Nordien Chalhi is gastarbeider bij wijblijvenhier.nl
De afgelopen tijd is er veel aandacht geweest voor de kredietcrisis in de VS, de paniekerige sfeer op de financiële markten en de verschillende banken die door de kredietcrisis (bijna) failliet zijn gegaan. “Dankzij een aantal zwaktes van het huidige conventionele financiële systeem zijn er in de afgelopen 4 decennia meer dan 100 financiële crises in de wereld geweest”, aldus prof. dr. U. Chapra van de Islamic Development Bank, tijdens een conferentie op 19 november over Islamitisch bankieren in Rotterdam.
Hieronder een kort filmpje over hoe financiële markten werken.
Het laatste nieuws omtrent financiële markten is dat de centrale bank van de VS de rente heeft verlaagd en dat centrale banken uit Europa, VS en Verenigd Koningrijk de handen ineen slaan om liquide middelen in de markt te pompen. Miljarden extra gedrukte dollars moeten het financiële systeem overeind houden.
Terwijl grote banken de laatste tijd gedwongen zijn om miljarden af te schrijven gaat het met de Islamic finance markt steeds beter in de wereld. Het is een veilige haven voor beleggers*. Er wordt geïnvesteerd in reële activa in plaats van in papieren activa. De markt blijft spectaculair groeien. Van niche naar mainstream, volgens de New York Times.
Aangezien de markt steeds groter en professioneler wordt, kunnen prestaties met elkaar worden vergeleken en worden beloond. Er zijn door Euromoney 24 categorieën opgezet, met bijbehorende Islamic Finance Awards, waar de winnaars mee kunnen pronken.
12 december zijn de winnaars bekend gemaakt. And the winners are..
Islamitisch financiële producten** krijgen meer belangstelling van niet-moslims. Zij vinden dat deze vorm van bijvoorbeeld bankieren rechtvaardiger is dan de traditionele vorm en willen niet dat hun geld onethisch gebruikt wordt door de bank.
Door het gebrek aan regulering zijn er talloze schattingen van de exacte groei van Islamic finance gedaan. Variaties van 10-30% per jaar. Dit geldt ook voor de verwachtingen. “Stijging van 50% in de komende 2 jaar”.
Het gerenommeerde tijdschrift “The banker” heeft een rapport geschreven en onderzoek gedaan omtrent de TOP 500 Islamitische financiële instellingen. Hierbij komen zij tot de conclusie dat de Islamitische bankensector t.o.v. het afgelopen jaar 30% is gegroeid.
Volgens De International Herald Tribune groeit Islamitisch bankieren 10 % per jaar. Hun verwachting is dat ook steeds meer consumenten voor deze vorm van bankieren kiezen. Maar dan niet vanwege het geloof, maar omwille van de gunstige en ethische voorwaarden.
Volgens onderzoeksbureau Mc Kinsey komt de waarde van de totale markt binnen 2 jaar uit op 1.000 miljard dollar! Op 9 December heeft Mc Kinsey: The World Islamic Banking Competitiveness Report 07/08 uitgebracht. Dit is een rapport met informatie omtrent strategische trends, analyses van geboekte resultaten en groeiverwachtingen van de Islamitisch bankensector.
Hierbij een update van de ontwikkelingen uit verschillende werelddelen van het laatste kwartaal 2007 omtrent Islamic finance
VS
- De groei van Islamic Finance in de VS past in de trend van “ethisch beleggen”, aldus The Boston Globe
- New York wil aantrekkelijker worden omtrent “sharia finance” echter NY geeft een professor van de Harvard Business School wel aan dat New York nou niet dé plek is waar Islamitische beleggers op zoek zullen gaan naar Islamitisch financiële producten. Helaas wordt er bij deze redenering geen rekening gehouden met het feit dat het concept van “Islamic finance” zowel beschikbaar is voor niet-moslims als moslims.
China/Japan/ Zuid-Korea
Japan
- De centrale bank van de op één na grootste economie van de wereld gaat in mei 2008, voor het eerst via een Islamitisch financiële constructie geld ophalen om een gedeelte van haar bestedingen te kunnen financieren.
- Eind november is via een vastgoedtransactie de 1e Islamic-finance transactie, (een transactie overeenkomend met de Islamitische wetgeving) in Japan afgerond. Men verwacht dat er nog veel meer transacties zullen volgen.
China/Hongkong
De beurswaakhond van Hongkong heeft onlangs groen licht gegeven voor de introductie van het 1e beleggingsfonds gebaseerd op de Islamitische wetgeving in Hongkong. De eerste stap naar een platform voor Islamitische financiële diensten.
