Voorpagina Islam, Jouw Dagelijkse Dosis 2015 / 1436, Ramadan

Dankbaar – Juz’ 17

Dit is deel 17 van Jouw Dagelijkse Dosis. Iedere dag in de Ramadan schrijft een team van schrijvers een reflectie over de juz’ die praktisch de hele oemmah die dag leest. Alle lezers worden uitgenodigd hetzelfde te doen, en hun eigen reflectie op de juz’ van de dag in de reacties te plaatsen. Iedere dag kiest een jury de beste reflectie. De winnaar krijgt een presentje thuisgestuurd.

Juz’ 17 begint met het begin van de Soera van de Profeten. Het zijn anekdotes uit inspirerende levens waarin we kunnen lezen dat eerdere boodschappen als informatie en als waarschuwing werden gestuurd, en toch willen we het vaak nog niet geloven. Tegelijkertijd bestaat er dit concept waarin de islam enorm en radicaal bevrijdend anders is dan andere tradities; namelijk dat zondes, net zo min als goede daden, niet overdraagbaar zijn. De bevrijding van de individuele gelovige. Iedereen is verantwoordelijk voor zijn of haar eigen daden. Alle goede en alle slechte daden worden meegenomen, moslim of niet-moslim.

En Wij zullen weegschalen der gerechtigheid instellen op de Dag der Opstanding, zodat geen enkele ziel in enig opzicht onrecht zal worden aangedaan. En al was het slechts het gewicht van een mosterdzaadje, Wij zullen het naar voren brengen en Wij zijn voldoende als Rekenaar. (Q22:47)

Wat mij ook steun geeft is de wetenschap dat elke dag opnieuw is geschapen.[1] Daarmee hebben wij elke dag de mogelijkheid een betere versie van onszelf te zijn dan dat we gisteren waren. Ook al zitten we even bij de pakken neer, weet dat er weer een morgen met nieuwe kansen is. Weet dat wij als individu die kracht in ons hebben. Het gaat om de kernwaarde, het erkennen van Allah (swt). Een kernwaarde die niet alleen in alle Profetische verhalen zit, zoals Soera al-Anbiyaa’ ons verhaalt, maar de kernwaarde die wij vandaag de dag in ons leven kunnen implementeren.

Een manier om die Kernwaarde te implementeren is shukr Allah, dankbaar zijn. Dankbaar zijn voor alle giften die we in ons leven hebben mogen ontvangen. Een paar van de giften waar Allah s.w.t. in deze Soera over spreekt zijn die van begrip, kennis en wijsheid. Wij schonken Salomo begrip van de zaak en aan elk hunner schonken Wij wijsheid en kennis. En Wij knoopten de bergen en de vogels om samen met David Gods heerlijkheid te loven. En Wij waren het, Die dat deden. (Q21:79) Dankbaar zijn hiervoor, brengt ook een nederigheid met zich mee, want zoals Allah zegt in Q21:81: ….En Wij bezitten (Allah bezit) kennis van alle dingen.

De verhalen van de Profeten worden gebruikt als herinnering voor ons aan de geschiedenis van voorgaande volkeren, de lessen die we daaruit kunnen leren, en de wijsheden eruit nu proberen te implementeren. Net als mijn vorige bijdrage schrijf ik dit stuk vanuit Andalusië. Toen ik de in Medinat al-Zahra de (door moslims zelf) verwoeste moskee aanschouwde kwamen deze woorden in me op.

While I was walking up the mountain of histories, I noticed myself falling.

I had always been looking up to past dynasties, but here I realized; what’s gone has no calling.

De verhalen van de profeten zijn lessen voor ons, maar niet in die zin om naar terug te willen grijpen, maar om er vandaag de dag van te kunnen leren voor het nu. It’s not about going back to Islam, but about moving forward with Islam.

Soera al Hajj gaat door met de relatie tussen wetenschap en kennis.

