Voorpagina Algemeen, Politiek

Tunesië: democratie & religie?

Waar zondag verkiezingsdag is in Tunesië, kunnen Tunesiërs in het buitenland vandaag al stemmen. Wat stemmen Tunesiërs in Nederland, en waarom? Twee mensen met twee verschillende standpunten doen hier hun verhaal.

De hele wereld kijkt de komende drie dagen toe wat er gaat gebeuren met het land dat fungeerde als rolmodel voor de ‘Jasmijnrevolutie’  ofwel de ‘Arabische lente’.  17 December 2010 was de eerste stap op weg naar vandaag, 14 januari 2011 de grote doorbraak en 20 oktober 2011 de stap naar een nieuwe toekomst.

Tunesiërs in het buitenland stemmen

Waar zondag de grote dag pas aanbreekt voor de Tunesiërs in Tunesië zelf, kunnen Tunesiërs in het buitenland vandaag al stemmen. Het gaat deze verkiezingen niet om presidentskandidaten maar er moet een constituerende vergadering  samengesteld worden die het komende jaar de grondwet gaat herschrijven. 1700 Verkiesbare partijen met vele uiteenlopende punten en visies.

Het land is goed gestemd doch lichtelijk angstvallig, wie gaat de plaats van de voormalige dictator innemen? Jarenlang is de Islam in Tunesië onderdrukt en het geluk ook des te groter nu de bevolking haar geloof weer kan belijden. Maar de paradox die nu tot stand schijnt te komen, is niet hetgeen velen ervoor in de plaats hoopten terug te zien.

Wat stemmen Tunesiërs in Nederland, en waarom?  Rachid Ghannouchi werd onder het bewind van Ben Ali uit het land verbannen en heeft de afgelopen twintig jaar in Londen gewoond. De dag dat Ben Ali vertrokken is, is hij teruggekomen en met een warm welkom ontvangen. Voor deze verkiezingen heeft hij zich verkiesbaar gesteld en momenteel is zijn partij Ennahda (wedergeboorte) de grootste in de peilingen. Westerse media spreken over Iraanse taferelen. Zelf distantieert hij zich hiervan en zegt hij democratie en vrijheid hoog in het vaandel te hebben staan, ‘Ik kan en wil niet vergeleken worden met de Taliban of Iran, het dichtst sta ik bij de Turkse AKP.’ (bron: Al Jazeera)

Het land is momenteel in aardige verdeeldheid geraakt, enerzijds de Ennahda stemmers, anderzijds zijn tegenstanders. Wat stemmen Nederlandse Tunesiërs, en wat zijn hun beweegredenen? Twee mensen met twee verschillende standpunten wat betreft deze verkiezingen doen hieronder hun verhaal, welke partij hebben zij gekozen en waarom?

M.A. Ramdhani

M.A. Ramdhani is vandaag als één van de eersten gaan stemmen, hieronder zijn mening over de verkiezingen en de toekomst van het land.

Ben je sinds de val van Ben Ali terug geweest in Tunesië, en zo ja, wat viel jou op qua veranderingen?

Nee, ik heb wel van andere Tunesiërs en familieleden gehoord dat er niet veel veranderd is, wel heerst er onder de bevolking een gevoel van vrijheid. Het nadeel van deze vrijheid is dat er criminelen en vandalen zijn die hier misbruik van maken. In de arme steden zijn er meer sociale problemen dan in de meer welvarende steden zoals Tunis, Hammamet, Sousse etc. Ik hoor en zie dan ook in de media dat er veel onrust en onvrede is bij de bevolking in de arme gebieden, zoals Kasserine, Sidi Bouzid, Gabes etc.

Wat was jouw toekomstbeeld in januari voor het land, en is deze veranderd in de afgelopen maanden?

Nadat Ben Ali gevlucht was, was ik in de eerste instantie bang voor een machtsvacuüm, maar dit is gelukkig uitgebleven. Mijn toekomstbeeld was en is nog steeds heel erg positief, maar ik besef ook dat we nog een lange weg te gaan hebben. Sinds de revolutie heeft het land veel te verduren gehad. Zo zijn bijvoorbeeld veel buitenlandse bedrijven die in het land gestationeerd waren vertrokken. Een van de belangrijkste punten nu is de economie die weer flink gestimuleerd moet worden, ik heb begrepen dat we onder de beroepsgeschikte bevolking ongeveer 700 000 werklozen hebben, dit zijn voornamelijk hoogopgeleide jongeren.

