Modest fashion: marketing of bevrijding?

Reguliere kledingketens nemen het op in hun collecties, de hashtag bereikt op Instagram miljoenen mensen, in het Stedelijk Museum Schiedam is er een tentoonstelling over: modest fashion is hip. Wat betekent dit voor moslims?

Vrijheid en inspiratie
Hoewel een snelle zoektocht op Google duizenden resultaten oplevert, is er niet één eenduidige definitie van modest fashion. Wel wordt het vaak beschreven als de tegenhanger van ‘kort en strak’.

De tentoonstelling Modest Fashion in het Stedelijk Museum Schiedam, opgezet door Rajae El Mouhandiz, Said Mahrouf en Alexandra van Dongen, laat zien hoe verschillend vrouwen wereldwijd zich hiernaar kleden.

Voor Seyda Dokgoz (22), studente, gemeenteraadslid en content creator, gaat modest fashion om de vrijheid zich te kleden op een manier waarop zij zich het prettigst voelt, ‘zonder dat ik me hoef te conformeren aan standaarden van een bepaald schoonheidsideaal.’

‘Modest fashion is voor mij een manier om het idee te verbreken dat een vrouw seksueel aantrekkelijk moet zijn om vrij genoemd te worden. Echte vrijheid is wanneer een vrouw gedekt kan blijven als ze dat wil, en toch haar plaats in de samenleving kan innemen.’

Toen ze op haar dertiende begon met het dragen van een hoofddoek vond ze het moeilijk modieus geïnspireerd te raken, tegenwoordig bereikt Seyda met de hashtag #modestfashion via Instagram meer dan vijfenveertigduizend volgers.

Marketing en misbruik
Wereldwijd is steeds meer aandacht voor modest fashion, met onder meer Modest Fashion Weeks, van Dubai tot afgelopen maand in Amsterdam. Voor laatstgenoemde stad is gekozen omdat die ‘ook een enorme consumentendoelgroep voor modest fashion (heeft,red.).’

Volgens de State of the Global Islamic Economy gaven moslims $283 biljoen uit aan kleding in 2018, en is er ‘een significant potentieel voor modest fashion om een veel groter aandeel van de globale markt te claimen.’

Italiaans modehuis Dolce & Gabbana vroeg voor haar ‘eerste moslimalijn’ de Rotterdamse Ruba Zai, die op Instagram meer dan een miljoen volgers heeft. Volgens Stefano Gabbana was deze samenwerking omdat ‘Dolce & Gabbana staat voor verandering. Dat het label daarom een nieuwe, grote markt durft aan te boren: moslima’s die hip willen zijn.’

Op het betrekken van moslims voor het bereiken van een groter marktaandeel is ook kritiek: in hoeverre is er echt sprake van inclusie? Dezelfde vrouw die met hoofddoek voor een online campagne wordt gevraagd omdat ze een ‘nieuwe’ doelgroep bereikt, moet deze in verschillende landen afdoen om te kunnen werken.

Ook zijn zwarte (moslim)vrouwen onder modellen nog steeds ondervertegenwoordigd, en de vraag is in hoeverre er sprake is van vooruitgang als vrouwen én kinderen nog steeds onder erbarmelijke omstandigheden diezelfde kleding produceren die modest fashion etaleren.

Volgens onderzoeker Laura Mora is het problematisch te stellen dat hijbab fashion, ook een vorm van modest fashion, empowering is: islamofobie is nog steeds een feit, moslimvrouwen worden niet ook buiten de consumentenmarkt geaccepteerd.

Meer dan fashion
Seyda is ook kritisch. ‘Modest fashion is soms  een marketingstunt, bepaalde ketens verkopen dan ineens ‘Ramadanjurken’ voor flinke prijzen, terwijl een soortgelijke jurk buiten die collectie veel goedkoper is. Dat is geen inclusie, maar misbruik. Bovendien zitten kledingmerken niet voldoende aan tafel met moslims om te vragen wat we echt willen.’

Uiteindelijk gaat het Seyda bij modest fashion om acceptatie, als moslim en als vrouw.

‘Bij de tentoonstelling is te zien dat het dragen van hoofddoeken en sluiers niet alleen iets van moslims is. De huik die Nederlandse vrouwen vroegen droegen lijkt gewoon op een nikab. Daarom vind ik het zo erg dat mensen daar kritiek op hebben. Duik eerst de geschiedenis in, dan zie je dat je grootmoeder er waarschijnlijk ook zo uit zag.’

‘Daarnaast gaat modest fashion ook over de positie van de vrouw in de samenleving. Ze mag er zijn, op de verschillende manieren waarop ze kiest zich te kleden.’

Die boodschap wordt ook door de tentoonstelling in het Stedelijk Museum Schiedam uitgedragen. Het silhouette van de modellen wordt felblauw omlijnd met een statement: ‘patriarchy is history’.

Wil je de tentoonstelling Modest Fashion in het Stedelijk Museum Schiedam bezoeken? Dat kan tot 9 februari, check de website voor meer info. Aanstaande maandag publiceren we een podcast met Rajae El Mouhandiz, een van de samenstellers van de tentoonstelling.

Deze productie maakt deel uit van onze multimedia podcast Super Moslims.

Pssst..
Wij Blijven Hier! is het platform van de Nederlandse moslim. Wij bieden ruimte aan sterk uiteenlopende meningen en standpunten. Want waarom zou je het leven makkelijk maken als het moeilijk kan? Niet alle meningen en standpunten hier komen overeen met de onze. En anders dan je wellicht van ons verwacht, hebben wij ook niet alle wijsheid in pacht. Dus mocht je het ergens niet mee eens zijn, dan horen we het graag!

Kauthar Bouchallikht

Kauthar verhaalt voor diverse media en werkt ook als campaigner, moderator, coördinator en trainer. Dit doet zij met/voor verschillende organisaties, waaronder DeGoedeZaak, OneWorld, De Correspondent, Milieudefensie, Fossielvrij, NieuwWij en Het Parool. Met WijBlijvenHier! produceert ze de multi media podcast Super Moslims, waarvan zij ook een van de hosts is.

Lees andere stukken van Kauthar