O mensen, indien gij in twijfel verkeert over de Opstanding, bedenkt, dat Wij u hebben geschapen uit stof, daarna uit een levenskiem, dan van een klonter bloed, daarna uit een klomp vlees, volkomen en onvolkomen in maaksel, opdat Wij het u duidelijk maken. En Wij laten wat Ons behaagt gedurende een vastgestelde tijd in de baarmoeder blijven, dan brengen Wij u als zuigelingen voort, dan (doen Wij u opgroeien) zodat gij volwassen wordt. En daar zijn er onder u die door de dood worden achterhaald en anderen die zulk een hoge ouderdom bereiken, dat zij, na geweten te hebben, niets meer weten. En gij ziet de aarde levenloos, doch wanneer Wij er regen op doen nederdalen, beweegt zij zich, zwelt op en brengt iedere mooie soort planten voort. (Q22:5)

Hoe perfect deze stadia toen al verwoord konden worden. En Q22:8, onder de mensen zijn er die over Allah redetwisten zonder kennis, richtsnoer of verlichtend Boek.

Eerder in dit artikel werd de gunst van kennis al uitgelicht. Zo wordt hier aangegeven dat er inderdaad, in alle tijden, geredetwist wordt over Allah, zonder kennis. Subhan Allah. In Granada doe ik een traject dat ‘Critical Muslim Studies’ heet. Grote denkers van nu zoals Tariq Ramadan, Farid Essack, Hatem Bazian, Ramon Grosfoguel, Asma Lamrabet en Salman Sayyid die allemaal denken over het deconstrueren van koloniale machten, vastgeroeste denkbeelden en andere denkpatronen. Centraal staat dat er altijd een bepaalde machtsstructuur aan ten grondslag ligt, en dat kennis vaak onderdeel wordt van machtsstrijden. In deze context is het dat al deze denkers, hoezeer ze ook van elkaar verschilden, het allemaal grondig eens waren over dit ene principe wat in het volgende vers ook duidelijk wordt: Aan Hem behoort al hetgeen in de hemelen en op aarde is. En Allah is inderdaad Zichzelf-genoeg, Geprezen. (Q22:64) Vanuit de kennis van het leven, en deze nederigheid, kom ik weer terug op de methode van dankbaarheid: Hij is het, Die u leven schonk. Hij zal u doen sterven, daarna zal Hij u wederom tot leven opwekken. Waarlijk de mens is uiterst ondankbaar. (Q22:66)

Hij weet hetgeen voor hen en hetgeen achter hen is en naar Allah worden alle zaken teruggebracht. O, gij die gelooft, … Hij is uw Beschermer. Een uitmuntend Meester en een uitnemend Helper. (Q22:76-77) Dankbaar ben ik. Dankbaar ben ik hier. Dankbaar dat ik kan vasten. Laten wij ook streven om beschermend en helpend te zijn voor die prachtige complete schepping. Alles. Iedereen.

[1] In de kalam-scholen is er verschil van mening over de geschapenheid van elk moment en van elke atoom als in of dit werkelijk elk moment gebeurt of dat Allah s.w.t. de Ultieme Oorzaak is. Voor deze visie hanteer ik de visie van imam al-Ghazali, die elk moment als apart geschapen door Allah s.w.t. ziet.

 

Jouw Dagelijkse Dosis 2015 / 1436:

Anne Dijk (1986) is religiewetenschapper en islamoloog met een specialisatie in Islamitische Jurisprudentie (Usul al-Fiqh), Gender en Autoriteit in de islam. Zij heeft een enorme nieuwsgierigheid om alles te willen begrijpen. ‘Waarom’ is de rode-draad-vraag waar ze haar werk van heeft gemaakt. Ze is eigenaar van FAHM instituut, een onafhankelijke instituut dat zich bezig houdt met een dieper begrip (fahm) van islam-gerelateerde zaken.

Lees andere stukken van Anne