Net zoals bijna elk jaar, toog ik ook woensdag 4 mei op mijn fiets naar het centrum van Amsterdam om bij de Nationale Herdenking op de Dam te zijn. Net zoals ieder jaar, laat ik mijn tas thuis, zorg ik dat ik niet meer dan een warme jas en een sjaal om heb en niet mijn gebruikelijke rugtas met boeken, notitieblokken, agenda en weet ik veel wat nog meer bij me heb.
Net zoals elk jaar, ervaar ik de tegenstrijdige emoties: ik ben blij dat ik weer gezamenlijk kan herdenken, alhoewel wat ik herdenk mij onherroepelijk treurig stemt omdat er altijd wel een gedeelte van die geschiedenis is die zich ergens in de wereld op dat moment herhaalt.
Politiek correcte wezel als ik ben, ben ik de herdenking jaarlijks belangrijker gaan vinden, naarmate suggestie werd gewekt dat moslims met hun aantal ook in hun onaangepast/ongeïntegreerd/ongeïnteresseerd en antisemitisch gedrag toenamen. Ik ben altijd van mening geweest dat moslims een plek hebben in deze samenleving en dat – als was het ‘voor wat hoort wat’ – de herdenking van oorlogsslachtoffers erbij hoorde.
Persoonlijk vond ik de herdenking altijd een vanzelfsprekendheid, een bijna religieuze plicht, om dankbaarheid te tonen jegens God, dat ik in dit land in veiligheid leef. Elders op de wereld worden mensen gepest, vervolgd, gedood – soms vanwege hun religie, vaker vanwege hun olie, land of afkomst. Ik was jaarlijks dankbaar dat mij en mijn familie een hoge mate van veiligheid gegund was.
Op zich is daar weinig verandering in gekomen, ondanks mijn ervaringen van de laatste 4 mei.
Uiteraard ben ik die avond bijna te laat. Ik ben vermoeid na werk en zit thuis uit te rusten. Ik eet een hapje, doe mijn gebed en wil vertrekken. Even maak ik een pas op de plaats. Ik besluit mijn djellaba thuis te laten en mijn bruine ribbroek aan te trekken.
Moslims dienen wel te herdenken, maar de aanwezigheid van een rooie baard in een lange jurk zou wel eens te veel kunnen blijken voor de mensen op de Dam. Wel besluit ik mijn gehaakte mutsje op te houden. Ik draag ’t niet vaak, maar heb net mijn hoofd geschoren en na een paar warme dagen is de temperatuur in de avond weer rond de 10 graden. Brrr.
Ik hop op mijn fiets, knikker mijn ipodje op shuffle en rol richting centrum. Gamperviolennikkel, de brug staat open bij de Hortus. Effe wachten. De Koeweitse reciteur Al Afaasy verschijnt op mijn display. Het is een kort hoofdstuk uit de Koran waar ik mijzelf langzaam mee bekend probeer te maken. De ipod shufflet weer door naar een lawaaiige bende. De brug daalt en in zijn 5 ros ik naar de overkant. Bezweet kom ik aan op het Rokin. Het is druk maar er is nog ruimte in de fietsvakken, dus ik zet mijn fiets neer.
Sinds mijn goeie vriend Richey verhuisd is naar BRR, ergens in Zuid-Holland, ga ik in mijn eentje naar de Dam. De missus zit nog ergens tussen trein en cursus. Ik loop rustig richting Dam en zie een gigantische hoeveelheid politie, in fluorescerend geel, in burger, te paard, op de motor. Het Rokin is bijna helemaal afgesloten met politiebusjes die om en om staan. Je moet er tussendoor lopen. Toch is het niet benauwd druk. Ik zet een stevige pas in, want het is 19.50. Ik voel de beladenheid om me heen. Vorig jaar was een drama, maar de mensen lijken te willen zeggen: we laten ons er niet onder krijgen!
