Basiscursus geloofsleer – Juz’ 23

De Qur’an kan me nog steeds verrassen door intern zo sterk verweven te zijn met zichzelf dat het soms wel lijkt of ik een krachtige minicursus krijg over een bepaald thema. Dit deel van de Qur’an noem ik ‘Imaan (geloofsleer) 1.01.’

Juz’ 23 bestaat uit een deel van het zogenaamde “hart van de Qur’an,” soera YaaSien (36: 28-83), het geheel van soera As Saaffaat (37: 182 verzen), het geheel van soera Saad (38: 88 verzen) en het eerste stukje van soera Az Zumar (39: 1-31).

Het zijn allen Mekkaanse hoofdstukken (met een enkel Medinees vers in de mix) met als gevolg dat we de volgende, ons inmiddels bekende, thematiek tegenkomen: tekenen van het bestaan van Allah, Zijn Eenheid en Uniciteit (Tawhied), het paradijs, de hel, het geloof in de voorgaande boeken en boodschappers, de Engelen, de Dag des Oordeels. Alle pilaren van geloof komen er in voor. Zoals de Profeet (vrede en zegeningen zij met hem) zei toen hem gevraagd werd over geloof:

“Dat is geloof in Allah, Zijn engelen, Zijn boeken, Zijn boodschappers, de Laatste Dag; en geloof in de goddelijke bepaling, het goede en het slechte ervan.” (Sahieh Muslim: 8)

YaaSiens verzen zijn niet mis: we stappen middenin in een verhaal over de vernietiging van een ongehoorzaam volk dat haar profeten en boodschappers negeerden:

“Hoe spijtig voor de dienaren! Geen boodschapper komt tot hen of zij bespotten hem. Hebben zij niet gezien hoeveel generaties Wij vóór hen hebben vernietigd…?” (36:30-31)

Allah stuurde boodschapper na boodschapper, gaf teken op teken, maar het volk gaf niet thuis. De Qur’an vervult in deze ayaat duidelijk de functie van vermaning: word wakker! Aanbid Allah en toon je dankbaarheid.

Deze harde boodschap wordt gecontrasteerd met prachtig beeldende verzen over de geneugten van het paradijs, die hun weerklank vinden in de verzen over de geschapen wereld:

“En een teken voor hen is de dode aarde. Wij brengen haar tot leven en Wij brengen graan uit haar voort, opdat zij daarvan kunnen eten. En Wij hebben er tuinen van dadelpalmen en druiven in gemaakt en Wij hebben er bronnen in doen ontspringen opdat zij eten van haar vruchten en van hetgeen hun handen hebben voortgebracht. Zijn zij dan niet dankbaar?” (36: 34-35)

De Qur’an lijkt hier een echokamer die de wederopstanding vergelijkt met de eerste schepping en de continue ‘herschepping’ van de natuur gedurende de seizoenen.

Op deze wijze geeft de Qur’an invulling aan de pilaren van imaan, waarbij geloof in Allah als Enige en Unieke Schepper uiteraard de eerste en voornaamste pilaar is. Verderop in deze juz’ lezen we uitgebreid over de tweede pilaar: het geloof in de Engelen. Soera As Saaffaat begint dan ook zeer krachtig:

“Bij degenen die in rijen (saaffaat) zijn opgesteld [om te aanbidden en gehoorzaam te zijn] en bij degenen die de wolken voortdrijven, en bij degenen die de vermaning voort dragen. Inderdaad, jullie God is één God.” (37:1-4)

Degenen die in rijen staan, zijn de engelen, zo leert de tafsir van Jalalayn ons en we leren hier over een aantal van hun kenmerken: hun volledige aanbidding, ultieme gehoorzaamheid, de aandrijving van de natuur, en hun overbrengen van de woorden van Allah aan de Boodschappers.

Verderop in As Saaffaat lezen we over de diverse boodschappers en profeten van Allah: over Noah, Abraham, Mozes, Aaron, Lot, Elias, Jonas. Hun verhalen, hun beproevingen, de volkeren die zij de boodschap probeerden over te brengen. Tussen hun verhalen door, lezen we, als een mantra van goedheid:

“Zo belonen Wij degenen die goed doen. Hij behoorde zeker tot Onze gelovige dienaren.” (37: 80-81/121-122/131-132)

De Profeet Mohammed (vrede en zegeningen zij met hem) wordt middels deze verzen gesterkt in zijn geduld. Net als alle andere profeten en mensen voor hem, werd ook hij beproefd met verlies, ziekte, weerstand, soms zelfs geweld. Deze profetenverhalen sterken hem – en ons! – in onze levens. Daarbij doet het ons streven naar het goede en doet het ons proberen om tot de gelovige dienaren te behoren, zodat wij ook kunnen streven naar ons uiteindelijke, paradijselijke doel. Zoals Sheikh Al Ghazaali zegt:

“de door God beloofde overwinning komt slechts na veel werk en inspanning en nadat de mensen zich waardig hebben getoond.”

