Recensie: Onbegrensd

Het multiculturele debat is nog lang niet ten einde. De laatste tijd lijkt het alsof er nog maar weinig nieuws aan het debat wordt toegevoegd. Er is een soort vermoeidheid ingeslopen waardoor het vaak alleen maar negatief of meer van hetzelfde is: dezelfde materie herkauwd tot het niet meer te verteren valt. Wie een verfrissende kijk op dit debat wil ervaren, kan het beste het boek van Bert den Boer en Wim Huijser lezen met de titel Onbegrensd, In gesprek over verlangen en culturele identiteit.

Wat dit boek zo bijzonder maakt, is dat de schrijvers de realiteit niet negeren of beter willen voorstellen dan deze is, maar door het aanstippen van de universele kwesties van verlangen en identiteit in het multiculturele debat verder durven te gaan waar de meesten zich niet aan durven wagen. Hierdoor bieden zij meer openingen voor een volwaardige discussie.

Zij interviewen in hun boek vijftien bekende Nederlanders uit verschillende disciplines naar voren die allen een buitenlandse achtergrond hebben. Het zijn bekende en succesvolle mensen zoals Victoria Koblenko, Nilgün Yerli, Afshin Ellian en Adjiedj Bakas. De auteurs hebben speciaal deze selectie gemaakt omdat ze in het publieke debat zijn opgevallen of als rolmodel dienen voor mensen. Deze mensen hebben iets van zichzelf laten zien terwijl het niet de ‘standaard’ Nederlanders zijn. Zij staan eigenlijk symbool voor de multiculturele samenleving.

De geïnterviewden volgen het multiculturele debat nauwgezet en hebben er hun eigen ideeën over. Sommigen voelen zich door het verspreid zijn van de wortels overal en nergens thuis. Dat kan voordelen hebben maar ook nadelen. Als je wortels verspreid zijn, zijn daarmee ook je risico’s en belangen verspreid. “Als migrant moet je voor jezelf een hybride identiteit creëren, waarbij je een hutspot maakt van al je culturele invloeden.”

Victoria Koblenko geeft aan wat voor vele migranten en mensen met buitenlandse wortels herkenbaar is: “Ik zal nooit honderd procent Nederlands worden en ook nooit meer echt Oekraïens.” En toch blijft Oekraïne een onderdeel van haar identiteit en vindt zij zo rond haar dertigste identiteit steeds belangrijker worden.

Het boek poogt een bijdrage te leveren aan ontmoeting en dialoog, het vermogen om elkaar onbevangen vragen te stellen om zo elkaar beter te leren kennen. Daar slaagt het wonderwel in. Daarnaast zit het boek vol met zinnen die je bijblijven zoals: “Alleen inzicht van beide kanten kan zorgen voor de brug met behoud van ieders eigenheid.”

Een geïnterviewde durft ronduit toe te geven dat de Nederlandse maatschappij helemaal niet tolerant is. “Als er al tolerantie is, dan is die gebaseerd op onverschilligheid.” Dit soort uitspraken zet je aan het denken. Alleen al omdat het boek stimuleert om meer over elkaar maar ook meer in het algemeen te willen weten, is het een aanrader. Het nadenken over identiteit is universeel en ondanks dat afkomst voorlopig nog een leidende rol speelt in wie we zijn, zou het niet altijd in het integratiedebat gepropt moeten worden. Identiteit is zoveel meer dan alleen je buitenlandse wortels erkennen of cultiveren. Er zit een hele wereld achter.

Wim Huijser en Bert den Boer | Uitgeverij Scriptum | 2010 | 181 | ISBN 9789055947584 | € 19,95

Pssst..
Wij Blijven Hier! is het platform van de Nederlandse moslim. Wij bieden ruimte aan sterk uiteenlopende meningen en standpunten. Want waarom zou je het leven makkelijk maken als het moeilijk kan? Niet alle meningen en standpunten hier komen overeen met de onze. En anders dan je wellicht van ons verwacht, hebben wij ook niet alle wijsheid in pacht. Dus mocht je het ergens niet mee eens zijn, dan horen we het graag!

Songül Arslan

Lees andere stukken van