De heilige maand van de moslims is met al zijn pracht en zegeningen weer aangebroken en moslims hebben hun harten opengesteld voor deze welkome gast. Het is een maand waarin moslims allereerst het welbehagen van hun Heer nastreven, vervolgens ook zielszuivering en empathie met arme mensen. Wij doen dit middels vasten en met extra attentheid om zondes te vermijden. De maand Ramadan vergt zowel mentaal als fysiek veel, maar wordt in kringen die het op waarde weten te schatten, feestelijk onthaald en in volle vreugde beleefd. Zoals bekend, wordt er tijdens de Ramadan gevast van iets voor zonsopgang tot zonsondergang en streven moslims ernaar om zoveel mogelijk de Koran te lezen en hun aanbiddingen te multipliceren. Naast het spirituele gedeelte is er echter dagelijks ook een feestelijk element aan verbonden, namelijk het verbreken van het vasten; iftar genoemd.
De iftar wordt als het hoogtepunt van de dag beschouwd; het is HET moment waarop de hele dag is gewacht en waarop de vastenden met een hoger besef van de waarde ervan, hun voedsel nuttigen. Zowel vanuit religieus opzicht als vanuit medisch opzicht, wordt het aanbevolen om met mate te eten, maar vele moslims slagen hier niet in vanuit hun eigen principe: “het oog wil ook wat!” Ook vanwege het feit dat het uitnodigen van gasten tijdens Ramadan sterk wordt gestimuleerd en men de beste gerechten wil bereiden om de gasten te ontvangen, wordt er vaak van het zojuist genoemde advies afgeweken.
De iftar heeft echter ook andere functies gekregen binnen de samenleving. De seculariteit van Nederland vergt eigen inspanning van de moslimgemeenschap om bepaalde initiatieven op te zetten die zij nodig achten voor de gemeenschap. Denk bijvoorbeeld aan het bouwen of kopen van moskeeën, andere instituten of het verrichten van liefdadigheidswerk. Om dergelijke initiatieven te kunnen bekostigen worden er de laatste jaren steeds vaker benefiet-iftars georganiseerd. Voor velen is dit een ideale kans om naast iets goeds te doen, ook lekker te netwerken en weer voor anderen is het een gelegenheid om een mogelijke huwelijkspartner te spotten.
Anderen verbinden de iftars met een hoger maatschappelijk doel, namelijk om bruggen te bouwen tussen mensen van verschillende culturen en religies en dit trachten ze te bewerkstelligen middels wijk-iftars. Voor politici is dit vaak een mooie gelegenheid om het gezicht te laten zien. Sommigen zullen vanuit oprechte intrinsieke motivatie opdagen en anderen om een symbolisch beeld naar buiten te brengen dat hij/zij of de partij niet anti-islam is.
Vele moskeeën geven ook iftars; sommigen zelfs dagelijks. Dit wordt voornamelijk vanuit altruïstische overwegingen gedaan, maar het verbreden van het netwerk of het vergroten van de naamsbekendheid, zijn zeker ook welkome (neven-)effecten.
Verder zijn er iftars die puur zijn gericht om armen en kwetsbare groepen zoals vluchtelingen en dak- en thuislozen te voeden. Naar mijn mening zijn deze bijeenkomsten nog aan de schaarse kant, maar ik verwacht een toename hierin naarmate moslimorganisaties financieel en organisatorisch stabieler worden.
Ten slotte zijn er vele iftars die worden gehouden tussen vrienden en familieleden om het als een gelegenheid te gebruiken om de banden weer aan te halen, omdat het bijeenkomen steeds moeilijker lijkt te worden. Zo komen oude vriendengroepen weer bijeen en ontstaat een traditie van jaarlijks terugkomende iftarbijeenkomsten.
Dit verhaal heb ik niet geschreven om het ene initiatief te kraken of het andere te promoten. Ik heb het geschreven, omdat het ons iets cruciaals toont, typerend voor de hedendaagse realiteit. De iftarbijeenkomst vervult namelijk naast het religieuze ook een belangrijke sociale functie. In de snelle en hectische samenleving, waarin we allen ontzettend druk zijn (of lijken), is er behoefte aan vastigheid, structuur en rust. Het is een moment op de dag waarop jij weet dat alle vastenden tijd maken. Het is als een verjaardag die ons aan iemand herinnerd die we normaliter vergeten. Het is naast herinnering van de Schepper ook een herinnering van het geschapene.
Om een lang verhaald kort te maken, de iftar vervult een essentiële functie in de maatschappij: het verbindt mensen! De socioloog Durkheim zou zeggen dat dat juist de rol van religie is, maar voor moslims is het slechts een bijzaak; een bonus van de Vrijgevige.
Ferhat Akyuz
Enige wat we met zekerheid over hem kunnen zeggen is dat hij Ferhat heet. Volgens hem heeft de mens allerlei mentale hokjes in het hoofd, en laat elke persoon in paar van die hokjes passen. In feite is elke vorm van definiëring derhalve een mentale, maar ook een taalkundige inkapseling van een complex wezen, genaamd ‘de mens’. Simpel gezegd: Ferhat wilt jullie denkwerk niet voor jullie doen. Creëer maar een nieuw hokje in je hoofd en noem het ‘Ferhat’.Lees andere stukken van Ferhat
Volg ons op social media