Ik echter wel. Op zo’n 20 meter van de dam, ervaar ik opeens een bedompte drukte om me heen. Een stuk of vijf agenten staan om me heen, strakke koppen in gele jassen. Of ik even wil stoppen. Of ik me even wil identificeren. Of ik even wil wachten terwijl mijn i.d. gecontroleerd wordt, of ik het begrijp, of ik even mijn jas open wil doen, of ik er bezwaar tegen heb dat de agente mij fouilleert, waarom ik hier kom, of ik hier vaker kom, of ik het begrijp, of ik even wil blijven staan, of ik het begrijp, of ik er begrip voor heb, of ik het begrijp, waar mijn naam vandaan komt, of ik begrijp dat mijn i.d.-controle goed is maar of ik toch nog even blijf staan terwijl ze mijn gegevens noteert (terwijl haar collega aangeeft dat de twee minuten stilte zijn in gegaan), waar mijn naam vandaan komt, of ik het begrijp, of ik het begrijp, of ik het begrijp. En nog een fijne avond meneer.
Tollend, trillend op mijn benen loop ik door. Wat de fok was dat? Ik sta naast een punkstelletje, mooie Palestina-sjaals om. Voor me zit een chassidische jood op zijn scootmobiel. Aan mijn rechterkant passeert een blonde jongen met keppeltje. Links van me wat buitenlandse toeristen. Ik zie weinig (herkenbare) moslims.
Ik probeer mezelf te herpakken en mezelf te richten op de stilte, op het herdenken van de miljoenen slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, van de huizen in mijn straat waar joodse families hebben gewoond die niet meer terugkwamen. Ik denk aan het sluip-kruipbegin van de onderdrukking en uiteindelijke moord op de joodse gemeenschap van Amsterdam.
Ik huil.
Het heeft met het herdenken te maken, maar er is ook iets anders. Ik voel me vies. Ik bedenk me: eikel, je had nooit dat mutsje op moeten doen. Dan bedenk ik me: wat is dat nou voor redenering?! Mijn mutsje is als een keppeltje, mijn sjaal is van een punker, mijn baard is als die van de jood of het Canadese homokoppel dat verderop staat.
Dit is geen aanklacht. Ik heb er ook geprobeerd geen zielig verhaal van te maken. Het is een poging om betekenis te geven aan een veranderende samenleving, beseffende dat ik, net als ieder ander, zowel de verandering als de samenleving belichaam. Toch voelt het niet prettig.
Noureddine Steenvoorden
In het jaar dat Elvis stierf, werd Noureddine geboren. Op zijn negende kreeg hij een skateboard. Op zijn 20ste werd hij in Schotland verliefd op boeken. Op zijn 27ste werd hij moslim en vond hij zijn draai. Hij werkt in de gehandicaptenzorg en denkt soms dat hij bijna Arabisch kan lezen maar vraagt dan toch om een klinker. Hij jat de beste grappen van de missus, steun en toeverlaat sinds 2006. Af en toe vertaalt hij wat poëzie omdat het leven dan gewoon beter is.Lees andere stukken van
15 Reacties op "Was je er bij op 4 mei?"
De goeden lijden helaas onder de kwaden.
Maar toch….
Een jaar of wat geleden heb ik ooit een herdenking bijgewoond die werd verstierd door een paar Marokkanen die de meest vreselijke zaken over joden riepen.
Dit was méér dan een kwajongensstreek en vooral de haat die zij tegen joden tentoonspreiden was zorgelijk.
Eigenlijk was dat destijds één van de redenen om mij eens in de Islam en de koran te verdiepen en eerlijk gezegd zijn de zorgen daarna gebleven.
Zeker nadat ik vervolgens een paar jaar in een islamitisch land gewoond heb, waar jongere kinderen reeds wordt geleerd dat ‘joden niet deugen’.
De onverbloemde haat van veel moslims t.a.v. Israël gaat ook verder dan uitsluitend kritiek op de staat Israël (wat uiteraard mogelijk moet zijn).
Er zit méér achter en helaas wordt dit ook vaak op deze site bewezen.
