Nu we bijna aan het eind van de maand zitten en we al een maand aan onszelf gewerkt hebben, wil ik toch even iets laten passeren dat essentieel is in ons geloof, waar heel veel over gezegd wordt maar waar de praktijk nogal eens te wensen overlaat. Ik wil het vandaag hebben over Akhlaaq, ofwel ethiek. Hoe gedraag jij je als moslim zijnde op deze aarde? Akhlaaq is belangrijk in de Islam. Zelfs zo belangrijk en centraal binnen ons geloof dat de Profeet ﷺ hierover zei: “Voorzeker ik ben slechts gestuurd om jullie goede manieren te perfectioneren.”
Onze Profeet ﷺ was iemand met een perfect karakter, en Allah prijst hem daar ook voor in een vroeg Mekkaans hoofdstuk, soera al Qalam, waarin Allah zegt: En voorzeker jij beschikt over een hoogstaand karakter.
De verzen die volgen op dit vers hebben te maken met het feit dat Allah de Profeet verdedigt, omdat de mensen hem beschuldigen bezeten te zijn en met leugens te komen. En hoe verdedigt Allah Zijn boodschapper? Door te stellen dat zijn karakter, zijn manieren, zijn Akhlaaq ‘groots’ en hoogstaand is.
Ooit kwam er een man bij de Profeet ﷺ die vroeg:
“Kan het zijn dat een moslim een lafaard is?”
De Profeet ﷺ antwoordde : “Ja dat zou kunnen.”
Toen vroeg hij: “Kan het zijn dat een moslim gierig is?”
De Profeet ﷺ antwoordde: “Ja, het kan zijn dat een moslim gierig is.”
Toen vroeg hij: “Kan het zijn dat een moslim een leugenaar is?”
De Profeet ﷺ zei toen: “NEE! Dat kan niet.”
Hoewel de eerste twee afkeurenswaardige kenmerken zijn, is het derde een kenmerk die in tegenstrijd is met de Islam. Het is onverenigbaar. Leugens en het geloof. De essentie van het geloof is namelijk eerlijkheid. En eerlijkheid beste broeders en zusters is het fundament van Akhlaaq.
Deze eerlijkheid beste broeders en zusters, was waar de Profeet ﷺ mee kwam. Hij kwam niet alleen met een boodschap maar koppelde dit aan de allerbeste manieren, akhlaaq. Zijn bijnaam van voor de Islam bij de niet-moslims getuigt daar al van: al-sadiq al-amien, de waarachtige de betrouwbare.
We zijn hier in Nederland, door sommige geleerden Dar ad Da’wa genoemd, en hebben dus een verantwoordelijkheid ten opzichte van onze buren. Een verantwoordelijkheid om hen uit te nodigen tot de Islam, en in onze woorden en daden zo goed mogelijk weer te geven waar wij moslims voor staan in onze maatschappij. Dit doen wij (of zouden we moeten doen) op de manier van de Profeet ﷺ, met geduld en compassie en vriendelijkheid. En zeker niet met woede en ongeduld.
De Profeet ﷺ liet dit goed zien toen hij in Ta’if zijn boodschap wilde verkondigen en door de kinderen en de gekken van de stad met stenen bekogeld werd. Onder het bloed zat hij in een boomgaard vlak buiten de stad bij te komen toen een engel kwam die de Profeet ﷺ vroeg of hij graag zou willen dat de bergen de stad zouden doen vergaan.
Dit is de ideale test. Wat zou jij doen? Je zit echt in een enorme dip en niets lijkt te lukken. Zou je wraak nemen op de mensen die je ultiem hebben vernederd? Als in je hart je antwoord ja is zullen er best veel mensen zijn die er begrip voor zouden hebben. Dit is immers de ‘wet van de straat’. Zij zullen snappen dat je wraak neemt. Maar wat deed hij? Hij zei: “Nee, doe dit niet. Wellicht dat er mensen uit dit volk zullen voortkomen die alleen Allah zullen aanbidden.”
Dit is de manier van de Profeet ﷺ beste broeders en zusters, een manier van liefde en geduld voor de mensen. Maar gedragen wij ons ook wanneer iemand ons slecht behandelt?
Al Tufayl ibn Amr kwam uit Jemen en werd Moslim. Hij ging terug naar zijn stam van de Daws om de mensen uit te nodigen tot de Islam. Helaas waren de mensen niet echt happig om moslim te worden. Hij kwam teleurgesteld terug bij de Profeet en zei: “Ze hebben gesloten harten vol ongeloof, dit is een volk van zondaren en ongehoorzame mensen.” De Profeet ﷺ stond op, verrichtte Wudu en kwam terug en begon met een Du’aa, en de Dawsi was bang dat de Profeet ﷺ Allah zou vragen zijn volk te vernietigen. Maar de Profeet ﷺ zei: “Tufayl, hef je handen met mij” en zei drie maal: “O Allah leid de Daws.” Toen draaide de Profeet ﷺ zich naar Tufayl en zei: “Ga terug naar je mensen, wees vrienden met ze, behandel ze goed en nodig ze uit tot de Islam.” Dit deed Tufayl en Allah zegende zijn da’wa onder andere met de Islam van Abu Hurayrah.
Wat interessant is, is dat Tufayl eerst een goede bodem van Akhlaaq legt met zijn stamgenoten voordat hij gaat zaaien. Vriendelijk zijn met de mensen, ze goed behandelen en dan pas de volgende stap. Want wie gaat wat van je aannemen wanneer men je niet vertrouwt?