Zuid-Korea
De centrale bank van Zuid-Korea vindt dat het land z’n best moet doen om Islamic finance mogelijk te maken.
Australië
Binnen 5 jaar verwacht men in Australië een Islamitische bank.
Afrika
Marokko
De centrale bank van Marokko heeft in oktober de weg vrijgemaakt voor de introductie van Islamitische financiële producten. De commerciële banken zijn in 1e instantie niet happig en hebben op dit moment omtrent productontwikkeling eigenlijk dezelfde koudwatervrees als Nederlandse banken, maar het volk wil graag kennis nemen van deze alternatieve producten. Zie ook het forum.
Mauritius
Net als Nederland heeft Mauritius de wens uitgesproken om zich te ontwikkelen tot een Islamitisch financieel centrum in de wereld.
Kenia
First Community Bank is de 1e Islamitische bank in Kenia.
Nigeria
Lotus Capital pioniert op het gebied van Islamic finance in Nigeria en wil binnenkort naar andere West-Afrikaanse landen uitbreiden.
Azië
Singapore
Vorige maand heeft de Islamic Bank of Asia groen licht gekregen om zich als eerste islamitisch bank in Singapore te mogen vestigen.
MaleisiëOm aan de vraag te voldoen overweegt de centrale bank van Maleisië om aan buitenlandse banken vergunningen te verschaffen voor het opzetten van Islamitische vestigingen.
Europa
Duitsland
- Oprichting van het Instituut voor Islamitisch bankieren in Frankfurt.
- De Duitse Allianz groep, de grootse verzekeringsmaatschappij van Europa, breidt zijn activiteiten op gebied van takaful steeds verder uit.
- De Duitse Centrale bank heeft onlangs gezegd dat Europa de uitdaging van Islamitisch bankieren moet accepteren. Als lichtend voorbeeld werd Engeland genoemd. “countries must adapt their legal and taxation frameworks and remove or mitigate obstacles”.
Engeland
- Accountantskantoor Deloitte heeft een Sharia-geleerde in dienst genomen in verband met de groei van Islamitische financiële instellingen en producten.
- Nieuwe ontwikkelingen omtrent een uitbreiding van Islamitisch financiële producten worden belemmerd door de huidige belastingwetgeving in Engeland. Going Dutch? Belemmeringen in huidige wetgevingen komt NL zeer bekend voor. Benieuwd hoe de wetgever in Engeland met dit soort zaken omgaat.
- De Islamic bank of Britain heeft plannen om uit te breiden naar andere Europese landen.
Zwitserland
In Zurich hebben experts gediscussieerd over de toekomst van Islamic Finance in Europa.
Frankrijk
“La Première Forum Français de La Finance Islamique” is gehouden op 06 december om kennis op te doen omtrent Islamitische financiële dienstverlening. Frankrijk wil niet achterblijven maar juist Parijs op de kaart zetten als attractief, innovatief financieel centrum.
Malta
Een seminar over Islamitisch bankieren is onlangs gehouden in Malta. Deze maakt onderdeel uit van een reeks seminars georganiseerd door 2 organisaties.
Nederland (of met een Nederlands tintje)
- Twee maanden geleden heeft ING in Maleisië een Islamitisch beleggingsfonds opgezet.
Het ING Baraka Capital protected fund. - Ook Fortis stapt in de wereld van Islamitische beleggingsfondsen.
- De Maleisische staatssecretaris van Internationale handel en Industrie geeft aan dat er op bepaalde gebieden samengewerkt kan worden tussen het Nederlandse en Maleisische bedrijfsleven. O.a. op het gebied van Islamitisch financiële dienstverlening.
- ING insurance ziet Maleisië als het ideale land om Islamitische verzekeringsactiviteiten (takaful) te ontplooien.
- Uit een onderzoek van onderzoeksbureau Motivaction blijkt dat 85% van de Marokkaanse jongeren in Nederland bij een keuze tussen een gewone hypotheek en een halal-hypotheek, zou kiezen voor de halal-hypotheek.
- Wat opvalt is dat bij conferenties, over of het (nog meer) aanbieden van islamitisch financiële dienstverlening aan particulieren en bedrijven in Nederland haalbaar is of niet, concrete antwoorden of aanbevelingen in rangorde uitblijven. Over wat er praktisch gedaan moet worden (aan wet- en regelgeving) en welke handelingen door wie verricht moeten worden. De meeste conferenties hebben als ondertitel: Is Nederland er ook klaar voor? Of Islamic Finance in the Netherlands – Reality or Illusion
Wie weet wat 2008 de wereld zal brengen op het gebied van Islamic finance. Wellicht wordt Nederland verrast door het ministerie van Financiën dat graag de markt voor Islamitisch bankieren verder tot ontwikkeling wil brengen.