Daarnaast is het een groot streven om naast het creëren van banen ook te gaan zorgen voor goede arbeidsomstandigheden met behulp van bijvoorbeeld arbowetgevingen, zoals wij die kennen in westerse landen. Ook kent het land nog steeds veel corruptie waaronder bij de veiligheidsinstanties, mede hierdoor voelt de bevolking zich niet veilig. Ik denk dat als de regering deze punten als eerste aanpakt, ze meer vertrouwen creëren onder de bevolking en zal de rest vanzelf volgen, zoals verbetering van het verpauperde onderwijs, de slechte gezondheidszorg en -voorzieningen, de bescherming van onze cultuur, geschiedenis, taal, geloof etc.

Op welke partij heb je gestemd?

Mijn voorkeur ging naar de PAN Arabische partijen en Ennahda. Maar omdat de PAN Arabische partijen niet op de lijst stonden, want ze kiezen ervoor zich pas voor de presidentsverkiezingen verkiesbaar te stellen, ging mijn stem nu naar Ennahda. Dit kan voor de volgende verkiezingen dus nog veranderen

Waarom koos je voor Ennahda?

Mijn persoonlijke beweegreden waren voornamelijk het feit dat de partij er een is die graag een eenheid wil vormen onder de Tunesische bevolking en ik denk dat met samenwerking van de PAN Arabische partijen dat goed mogelijk is. Daarnaast omdat zij ernaar streven alle sociale en politieke onderwerpen in de samenleving zo goed mogelijk op de kaart te zetten en  om de dagelijkse problemen waar veel Tunesiërs mee kampen terug te brengen. Daarnaast is het een partij die de islamitische kernwaarden hoog in het vaandel heeft staan. De sociale democratie wordt gebruikt als bestuursvorm in het land, toch houden zij zich vast aan islamitische normen en waarden, het beschermen van de Tunesische identiteit, het Arabisch als eerste taal, bescherming van de cultuur, etc.

Wat betekent het voor u dat Ennahda in de peilingen de grootste partij is?

Ik vind het persoonlijk positief, omdat dit aangeeft dat de bevolking graag verandering ziet en ik ben ervan overtuigd dat we dat met Ennahda kunnen bereiken.

Denk je dat Tunesië een democratisch land kan blijven onder een ‘islamitische partij’?

Ja, dat denk ik wel, omdat de meerderheid van de Tunesische bevolking maar ook de Ennahda aanhangers graag een Tunesië willen zien die een bestuursvorm gebruikt zoals die in Turkije, waarin een scheiding van kerk en staat centraal staat.

Is de angst voor zo’n Islamitischer Tunesië terecht?

Ik denk dat de angst meer wordt aangewakkerd door de Media en de westerse politiek. We hebben ontzettend veel hoogopgeleide mensen in Tunesië. Zij zijn degene die deze revolutie zijn gestart, niet in naam van de Islam, maar in naam van vrijheid voor alle Tunesische burgers. Deze revolutie heeft de wereld wakker geschud en een wereldwijd signaal afgegeven dat iedereen gelijke rechten heeft en vrij wil zijn. In ons volkslied wordt niet voor niets gezegd: ” Wanneer de mensheid de wil heeft om te leven, dan zal het Lot zeker antwoorden… ”

Tunesië over tien jaar, hoe ziet het eruit?

Een land dat een voorbeeld is geworden voor de gehele Arabische wereld, de economische motor van Afrika, een kennismacht met veel hoogopgeleide jongeren en weinig werkelozen. Een democratisch land dat zo goed als geen armoede kent en samenwerkt met de buurlanden om hetzelfde te bereiken. Een land dat de religie, cultuur en taal beschermt en zodoende haar eigen identiteit behoudt. Insha’Allah.

Fatima Zemzem

Fatima Zemzem is 25 jaar oud, studeert rechtsgeleerdheid aan de universiteit en is van Tunesische afkomst ook zij stemt dit jaar.

Ben je sinds de val van Ben Ali terug geweest in Tunesië, en zo ja, wat viel jou op qua veranderingen?

Ik ben sinds de val 2 keer terug geweest. Na de val van het regime ben ik twee weken lang naar de hoofdstad gegaan en afgelopen zomer ben ik vijf weken teruggegaan. Qua veranderingen viel het mij op dat men veel meer bezig is met het geloof. Ook discussies zie je nu veel meer, iets wat voorheen ondenkbaar was, dat vond ik mooi om te zien. Aan de andere kant zag ik ook af en toe de spanningen toenemen, mensen zijn heel erg op hun hoede. Alhoewel dit wel verschilt per regio. In de hoofdstad waar natuurlijk alles gebeurt, merk je er meer van dan bijvoorbeeld Sousse.