Maar beste Moslims, ik kijk dan in de stad om me heen en denk: wat is er met onze eerlijkheid gebeurd? Wat is er met onze goede manieren gebeurd? Wat is er met ons zorgen voor alles om ons heen gebeurd?
Vroeger imiteerden de niet-moslims de moslims, terwijl mensen vandaag de dag niet eens met ons geassocieerd willen worden. De traditie dat je op high school en de universiteit een mantel aankrijgt en een hoedje op als je geslaagd bent komt van de moslims. Als jonge studenten klaar waren op bijvoorbeeld al Azhar krijgen zij een mantel van de ‘Ulama om bij het afstuderen.
Wij wonen in Nederland in een verzorgingsstaat, een staat waar voor de gemeenschap gezorgd wordt door de staat, als het even niet gaat. Dit komt van de Islam. Omar ibn al Khattab startte de eerste officiële verzorgingsstaat, waar voor de inwoners werd gezorgd. Christelijke en Joodse kinderen in het Ottomaanse rijk werden naar Islamitische scholen gestuurd omdat ze daar tot goede mensen werden opgeleid. Ik denk dat de eerste niet-moslim die zich op een islamitische school aanmeldt in Nederland nog geboren moet worden.
De joden van Spanje vluchtten Spanje uit toen er een eind kwam aan het Islamitische rijk aldaar. De moslims waren mensen die ze konden vertrouwen. Dit waren eerlijke rechtvaardige leiders die hen in hun waarde en vrijheid lieten. Toen de katholieken kwamen hadden ze twee keuzes: katholiek worden of de dood. De joden vluchtten snel weer naar het islamitische rijk… snel naar Noord Afrika.
Hoe ver zijn wij dan afgedwaald van deze voorbeelden van goedheid als vandaag de dag onze joodse Amsterdamse buren niet met een keppeltje op door bepaalde stukken van Amsterdam durven lopen uit angst dat ze uitgescholden worden of erger.
Beste Moslims. Draag je geloof uit met trots, daar hoef je geen geleerde voor te zijn, en de mensen zullen je vriendelijkheid, goede manieren en eerlijkheid waarderen. Dat is de eerste stap in de Da’wa. Hoe denk je dat Indonesië moslim geworden is? Niet door een theologisch gesprek hoor. Nee, door trotse, eerlijke handelaren, die lieten zien hoe de Islam in de praktijk geleefd werd. En dat is niet door in de coffeeshop te hangen, te stelen, een grote mond te hebben, op het Leidseplein te chillen, of door je buren geen blik waardig te gunnen.
Wees je bewust dat een goede Akhlaaq iets is voor iedereen, zoals Allah in de Koran zegt: Wees goed tegen je ouders, je familie, de wezen,de armen, de nabije buur (je vrienden), de vreemdeling en je reisgenoot. De wijsheid hierin is dat je niet weet wat iemand voor je betekent, dus dat je daarom ook nooit neerbuigend en arrogant moet zijn in je gedrag naar anderen toe.
Vrienden, wees makkelijke mensen. Niemand is perfect, aangezien perfectie alleen bij Allah is. Houd daar dus een beetje rekening mee als iemand vreemde capriolen uithaalt met je. Imam al Qurtubi zegt in zijn tafsir dat in soera al-A’raaf vers 199 de gehele Islam samenkomt. Daar staat namelijk: Wees vergevingsgezind, spoor aan tot het goede, en draai je weg van de onwetenden. Het lijkt er op dat Allah wil zeggen tegen Muhammad ﷺ en de volgers van hem als jullie succesvol willen zijn in dit leven en het hiernamaals…dan is dit je karakter.
Ooit kwam een bedoeïen bij de Profeet ﷺ en die zei tegen hem: ik kom van een volk dat ruig is. De Profeet ﷺ gaf hem advies, en gebruikte het bovenstaande vers. Toen zij de Profeetﷺ: “Kom dichterbij, kom dichterbij. Herhaal wat ik zeg: ten eerste vrees Allah. Ten tweede mag je nooit iets van goedheid onderschatten. Ten derde, als er iemand komt en water vraagt van je, geef hem dan water. En als iemand je ooit beledigt met betrekking tot iets wat ze niet van je weten, beantwoordt hen dan niet met een belediging over iets wat jij van hen weet. En Als laatste wees vriendelijk en barmhartig tegenover hen waar jij voor moet zorgen.”
Met dit soort verzen en overleveringen beste broeders en zusters kunnen we niet alleen onszelf veranderen,maar ook de mensen naast ons in de Moskee en ook de mensen op werk, op school en in de buurt. Want bij God, Nederland wacht op deze boodschap. Een boodschap van vergevingsgezindheid, van het goede doen en je schouders ophalen als iemand je slecht behandelt en je schouders eronder zetten om het beste van je leven te maken. Dit is jouw geloof beste moslim, dit is waar Allah ons tot oproept, en dit is wat jij vertegenwoordiger van de Islam moet uitdragen!
Dit is deel 29 van Jouw Dagelijkse Dosis. Iedere dag in de Ramadan schrijft een team van schrijvers een reflectie over de juz’ die praktisch de hele oemmah die dag leest. Alle lezers worden uitgenodigd hetzelfde te doen, en hun eigen reflectie op de juz’ van de dag in de reacties te plaatsen. Iedere dag kiest een jury de beste reflectie. De winnaar krijgt een presentje thuisgestuurd.
Eén reactie op "Vertegenwoordiger van de islam, hoe zit het met je Akhlaaq? – Juz’ 29"
Wat een diepgang heeft de Islam. Mooi!