginia Andrews en toegegeven ze heeft een flinke dosis fantasie. Heeft een vaak onbegrepen voorkeur voor sciencefiction verhalen/boeken/films. Wordt vaak als dromer gezien en kan zich goed inleven in anderen. Is verslaafd aan drop en heeft een hekel aan oppervlakkige mensen. Ze is inmiddels een afgestudeerde academicus en interesseert zich voor communicatie- en veiligheidsvraagstukken.

Lees andere stukken van Karima