Recent was ik bij het overlijdensgebed voor twee broeders – een Syrische broer en een bekeerde broer van Surinaamse afkomst- in een (overwegend Marokkaanse) moskee in Amsterdam. Hierbij vielen me wat prangende zaken op.
Er was een prachtige opkomst van broeders en zusters van heinde en verre en een grote groep niet-islamitische vrienden en familieleden.
De moskee leek echter overweldigd door de drukte en er heerste verwarring bij zowel de imam (die helemaal niet wist dat er een janaza was en zelfs boos werd!) als bij de gemeenschap toen de kisten werden binnengebracht. Er was te weinig ruimte en er werd veel gemopperd en onhandig gemanoeuvreerd.
Er heerste ook onduidelijkheid bij de niet-islamitische bezoekers en er was geen duidelijke bewegwijzering of ondersteuning vanuit de moskee of gemeenschap. Geen stoelen, geen ontvangst, geen uitleg.
Dit zijn zaken die ons als gemeenschap nog te veel overvallen en onze natuurlijke gastvrijheid belemmeren. Het is zaak om ons hierop beter voor te bereiden.
Hoezeer sommige krachten ook hun negatieve invloedssfeer proberen te laten gelden, er zullen altijd mensen bekeren tot islam en er zullen altijd moslims zijn die gedurende hun leven hier vriendschappen met niet-moslims sluiten. En op hun beurt zullen deze niet-moslims ook hun laatste eer aan de overledene willen bewijzen. Het zou ons sieren om hier in de moskee aandacht en ruimte voor te hebben. Talig en cultureel hebben we nog immer te hoge drempels die de communicatie moeilijk maken, terwijl onze religie dit soort zaken juist makkelijker maakt.
Op naar een verbetering. Moge Allah ons bijstaan en de broeders het paradijs schenken en hun nabestaanden tot troost zijn.
Afbeelding: pixabay.
Noureddine Steenvoorden
In het jaar dat Elvis stierf, werd Noureddine geboren. Op zijn negende kreeg hij een skateboard. Op zijn 20ste werd hij in Schotland verliefd op boeken. Op zijn 27ste werd hij moslim en vond hij zijn draai. Hij werkt in de gehandicaptenzorg en denkt soms dat hij bijna Arabisch kan lezen maar vraagt dan toch om een klinker. Hij jat de beste grappen van de missus, steun en toeverlaat sinds 2006. Af en toe vertaalt hij wat poëzie omdat het leven dan gewoon beter is.Lees andere stukken van
19 Reacties op "Het begrafenisgebed – een reflectie op het functioneren van de moskee"
Het racisme -en seksisme- begint er vaak trouwens al mee dat als een wit persoon zich tot de islam bekeert -helemaal als het een man is, maar ook als het een vrouw is die dan ook de hoofddoek opzet- die persoon door niet-zwarte moslims van kleur op handen wordt gedragen. Maar een zwarte man of vrouw? “niets bijzonders”.
Hmm nu ik mijn eersten post teruglees is het wel een beetje een rant. Hoe dan ook ga ik contact opnemen met mensen die bij die begrafenis waren om te horen hoe het zat. Misschien kunnen jullie even wachten met het publiceren van mijn reactie, of anders de naam en toenaam van die moskee verwijderen? Inhoudelijk sta ik echter nog steeds achter wat ik geschreven heb: Zelf heb ik zeer negatieve ervaringen met die bewuste moskee, en ik ken een aantal zusters die die ervaringen delen en het slachtoffer zijn geweest van openlijk seksisme van de kant van die moskee.
Ik ben blij dat jullie mijn reacties geplaatst hebben en vraag jullie dan ook ze te laten staan: Want dit is wat er gebeurt in moskeeeen.
Hoop maar dat alle Hollanders die dit lezen weten wat een janaza is..
Beste Noureddine,
Ik lees: “Hoezeer sommige krachten ook hun negatieve invloedssfeer proberen te laten gelden”
Wat bedoelde je hier mee?
Hendrik
Ik heb het opgezocht (Google is your best friend !) en het is een uitvaartverzorger ;-)
Een janaza is een begrafenis(gebed).