Ik durf ook gerust de stelling aan dat vele moslims geen enkel benul hebben van het conflict in Israël, maar zonder meer partij kiezen tegen de joden.
De moslims die zich goed gedocumenteerd hebben in dit conflict zijn ver in de minderheid.
Juist door de houding van vele moslims t.a.v. joden, ligt het herdenken rondom WO2 gevoelig en als je dan een haakmuts (wat door mensen als een symbool van de islam wordt gezien), dan ben je inderdaad ‘verdacht’ omdat het als een provocatie kan worden opgevat.
Dat is vervelend, want ik geloof zeker in de goede bedoelingen van de auteur.
Maar door de voorvallen in het verleden kan de politie dat niet weten. Overigens maak ik uit het verhaal op dat de auteur wel gewoon mocht doorlopen.
Juist bij gelegenheden als deze is het wellicht verstandig om enige terughoudendheid in acht te nemen m.b.t. kleding.
#Kedai “Juist bij gelegenheden als deze is het wellicht verstandig om enige terughoudendheid in acht te nemen m.b.t. kleding”.
Vreemde conclusie. Juist bij gelegenheden waar wij herdenken dat in 1940 een eind kwam aan de vrijheid moet iedereen gewoon zichzelf kunnen zijn. Nouredinne had gewoon de pech dat er vorig jaar een ‘dam-schreeuwert’ in het publiek is aangetroffen waardoor de politie nu op scherp staat. En hij had het geluk daardoor even te ervaren wat onvrijheid is.
@ Simon
Het was niet zozeer een conclusie, maar meer een advies.
Een collega van mij (moslima) reist regelmatig voor haar werk en ze doet altijd haar hoofddoek af (die ze normaal opheeft).
Dit om de simpele reden dat ze doodziek ervan werd dat ze altijd bij de security check eruit werd gehaald. Sinds ze geen hoofddoek meer draagt, is dat verleden tijd.
#Kedai “Juist bij gelegenheden als deze is het wellicht verstandig om enige terughoudendheid in acht te nemen m.b.t. kleding”.
Noureddine is zich terdege bewust van de maatschappelijke conformatie. Hij laat zijn Palestina sjaal thuis en past zich aan. Dat betekent niet dat zijn hele identiteit moet verloochenen. Juist zijn islamitische opvatting beweegt hem ertoe om deze dag als ‘verplicht’ te beschouwen. Juist op deze dag zou iedereen, dus hoe je er ook uitziet of wat je ook gelooft, maar 1 ding gemeen moeten hebben: het herdenken van miljoenen slachtoffers.. Verscheidenheid siert de maatschappij.. Dus als je streeft naar uniforme kleding, uniform geloof, uniforme idealen, dan heb je mi niet begrepen waar herdenken & vrijheid voor staat..
Na alle aanslagen en de moord op Theo van Gogh, zijn de mensen gewoon anders over de islam gaan denken.Is dat vreemd?
Ik vind het ook vervelend dat ik nu een bodyscan krijg en gefouilleerd moet worden op Schiphol dankzij de aanslagen.En ik draag niet eens een gehaakt mutsje.
Zo moest ik laatst in het vondelpark mezelf laten bevoelen en identificeren. Voor de goede orde, ik droeg een typisch atheistisch blanco t-shirt met spijkerbroek, dus de kans is groot dat ze dachten ‘ah kijk weer zo’n goddeloze relschopper’… ik heb nog nooit iemand kwaadgedaan maar toen ze zagen dat ik geen baard droeg, geen chassidische jood was, etc. pikten ze me er gelijk uit.
De vuile racisten.
Was zeker ook omdat ik blank was, sinds Volkert, Karsten en die schieter bij de supermarkt zeggen sommige moslims op straat zelfs geen hoi meer tegen me.
Waaaar gaat het heen met Nederland??
Mooi verwoord, Noureddine, we leven in geestelijk verscheurde tijden.