Wat was jouw toekomstbeeld in januari voor het land en is deze veranderd in de afgelopen maanden?

Mijn toekomstbeeld ten opzichte van Tunesië was een beetje onzeker, vooral omdat ik alles op afstand probeer te volgen. Ik hoopte dat er na de val meer vrijheid zou komen. Internet censuur is grotendeels aan banden gelegd en dat is een vooruitgang. Daarnaast hoopte ik altijd dat de Tunesiërs een eenheid zouden blijven vormen en dat er geen sektarisch geweld zou optreden, dat is godzijdank ook niet gebeurd. Afgelopen zomer merkte ik vrij weinig van de veranderingen, met name doordat mensen nog steeds geen werk hebben. Je zag in de hoofdstad mensen dagen in de rij staan voor Ambassades om een visum te krijgen voor Europa. Dat is natuurlijk treurig, vooral als je beseft dat je zelf wel veilig met een legaal papiertje terug kunt gaan naar Europa.

Op welke partij heb je gestemd, en kan je drie redenen geven waarom?

Op welke partij ik heb gestemd, hou ik altijd graag voor mezelf, het is wel een linkse partij geworden. De redenen waren heel simpel: zij gaven een mooi standpunt aan waarin een ieder plaats heeft in een samenleving, ongeacht hoe je je geloof belijdt, ze staan voor mensenrechten die opgenomen dienen te worden in de nieuwe Grondwet en dat vind ik zelf een mooi streven. Individuele vrijheid staat voorop. Ik heb me bij mijn keuze niet geconcentreerd op standpunten die over arbeid en onderwijs gaan. Dat heeft ook geen zin als er nog geen nieuwe Grondwet is, immers zonder Grondwet kunnen er geen goede formele wetten worden gemaakt.

Ennahda is momenteel de grootste partij in de peilingen, wat vind je daarvan?

Dat Ennahda de grootste zou zijn in de peilingen? Tja, ik persoonlijk heb het niet zo op Ennahda maar dat is omdat die partij gewoon niet bij mij past. Het is een partij met een islamitische achtergrond, dat vind ik zelf een achterhaald concept. Ik heb geen partij nodig die Islamitische elementen terug wil brengen in de samenleving of in de politiek. Ik vind trouwens ook niet dat de politiek de juiste plek is om religie te bespreken. Voor mij is dat een persoonlijk goed, ik ben dan ook voor een seculiere staat. Ennahda zie ik als een partij die opkomt voor de Islam, maar dat vind ik onzinnig. Tunesiërs praktiseerden voornamelijk hun geloof thuis of af en toe in een moskee, nu kunnen ze vrij naar een moskee, daar heb je geen politieke partij voor nodig. Dat zij de grootste zijn volgens de peiling wil nog niet zeggen dat ze daadwerkelijk ook de grootste zullen worden. Eerst maar de uitslagen afwachten.

Denk je dat Tunesië een democratisch land kan blijven onder een ‘islamitische partij’ en is de angst van vele mensen terecht?

Ben Ali heeft veel mensen onderdrukt, zowel de praktiserende moslims als de gewone arbeider. De onderdrukking vond op alle gebieden plaats.

Als een islamitische partij verregaande maatregelen zal nemen die mensen persoonlijk in hun vrijheid raken, dan betekent dat niets anders dan wat Ben Ali hen heeft aangedaan, zij een ander aan zullen doen. Dat hoeft voor mij dan niet. Er hoeft voor mij op politiek gebied geen nadruk te worden gelegd op de Islam. Dat is ook niet nodig. Nu gaan mensen naar de moskee en doen wat ze willen. En de overgangsregering houdt zich gewoon bezig met het land draaiende te houden, en dat gaat prima vind ik. Dus ik hoop dat ze het zo houden.

Tunesië over tien jaar, hoe ziet het eruit?

Tunesië over 10 jaar? Dat is een goede vraag. Ik hoop dat Tunesië weer een mooi land wordt, vol met gezellige toeristen. Dat Tunesië stabiel is. Dat een ieder zijn of haar plekje in de samenleving heeft gevonden. Dat iedereen elkaar en elkaars mening kan accepteren zoals die is, zonder dat daar gevolgen aan zitten. Dat de economie herstel zal tonen. Of dat binnen 10 jaar zo is? Moeilijk te zeggen. Waarschijnlijk leef ik in een utopie haha.

1987, pseudoniem DunyaHenya, in het bezit van drie paspoorten, Amsterdammer verdwaald in het zuiden, moeder van 2, instagram-addict, new media en campagne adviseur, webredacteur en verslaafd aan Cola light.

Lees andere stukken van Dunyahenya