De Yanaza betekent geen gebed dat is een niet correcte vertaling. Als je het over het gebed hebt dan zeg je ”Salatu al Yanazah”. Sallatu betekent hier dan een gebed. Janazah is hoe in Islam een lichaam van een overleden persoon wordt aangeduid, oftewel de staat waarin een lichaam zich verkeert.
Jannazah is lastig te vertallen naar een andere taal. Je kan het woord ”lijk/corpse” ervoor gebruiken maar dat woord weergeeft niet wat de echte betekenis is van Jannazah is. Sterker nog het woord lijk is beledigend want het woord Jannazah is is niet zo kort door de bocht als het woord ”lijk” het heeft een dieper betekenis.
Kort geconcludeerd, sommige zaken zijn lastig te vertallen maar als men Jannazah zegt dan kan je ervan uit gaan dat men ”het lichaam bedoelt -van degene die zijn ziel ontnomen is- oftewel men duid ermee het levenloos lichaam aan of de staat die het lichaam heeft nadat de engel des dood hem heeft onzield”.
“Salatul janazah” betekent “begrafenisgebed”. Janazah betekent begrafenis. Punt.
En ik ken zelf Arabisch, dus je hoeft niet een hele post te schrijven over de betekenis van een woord dat eenvoudig in een woordenboek op te zoeken valt.
Laten we het liever hebben over de belangrijke & ernstige inhoudelijke zaken die ik aankaartte: Anti-zwart racisme & seksisme onder niet-zwarte moslims van kleur, en meer specifiek in de moskee, en het consequent seksistische gedrag van de mannen in en rond die moskee, en het beleid om vrouwen uit de moskee te weren buiten jumu3a. Nogmaals, dit heb ik meerdere keren meegemaakt in de Nasr-moskee, en een aantal andere zusters met mij. Dat zijn de problemen die we moeten aanpakken ipv totaal offtopic te discussiëren over de betekenis van een woord.
@Rosalinda Wijks
Heb ik ergens je naam genoemd? Heb ik ergens gezegd dat je het niet over seksisme en onderdrukking van donker gekleurde moslims moet hebben?
Jij hebt duidelijk issues. Ik heb gemerkt hoe krachtig jij het Arabisch beheerst met de eerdere discussie van jouw omtrent het woord Daraba (slaan) in de Quran. Waar jij koppig verdedigde dat het iets anders betekende. Ik heb je naam niet eens genoemd en nog refereerde ik aan jou.
Begrafenisgebed is wat jij ervan maakt maar niet wat het betekend. Denk dat google wel het antwoord geeft voor degene die het opzoekt en verder naar wil kijken. Verder maak ik er geen woord aan vuil. Heb een fijne dag verder.
Hoop dat de schrijver van dit artikel ook contact heeft opgenomen met de moskee in kwestie en zijn ongenoegen heeft geuit. Dat is een begin om het probleem bij de kern aan te pakken en een signaal af te geven dat het anders moet.
Vind het jammer dat het duidelijk is naar welke moskee wordt gerefereerd. Want zie hier niet de toegevoegde waarde van in. Tenzij het doel is van dit artikel om te waarschuwen tegen deze moskee?
@ Fleur: Een goed idee om contact op te nemen met de moskee.
Naar welke moskee werd gerefereerd wist ik ook alleen maar omdat ik vrienden van de overleden Surinaamse broeder ken.
Ik heb er voor gekozen om de naam expliciet te noemen, omdat ik dat dergelijke zaken alleen kunnen worden opgelost door er open over te praten, naming&shaming, en die moskee niet de hand boven het hoofd te houden.
Maargoed dat is mijn standpunt, waar ik voor verantwoordelijk ben en niet noodzakelijkerwijs dat van Noureddine of de redactie, aangezien híj de naam van de moskee niet genoemd heeft.
@ Abdelmajid: Jammer dat je je “gelijk” probeert te halen door mij persoonlijk aan te vallen ipv. in te gaan op mijn argumenten.
Overigens heb ik nooit ontkend dat de eerste/basisbetekenis van “daraba” “slaan” is.
Google is natuurlijk geen serieus woordenboek. Een woordenboek dat algemeen gebruikt wordt door arabisten in binnen- en buitenland is de Hans Wehr Dictionary of Modern Written Arabic.