Aan het werk dus, zodat ook wij kunnen zeggen: “Dit is zeker de ultieme overwinning!” (37:60)

Na het geloof in Allah, Zijn engelen, Zijn boodschappers en Zijn boeken, komen we aan bij het geloof in de Laatste Dag. Die Laatste Dag (ook wel: Dag des Oordeels) zorgt ervoor dat de mens beloond en/of bestraft zal worden voor hetgeen hij of zij heeft gedaan op deze wereld. Allah zegt in soera Saad:

“Dienen Wij dan degenen die geloven en goede daden verrichten gelijk te stellen aan degenen die verderf op aarde zaaien? Of dienen Wij degenen die zich bewust zijn van Allah gelijk te stellen aan diegenen die zijn afgedwaald?” (38:28)

Het geloof in de laatste dag is niets meer of minder dan geloof in de ultieme rechtvaardigheid: onrechtplegers komen er misschien mee weg in deze wereld (en er zijn genoeg oorlogsmisdadigers, moordenaars en pedofielen die niet voor het gerecht zijn verschenen die daar het bewijs van zijn), maar op die Laatste Dag zal Allah over iedereen oordelen op de meest rechtvaardige wijze. Hoop daarom dat je tot de goede mensen zal behoren, waarover gezegd zal worden:

“Wij hebben hen gezuiverd met een zuivere eigenschap: het gedenken van het Hiernamaals. Bij Ons behoren zij tot de beste uitverkorenen.” (38:46-47)

Het geloof in die laatste dag zorgt er ook voor dat we geduldig kunnen zijn, omdat we weten dat rechtvaardigheid plaats zal vinden. Zoals Allah zegt:

“Dit is een herinnering. Voor degene die zich bewust is van Allah is er de goede eindbestemming.” (38:8)

In deze wetenschap kunnen we het voorbeeld van de profeten en boodschappers volgen en onze lotsbepaling, zowel het goede als het slechte ervan, doorstaan, want we weten: wie gelooft en goede daden verricht, komt met de genade van Allah terecht op “de goede eindbestemming.”

Zo leert Juz’ 23 ons op eenvoudige wijze de pilaren van ons geloof. Tegen het einde van dit deel, in soera Az Zumar lezen we:

“Indien jullie ondankbaar zijn heeft Allah jullie niet nodig. En ondankbaarheid behaagt Hem niet in Zijn dienaren. Indien jullie dankbaar zijn, behaagt Hem dit in jullie. En geen enkele drager van een last, draagt de last van een ander. Vervolgens is naar jullie Heer jullie terugkeer. Dan bericht Hij jullie over hetgeen jullie hebben gedaan. Hij is Alwetend (‘Aliem) omtrent hetgeen zich in de binnensten [harten] bevindt.” (39:7)

Ga dus op zoek naar nog meer godsbewustzijn en pak die laatste dagen van Ramadan. Moge Allah ons aller inspanning belonen. Amien!

Dit is deel 23 van Jouw Dagelijkse Dosis. Iedere dag in de Ramadan schrijft een team van schrijvers een reflectie over de juz’ die praktisch de hele oemmah die dag leest. Alle lezers worden uitgenodigd hetzelfde te doen, en hun eigen reflectie op de juz’ van de dag in de reacties te plaatsen. Iedere dag kiest een jury de beste reflectie. De winnaar krijgt een presentje thuisgestuurd.

Pssst..
Wij Blijven Hier! is het platform van de Nederlandse moslim. Wij bieden ruimte aan sterk uiteenlopende meningen en standpunten. Want waarom zou je het leven makkelijk maken als het moeilijk kan? Niet alle meningen en standpunten hier komen overeen met de onze. En anders dan je wellicht van ons verwacht, hebben wij ook niet alle wijsheid in pacht. Dus mocht je het ergens niet mee eens zijn, dan horen we het graag!

Noureddine Steenvoorden

In het jaar dat Elvis stierf, werd Noureddine geboren. Op zijn negende kreeg hij een skateboard. Op zijn 20ste werd hij in Schotland verliefd op boeken. Op zijn 27ste werd hij moslim en vond hij zijn draai. Hij werkt in de gehandicaptenzorg en denkt soms dat hij bijna Arabisch kan lezen maar vraagt dan toch om een klinker. Hij jat de beste grappen van de missus, steun en toeverlaat sinds 2006. Af en toe vertaalt hij wat poëzie omdat het leven dan gewoon beter is.

Lees andere stukken van