Persoonlijk denk ik dat alleen humane liefde die aantoonbaar door ons allen stroomt ons kan redden.
Ik ben er zeker van dat religie niet bevrijdt.
Integendeel.
Het is een bron van onnoemelijke ellende.
Wat een nare ervaring, Noureddine. En wat heb je het toch mooi verwoord.
Groeit wijsheid dan echt door pijn?
@ Kedai
Als de politie neutraal zou profilen na vorig jaar en na het waxinelichtjeshouderincident, dan zouden niet moslims het doelwit zijn, maar autochtone mannen.
Blijkbaar is dat niet zo.
Ik was er niet bij op 4 mei, ik ben de twee minuten stilte straal vergeten. Ik ben erg blij dat mensen als Noureddine dit niet hebben gedaan.
Kunnen we de dingen niet eens een beetje simpel en menselijk houden, blij zijn dat er mensen zijn die herdenken, en verdrietig dat sommige dingen blijkbaar zo gaan tegenwoordig?
Hoe weet je dat Allison, misschien schrijven die autochtone Nederlanders die gefouilleerd werden wel geen stukjes op een islamitisch blog….zou het? Sterker nog, ik gaf je net nog een hint wie er wel is gefouilleerd is in het vondelpark de laatste tijd.. ik zal verder geen namen noemen maar het begint met de R van Vermeer.
Ik zal er binnenkort een artikel over schrijven over mijn vreselijke 15 minuten in het vondelpark! Komen jullie allemaal lezen? Wel je eigen zakdoek meenemen..
Nouredinne,
Ik sluit me by Danoenie aan. Ook ik heb 4 Mei niet herdacht; doe dat al jaren niet meer. Sinds ik niet meer in NL woon gaat het eerlijk gezegt aan me voorbij. Maar bedankt voor het je mooie stukje en ik hoop dat je ondanks de nare ervaring het herdenken niet op zult geven.
@ Passant @ Kedai
De auteur hoeft zijn identiteit ook niet te verloochenen. Daar gáát het ook niet om.
Zijn aanwezigheid bij de herdenking is vanzelfsprekend prima, maar door het dragen van een haakmuts brengt hij zichzelf in een kwetsbare positie in die zin dat hij er door politie uitgepikt wordt.
Waarom heeft de auteur trouwens een Palestina-sjaal waar hij geforceerd trots over doet???
Die laatste opmerking neem ik terug. Uit het artikel blijkt niet dat de auteur een dergelijke sjaal heeft.
Noureddine, salaam!
(Haha, mn bb geeft in de spellingcheck als alternatief voor je naam: nourishing… Hoe toepasselijk ;))
Ik lees je verhalen elke keer weer met plezier. Het is een kunst om dit soort gebeurtenissen uit ons dagelijkse leven op te tekenen en mensen (mijzelf in het bijzonder) iets van herkenning te geven. Zeker nu ik hier een tijdje op Bali zit.
Wat dat betreft sluit ik me een beetje aan bij Jo en Danoenie; ik zag 4 mei aankomen, maar vergat t op de dag zelf. Onderbewust dacht ik dat t toch n ver van mn bed show is… T is een Hollandse aangelegenheid. En, daar heb ik sinds ik hier op Bali woon steeds meer, de gedachte: waar maken we ons/ze zich druk over in dat 16miljoenmensenkleinlandje?
Maar dit artikel herinnert me eraan dat dodenherdenking een universeel gebed is, dat het goddelijke in de mens moet oproepen om op een menselijk manier met liefde en barmhartigheid met mens en natuur om te gaan…
Salaam, shaloom, pax, pace, peace, damai
” Dit is geen aanklacht. Ik heb er ook geprobeerd geen zielig verhaal van te maken. Het is een poging om betekenis te geven aan een veranderende samenleving, beseffende dat ik, net als ieder ander, zowel de verandering als de samenleving belichaam. Toch voelt het niet prettig.”
Tja, the big question is: hoe verwoord je onrecht zonder in slachtofferrol te vallen?