Ik zit in een cafeetje. Biologisch brood en fairtrade koffie op de menukaart, chiapudding pronkt in de vitrine. Terwijl ik mijn avocado (jawel, dat is een heus superfood!) salade eet en mijn nieuwsfeed doorblader, bedenk ik me dat ik deze salade voor een fractie van de prijs thuis had kunnen maken.
Men maakt zich boos over Trump en zijn klimaatbeleid, ik ‘like’ het artikel. Neem een slok van mijn smoothie. Prik met mijn vork in een stukje avocado en voel me opeens erg ongemakkelijk; maak ik met dit quasi-hipster gedrag wel echt een verschil?
Voor moslims is groen geen hype maar een ruim 1400 jaar oude traditie die wij als stichting Groene Moslims weer onder de aandacht pogen te brengen. De Koran en het voorbeeld van onze geliefde profeet bevatten verrassend veel aansporingen voor een duurzame omgang met de aarde.
Van bewuste voeding tot respect voor dieren en zuinig omgaan met natuurlijke hulpbronnen. De juz die mij is toegewezen laat prachtige voorbeelden van onze Koran als de ultieme Groene Gids zien.
Juz 19 begint met vers 21 van soera 25 (Al-Furqan/De Onderscheider), omvat soera 26 (As-Shoe’ara/De Dichters) en eindigt bij vers 56 van soera 27 (Al-Naml/De Mieren). Alledrie zijn het Mekkaanse soera’s waarin de focus ligt op de afkeuring van het polytheïsme.
De argumenten van de ongelovigen tegen de Profeet (vzmh), de Koran en de Dag des Oordeels worden behandeld en weerlegd. Men wordt gewaarschuwd en voorbeelden van eerdere dwalende volkeren worden aangehaald.
Daartegenover staat een prachtig en veelomvattend overzicht van de kwaliteiten van de ware gelovigen aan het einde van soera 25. Verweven tussen deze raadgeving onderstrepen alledrie de soera’s zowel de grandeur als de gratie van Allah’s schepping.
De natuur is groots en krachtig. In juz 19 wordt deze grandeur op een zeer eloquente en illustratieve manier aan ons beschreven. Beelden van water, wind, de alternatie van dag naar nacht, de sterrenhemel, de zon, de maan en de verandering in lengte van schaduwen – het zijn verschijnselen die niemand van ons vreemd zijn en bij daadwerkelijke reflectie hiervan tot ontzag zou moeten leiden.
Allah spreekt van ‘tekenen’; hoe kunnen we na het aanschouwen hiervan Zijn Eenheid ontkennen?
Zie jij niet hoe jouw Heer de schaduwen verlengt? En als Hij het had gewild, had Hij die zeker doen stilstaan. Toen hebben wij de zon tot een wijzer gemaakt. (25:45) Vervolgens trekken Wij haar (rond het middaguur) naar Ons toe, een geleidelijke terugtrekking. (25:46)
En Hij is Degene die de twee zeeën naast elkaar doet stromen, de één zoet en fris van smaak, de ander zout en bitter. En Hij heeft een afscheiding tussen hen geplaatst, en (die is) als een onoverbrugbare afscheiding. (25:53)
Gezegend is Degene Die de sterrenstelsels in de hemel heeft gemaakt en daarin een lamp (de zon) en een verlichtende maan heeft geplaatst. (25:61) En Hij is Degene Die de nacht en de dag doet afwisselen voor wie er een lering uit wil trekken of dankbaar wil zijn. (25:62)
Deze zelfde natuur – zo leren we uit de Koran – is ook een zegening waar wij profijt uit kunnen halen. Allah spreekt over de aarde als perfecte ‘verblijfplaats’ met rivieren, prachtige tuinen, rivieren en stevige bergen (soera 27, vers 60-61).
We zijn gezegend met het fenomeen van de nacht welke Allah “…als een kledingstuk voor jullie heeft gemaakt en de slaap om uit te rusten…” (soera 25, vers 47).
We worden nogmaals aangespoord om te reflecteren, want er zijn “allerlei rijke soorten gewassen” (soera 26, vers 7) voor ons beschikbaar ter consumptie. En ook het thema water komt uitgebreid aan bod:
En Wij doen puur water uit de hemel neerdalen. (25:48) Opdat Wij hiermee droog land vruchtbaar maken en om water te geven aan wat Wij geschapen hebben: vee en veel mensen. (25:49) En voorzeker, Wij hebben dit (geven van water) onder hen afgewisseld, opdat zij er een lering uit trekken. Maar de meeste mensen weigeren, (zij willen) slechts ondankbaar zijn. (25:50)
Of wie heeft de hemelen en de aarde geschapen en voor jullie water uit de hemel neergezonden, waarmee Wij prachtige tuinen doen groeien? Jullie zijn niet in staat haar bomen te doen groeien. Is er een god naast Allah? Welnee, zij (die dit beweren) behoren tot een volk dat afwijkt (van de Waarheid). (27:60)
Hoe gaan wij om met deze zegeningen? We kunnen er bij stil staan, ze internaliseren en als bewijs voor de éénheid van God zien. De Koran leert ons ook duurzaamheid. Verspilling is een veelbesproken onderwerp binnen de islamitische traditie en ook in juz 19 worden we er aan herinnerd.
Want, één van de kwaliteiten van de ware gelovige is dat “wanneer zij besteden, niet overdrijven en niet gierig zijn, maar het midden daartussen houden. (25:67)”. Islam is werkelijk een religie van balans. Helaas is onze omgang met (de) natuur(lijke hulpbronnen) anno 2017 niet bepaald één van mate.
Allah zegt vervolgens:
En geef de volle maat en behoort niet tot hen die tekort doen. En weegt met juiste weegschalen. En benadeel niet de mensen in hun zaken en verricht geen kwaad op aarde, als verderfzaaiers. (26:181-183)
De mens als potentiele ‘verderfzaaiers’ wordt op meerdere plekken in de Koran genoemd. Dit ‘kwaad op aarde’ strekt volgens mij verder dan alleen politieke misdaad, fraude, diefstal en moord.
Ontbossing, toxische afvalstoffen, oorlogen om water, en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen vallen ook onder misbruik van de aarde en zijn zodoende een schending van islamitische waarden.
Hoe zit het met mijn eigen islamitische waarden? Binnenkort vertrek ik met Artsen zonder Grenzen naar west Afrika. Met een flink koolstofdioxide uitstotend vliegtuig, maar wel om arme kindjes van malaria en ondervoeding te redden. Dat dan wel weer. Hipster? Of toch zuivere intenties om mijn kennis in te zetten daar waar het het meest nodig is?
Wellicht mijn favoriete vers in deze hele juz:
En de dienaren van de Erbarmer zijn degenen die bescheiden op aarde rondgaan. En als onwetenden hen aanspreken, zeggen zij: “Salaam!” (Vrede). (25:63)
Walk humbly Jamilah, walk humbly.
Dit is deel 19 van Jouw Dagelijkse Dosis. Iedere dag in de Ramadan schrijft, presenteert of declareert een team van gasten een reflectie over de juz’ die praktisch de hele oemmah die dag leest. Alle lezers worden uitgenodigd hetzelfde te doen, en hun eigen reflectie op de juz’ van de dag in de reacties te plaatsen.
Volg ons op social media