Voor nu alvast: een gezegend offerfeest of prettige kerstdagen en een gelukkig&gezond 2008
*het is uiteraard nog afwachten wanneer de eerste Islamitische financiële instelling in slecht weer verkeert, maar het voordeel is dat de markt daarna de risico’s van deze innovatieve producten beter kan inschatten.
** Islamitische financiële producten, zijn financiële producten die voldoen aan de islamitische wetgeving. Het gaat om principes als het verbod op rente (Riba), het verbod op exploitatie van onzekerheid (Gharar), het verbod op gokken (Maysir) en het verbod op beleggen in bepaalde activiteiten zoals de varkens-, drank- en wapenindustrie. Bovendien moet iedere financiële handeling verband houden met reële activa. De principes van de sharia zijn dus duidelijk niet gelijk met de kenmerken van traditioneel bankieren.
Nordien Chalhi is student Financial Services Management en oprichter van de portal Islamic-finance.startpagina.nl. Hij is tevens werkzaam als adviseur bij een financiële instelling.
Redactie
Wij Blijven Hier werd in 2005 opgericht, omdat ze vonden dat ze er nog niet waren. Inmiddels zijn ze 3000 bijdragen rijker, die vrijwillig door beginnende én gearriveerde verhalenvertellers worden geschreven. Verschillend van columns, persoonlijke ervaringen tot verborgen nieuwsfeitjes. Ze kijken op hun eigen manier tegen de wereld aan, en vertellen zélf het verhaal. Wie zijn ze? Kijk om u heen. Want ze zijn hier. Zij Blijven Hier!Lees andere stukken van de WBH Redactie
10 Reacties op "De aantrekkingskracht van Islamic finance"
Hele interessante ontwikkeling. Met de neergang van het neoliberaal-kapitalisme door de zwakke dollar, de piekolie, de kredietcrisis en de toenemende ongelijkheid tussen rijk en arm, komen de islamitische waarden werkelijk als een zegen. Voor de wederzijdse betrekkingen tussen moslims en niet-moslims, wordt dit misschien een unieke gelegenheid om het wantrouwen weg te nemen tegenover de Islam als concept. Liefde gaat immers nog altijd door de portemonnee. Zelfs een type als Wilders weet daar niks tegenin te brengen:
‘Antwoorden op kamervragen islamitisch bankieren’
“2060719000
Vragen van de leden Wilders en Van Dijck (beiden PVV) aan de minister van Financiën over het bericht dat Islamitisch bankieren sterk in opkomst is. (Ingezonden 22 juni 2007)
1
Kent u het bericht ”˜Islamitisch bankieren sterk in opkomst’? 1)
Ja.
2
Deelt u de mening dat de groei in Nederland van het op de principes van de sharia gebaseerde Islamitisch bankieren, onwenselijk en ongepast is? Zo neen, waarom niet?
Ik deel deze mening niet. Het ministerie van Financiën onderzoekt momenteel hoe de markt voor Islamitisch bankieren in Nederland verder tot ontwikkeling kan worden gebracht. In de eerste plaats omdat het Islamitisch bankieren voldoet aan een vraag van de in Nederland woonachtige moslims. In de tweede plaats omdat wij hier een kans zien voor de Nederlandse financiële sector. Dubai en Londen ontwikkelen zich momenteel tot internationale centra voor Islamitisch bankieren. Nederland is geschikt om hier ook een rol in te vervullen. Wij hebben een goed ontwikkelde en innovatieve financiële sector, goede regelgeving en solide toezichthouders. Een derde reden is dat het verbieden van islamitisch bankieren vanuit het oogpunt van terrorismebestrijding een averechts effect zal hebben. Ontkenning van een kennelijke behoefte kan ertoe leiden dat geldstromen via alternatieve kanalen buiten het zicht van de overheid gaan lopen.”
” **Islamitische financiële producten, zijn financiële producten die voldoen aan de islamitische wetgeving. Het gaat om principes als het verbod op rente (Riba), het verbod op exploitatie van onzekerheid (Gharar), het verbod op gokken (Maysir) en het verbod op beleggen in bepaalde activiteiten zoals de varkens-, drank- en wapenindustrie. Bovendien moet iedere financiële handeling verband houden met reële activa. De principes van de sharia zijn dus duidelijk niet gelijk met de kenmerken van traditioneel bankieren.** ”
Dis is geweldig en klinkt haast te mooi om waar te zijn. (geen varkensflats in Nederland!) Het lijkt me een ideaalplaatje, ik ben erg benieuwd hoe dit uitpakt.
