Voorpagina Algemeen, Cultuur, Islamofobie, Maatschappelijk, Opinie, Persoonlijk, Politiek, Racisme, Samenleving

Column Khadim Zaman | Liefde kun je niet afdwingen

Ik geloof dat ik aan een van de eerste ‘Mark vs. Mohammed‘ studies heb meegedaan in Nederland. Dat was halverwege de jaren 90. We belden in paren. Een Nieuwe Nederlander werd gekoppeld aan een Inheemse Nederlander. Ik was toen nog naïef over de staat waarin Nederland verkeerde. Op de vraag van een van de onderzoeksters hoeveel ik dacht dat het percentage zou uitvallen, zei ik: 5%, en het zou me tegenvallen als het 10% zou blijken te zijn. Zoveel geloofde ik nog in de ‘leugen’ dat als je maar je best doet je op basis van je kwaliteiten beoordeeld zou worden.

Toen maanden later het onderzoek werd afgerond en de resultaten berekend waren, kwam het uiteindelijk percentage als een stomp in mijn maag binnen. Het was zo’n 39%. Ik kon het niet geloof: niet -mijn- Nederland. Halverwege het onderzoek begon ik door te krijgen dat het percentage hoger zou uitvallen dan ik had vermoed. Het moment wat mij het meeste was bijgebleven, was toen op een dag mijn inheemse collega ziek bleek te zijn, en ik voorstelde om –beide- rollen op me te nemen. Het was uitgesloten dat die resultaten meegenomen konden worden in het onderzoek, maar de onderzoekers waren zelf nieuwsgierig genoeg om in te gaan op mijn voorstel (ik was toen ook al een zeer bijdehand mannetje).

De eerste keer was het meteen raak. Ik had vijf minuten ervoor gebeld met het bedrijf dat ik nu aan de lijn had. Ik had me de eerste keer geïntroduceerd als Mohamed El Ghazi (zelf verzonnen naam). En nu sprak ik dezelfde dame van hetzelfde bedrijf, en daar waar ze de eerste keer mij vertelde dat de baan al ‘helaas’ vergeven was, was ik nu als Jan de Wit (Inheemser dan dat kon ik het niet maken) opeens welkom voor een eerste sollicitatiegesprek. Ik wilde mijn hand door de hoorn wurmen en haar aan de andere kant van de lijn wurgen. Maar ik behield mijn cool. Er knapte wel iets in mij op dat moment. Nederland was niet meer -mijn- Nederland. Het was het Nederland waar ik -niet- gelijke kansen had, maar waar ik – om met de woorden van onze premier Mark Rutte te spreken – me ‘moest invechten’ om dezelfde kansen te hebben als een ander.

Ik keek vanaf dat moment met hele andere ogen naar Nederland. Als de schellen van je ogen zijn gevallen, dan kun je het niet meer niet-zien. Je gaat in de jaren erna beter leren begrijpen wat de verschillende gedaantes van racisme zijn. Dat racisme zich niet, lekker makkelijk herkenbaar, altijd en alleen kleedt in kistjes, geschoren kopjes heeft, met foute tatoeages rondloopt, en nog foutere leuzen en verwensingen op straat naar je hoofd slingert. Het kan ook een vriendelijke stem aan de telefoon zijn. Je voelt je overgeleverd aan de grillen van een gevestigde orde. Als je geluk hebt, dan kom je als individu ‘fatsoenlijke’ mensen tegen die je wél beoordelen op je talenten. En dan kan het zomaar zo zijn dat je (net als ik ervoor) door het leven gaat als Nieuwe Nederlander die denkt dat er niet veel aan de hand is, en dat als het niet lukt, dat het dan waarschijnlijk aan jezelf ligt, de gevestigde orde napratend.

Ik heb in de loop van de jaren echt heel veel kansen gehad én genomen, en ik sta er nooit bij stil hoeveel kansen ik heb misgelopen. Als moslim zeg ik altijd wat dat betreft: alhamdou Allah. Maar er komt een hele nieuwe generatie aan, en deze heeft het, als ik de cijfers uit het nieuwe meta-onderzoek naar discriminatie op de arbeidsmarkt mag geloven, het alleen maar zwaarder gekregen. Hoewel het onderwijsniveau sterk gestegen is van generatie op generatie, is er wat deze vorm van discriminatie geen verbetering. We moeten denk ik serieus denken aan het vormen van eigen instituten en eigen kansen, en niet al te veel meer vertrouwen op anderen. We kunnen niet wachten totdat -alle- Inheemse Nederlanders de Nieuwe Nederlanders als een van hen gaan zien.

In dit land was het de afspraak dat we -samen- sterk zijn, dat we -samen- leven, dat we -samen- en met elkaar de afspraken zoals in de grondwet vastgelegd nakomen. Het is tijd om in te zien dan een flink deel van de Inheemse Nederlanders deze afspraken niet wenst na te komen, en we gewezen zijn op onze eigen kracht, op onze eigen creativiteit, en gaan werken aan een toekomst in Nederland zonder hen. De deur blijft open, iedereen blijft welkom. Dat zijn wij als goede moslims verplicht aan onze ‘buren’. Maar ik heb me erbij neergelegd: liefde kun je niet afdwingen.

Was getekend,
Khadim Zaman

Foto via Pixabay.com

Khadim Zaman is het alter ego van Tarik Diamane. Khadim heeft een gruwelijke hekel aan sociale onrecht. En zoals het elke goede Social Justice Warrior (SJW) uit de 21ste eeuw betaamt is zijn voornaamste wapen een laptop, een goede Wi‍-Fi-verbinding en een flinke dosis bijtende sarcasme. O ja, en groene thee. Heel veel groene thee!

Lees andere stukken van Khadim