Voorpagina Ervaringen, Media

Nuance is een berg

We zijn nog steeds niet nauwkeurig in onze beweringen. We houden niet meer van de nuance en de zorgvuldige overweging. Dit schoot me te binnen terwijl ik naar Farooq Alzouman keek en luisterde. Hij is een jonge Saudi die bij de jongerenavond in de Blauwe Moskee in Slotervaart zijn verhaal vertelde. Hij is een van de eerste moslims die de Mount Everest heeft beklommen en vertelt zijn verhaal om jonge moslims te motiveren.

Nu heb ik zelf zo lang als ik me kan herinneren een Godsgruwelijke hekel aan bergbeklimmers gehad, omdat ze van tevoren weten dat ze egoïstisch te werk moeten gaan. Ze weten dat wanneer er een van hen ziek wordt, ze deze achter moeten laten om niet allemaal dood te gaan.

Ook in het verhaal van Farooq kwam dit naar voren. Ik sprak hem later en vertelde hem dan ook dat ik respect had voor zijn doorzettingsvermogen, dat ik zijn ideaal nobel vond – hij wilde de Everest vooral beklimmen om zo het wonder van de Creatie van Allah swt te bekijken – maar dat ik bergbeklimmers egoïstische koekenbakkers vond.

Hij begreep precies wat ik bedoelde en we spraken daarna nog enkele uren over mijn eigen avontuur in de woestijn van Saudi-Arabië en de vreemde ervaring van het zien van de Ka’ba. Hij vertelde zelf pas recent voor het eerst op Hajj te zijn geweest en was zelfs vorige maand nog met ‘umrah (de kleine bedevaart, buiten het Hajj-seizoen). Hij liet de foto’s zien en ik dacht zowat dat ze bewerkt waren: er liepen slechts enkele honderden mensen rond. Wow.

Na Farukhs verhaal zat ik boven in de moskee naar de livestream te kijken van een uitlopertje van het symposium dat de VU zou faciliteren voor de Islamitische Studentenvereniging Amsterdam (maar ze trokken hun aanbod in na geëtter van Joël Voordewind, die weer even perfect aangaf wat het belang is van de scheiding tussen kerk en staat).

Het zou een debat worden tussen Sheikh Haitham al Haddad, Kustaw Bessems en Tofik Dibi, dat als voorwaarde gold voor de Balie om de rest van het programma aan te bieden. Vrijheid van meningsuiting, aldus directeur van de Balie, Joeri Albrechts, blieft geen censuur.

Deze laatste leidde zelf het debat, maar kon dit helaas niet aan. Vroeger was hij een begenadigd interviewer (met compaan Lennart Booij) maar hij smoest vooral opzichtig met Bessems zodat hij op amateuristische wijze aan het debat deelneemt dat hij zelf moest leiden. Dat kwam niet solide over, zodat zelfs zijn scherpe vragen een hoog wah-wah-wah-wah…gehalte hadden.

Treurig was ook de hoge knip-en-plak-ratio die alle verwijten aan de Sheikh bleken te kennen. Zoals iedereen die de islam een beetje kent, inmiddels wel weet: er is geen tekst zonder context. De drie grote verwijten (vrouwonvriendelijkheid, joden als vijanden van God en nazaten van varkens en apen) kon men bijna allemaal eenvoudig contextualiseren binnen de  leerstellingen van de islam, waarbij hun betekenis nét even anders ligt.

Zo bleek die getuigenis van een vrouw niet altijd de helft van de man (alleen bij zaken waar zij geen verstand van heeft, net als bij welke andere deskundige of ondeskundige dan ook). Ook bleek de varken/apen-opmerking een citaat uit de Koran te zijn, waarbij het een specifieke groep mensen van het volk van Israël te zijn (en dus niet alle Joden van toen tot nu, sterker nog: het ging niet eens om hun Joods-zijn maar om de ongehoorzaamheid jegens hun Schepper. Ooit wel eens de Pentateuch gelezen? Daar staan meer van dat soort verhalen in).

Maar ja. Nuance is als het beklimmen van een berg. Wie heeft daar nu zin in?

Vreemd genoeg had de triple-team actie van Albrechts/Dibi/Bessems een averechts effect. De sheikh had weinig moeite met het weerleggen van hun aantijgingen en het uitleggen van de uitspraken die hij wél had gedaan. Zelfs een snotterende Ehsan Jami (weet nog steeds het verschil tussen soerah en soennah niet) of een pathetisch provocerende Ebru Umar konden daar geen verschil in aanbrengen.

De avond eindigde met een dolle vrouw die een soort van fleurige aanval inzette met een bos rozen die de Sheikh naar zijn hoofd kreeg. Gelukkig was de beveiliging alert en werd deze radicale voorzitster van Censorship4Holland gauw afgevoerd. Wat is er toch met de gastvrijheid gebeurd in dit land? Laten we onze liberalen niet uitschelden door halfbezoolde Belgenbroeders, dan gooien we van alles en nog wat naar onze Britse hyperorthodoxen (bij gebrek aan een beter woord).

En wat hebben we geleerd, zul je zeggen? Zoals een van de aanwezige studenten het formuleerde: ik kan heus wel voor mezelf denken hoor, daar heb ik geen censuur voor nodig. Precies – wij moslims zijn geen weerloze, naïeve fatwavolgers. Waar we het niet met onze geleerde eens zijn, zullen we hem ook zeker niet volgen. Net zoals bij onze politici en opiniemakers – soms hebben jullie ook geen gelijk. Lekker voor je.

In het jaar dat Elvis stierf, werd Noureddine geboren. Op zijn negende kreeg hij een skateboard. Op zijn 20ste werd hij in Schotland verliefd op boeken. Op zijn 27ste werd hij moslim en vond hij zijn draai. Hij werkt in de gehandicaptenzorg en denkt soms dat hij bijna Arabisch kan lezen maar vraagt dan toch om een klinker. Hij jat de beste grappen van de missus, steun en toeverlaat sinds 2006. Af en toe vertaalt hij wat poëzie omdat het leven dan gewoon beter is.

Lees andere stukken van