Ik zal hieronder het lemma van “janaza” posten: جنز (tweede stam): to say the burial prayers, conduct the funeral service (ه for the deceased; Chr.)
جنازة, jinaza, janaza, pl. -at, جناءز, bier; funeral procession
جناز junnaz, pl. جنانيز, requiem, funeral rites, obsequies, funeral procession
Ik denk dat het nu wel duidelijk is dat “janaza” gewoon “begrafenis” betekent, en dus ook een woord is dat prima te vertalen is.
ik heb alleen maar problemen gehad in Marokkaanse moskeeën, daarom ga ik daar niet meer heen. Enkel en alleen ruzie, agressie van bezoeker (die geen Marokkanen zijn).
De eerlijkheid gebied me het volgende te vermelden. Net keek ik in een ander woordenboek, namelijk de Arab-English Dictionary van J.G. Hava, dat we tijdens de opleiding aan de UvA gebruikten voor klassiek Arabisch.
Ik zal hieronder het lemma weergeven:
جنز, to put (a dead person) on a litter, to make the funeral of.
جنازة, jinaza, janaza, pl. -at, جناءز, bier, corpse, funeral
جناز junnaz, pl. جنانيز, funeral, obsequies
Hieruit blijkt dat het waar is dat het woord “janaza” ook “lijk/overledene” kan betekenen, maar het neemt niet weg dat 1 van de twee betekenissen ook “begrafenis” luidt. De waarheid ligt dus in het midden, en jouw bewering dat het geen “begrafenis” betekent en alléén “lijk” betekent, klopt dus niet. En ook mijn punt over het persoonlijk aanvallen van mij door jou blijft staan.
En dit is dus echt het laatste wat ik over dit deel van de discussie wil zeggen.
Toen mijn vader overleed kwamen de Turkse buren van een paar deuren verderop heel vanzelfsprekend op zowel de condoleance als op de uitvaart. Mijn ouders zijn jaren “oppas opa en oma” geweest van hun kinderen en toen mijn ouders wat hulpbehoevend werden konden zij op hun beurt altijd een beroep op hen doen.
Tijdens de uitvaart van mijn vader sprak die buurvrouw een gebed uit bij de kist en dat is voor mij nog steeds een van de mooiste herinneringen aan die dag. Het is een beeld dat diep in mijn hart verankerd ligt: de lange rij mensen die stonden te wachten op Hattis die hem zo eer bewees en in alle rust afscheid nam van mijn vader… Een lieve en dappere vrouw. Als ik er aan terug denk komen ook nu weer de tranen.
Integratie betekent óók de moed hebben jezelf te blijven èn de ruimte krijgen dat te zijn. Een jaar geleden zijn Hattis en Yogan terug gegaan naar Turkije (hun kinderen wonen nog hier) om een bedrijf op te zetten. Ik hoop met heel mijn hart dat het hen goed gaat, dat zij ook in deze roerige tijd in hun vaderland, de vrijheid en het respect krijgen die ze verdienen.
Beste Henk,
Mooi verhaal zeg!
Tsja wat kan ik zeggen, Marokkaanse moskeeën zijn allesbehalve vriendelijk jegens een ander. En dat is een feit.
“Een Arabier is niet beter dan een niet-Arabier, noch is de blanke man beter dan de zwarte of de zwarte beter dan de blanke man, behalve door het Godsbewustzijn (taqwa) dat hij verkregen heeft. Waarlijk, de edelste onder jullie is degene met de meeste taqwa.”(Sahih: Overgeleverd door Ahmad (5/411)
O, mensdom! Wij hebben u uit man en vrouw geschapen en Wij hebben u tot volkeren en stammen gemaakt, opdat gij elkander moogt kennen. Voorzeker, de meest godvruchtige onder u is de eerwaardigste bij Allah. [al-Hujuraat 49:13}
dit zou men een kind met de paplepel ingeven
@Maryam,
jij en Henk zijn de enige hier die wat zinnigs hebben gezegd, de rest, wat een lariekoek zeg.
@Henk,
mooi verhaal, werd er door geraakt.