Zeer interessant. dank nordien.
Niet beleggen in de wapenindustrie gaat nog moeilijk worden…
Grote bedrijven als IBM (computers en zo die ook aan consumenten leveren) werken immers mee aan de Joint Strike Fighter en andere high tech oorlogsapparatuur
Toch leuk om te zien dat als het westen, met nederland voorop er handel inziet, dat ze er meteen voor gaan. (koopman en dominee)
Het ziet er inderdaad heel erg interessant uit…het is alleen jammer dat de verschillende instellingen (Belastingdienst, DNB etc.) niet doorzetten met gewenste regelgeving om hier een succes van te maken..in tegenstelling tot GB waar Londen nu de vruchten van plukt… een mooie scenario is natuurlijk de klanten massaal kiezen voor islamitisch bankieren door de ontstane crisis op dit moment…..
Mooie ontwikkeling Noerdin.
Hopenlijk kunnen we in Nederland ook snel gebruik maken van de producten van Islamic finance.
Laat het weten als het zover is?
MvG
‘Islamic Finance’ lijkt me op zich zelf een volstrekt onschadelijke liefhebberij, verder niets.
Behalve dan dat er waarschijnlijk weer de verkeerde mensen veel geld mee zullen verdienen, ten koste van goedgelovige medemensen.
De achterliggende ethische concepten van het Islamitisch bankieren vind ik nobel en nastrevenswaardig – ik hoop dat ASN en Triodos (waar ik spaar) hun oor te luisteren leggen en compatibele elementen overnemen.
Bij gelijke keuze tussen een hardcore kapitalistische bank, of Islamic financing zou ik streven voor de ethische financiering te kiezen. Tussen mijn eigen groene bank (met rente helaas – maar die kan gedoneerd worden) en een sharia bank zou ik toch mijn eigen groene bank kiezen, omdat ik – vooroordeel, of wantrouwen, of niet – net zo min zou willlen dat mijn geld geinvesteerd werd in wapens, als in Islamitische heilstaten. Ik hoop echter uit het diepste van mijn hart, dat het westen van de zuivere principes en verworven vaardigheden achter Islamic Banking kan leren en deze kan kopieren en aanpassen aan onze eigen vaak normloze consumptiecultuur.
Heb me nog eens wat verdiept in dat islamitisch bankieren, maar ik geloof toch niet dat het op grote schaal wat wordt:
– ethisch, dus niet in wapens of varkens enz. Lijkt me niet haalbaar, want de instellingen die nu halalbankieren aanbieden (bijv fortis of ing) zijn dusdanig grote conglomeraten dat dat al een illusie is.
– zonder rente. Rente is een vergoeding voor risicolopen. Of je dat nu op de een of op de ander manier doet, voor dat risico moet toch betaald worden. Ik kan me dus niet aan de indruk onttrekken dat hoewel het in halalbankieren anders genoemd dan wel anders gedaan wordt, dat er uiteindelijk toch rente, onder een andere naam, wordt betaald. Alleen dan via een omslachtig ingewikkeld systeem waarbij zelfs door een islamitische raad van wijzen, bij een bank, moet worden besloten of iets wel of niet kan. Dat gecombineerd met het feit dat de regels niet in alle landen hetzelfde zijn zorgt voor grote problemen wat betreft snelle beschikbaarheid van fondsen.
Niet voor niets is door de christelijke wereld al lang besloten dat niet rente zelf, maar woekerrente het probleem is.
– goudstandaard terug. Een van de wensen van halalbankiers is dat geld weer gedekt wordt door goud. Dit is op grote schaal natuurlijk niet haalbaar. Alleen al omdat er dan niet genoeg goud is. De goudstandaard is niet voor niets afgeschaft. De enige die hiervan gaan profiteren zijn gouddelvers en goudhandelaren.
Een van de voordelen van goud zou zijn dat er geen “onecht” geld gecreerd kan worden. (waarde van) Geld is gelijk aan vertrouwen. Extra geld bijdrukken leidt tot inflatie, zoals we nu in de VS kunnen zien. Door afnemend vertrouwen in een munt ontstaat een nivelleringseffect. Onbeperkt bijdrukken is in de wereldeconomie dus hoe dan ook onmogelijk.
Conclusie: halalbankieren blijft een nichemarkt, geschikt voor een lokale markt, maar economisch gezien niet op grote schaal toepasbaar. De vraag is dus of gezien de voortrazende mondialisering van de economie het gevaar niet levensgroot aanwezig is dat landen die islamitisch bankieren grootschalig invoeren zichzelf hiermee (verder) op afstand zetten.