Voorpagina Gastarbeiders

De echte gentleman? Lees de Koran er maar op na…

Mohammed Benzakour is gastarbeider bij wijblijvenhier.nl

Het traditionele feminisme, die de mannenwereld als een vijandig fort ziet dat met alle geweld geplunderd moet worden, vertoont steeds grotere barsten. Niet op de laatste plaats als gevolg van charges uit eigen kring. Wetenschappers als Sarah Blaffer Hardy, Anne Dickson en Naomi Wolf verkondigen dat het good old feminism zich onderhand akelig in de staart bijt. Door de opgeschroefde scoor- en presteerdrang is er een generatie vrouwen gekweekt die hopeloos met zichzelf in de knoop is geraakt. Die topbaan is bereikt, maar het diepere geluksgevoel blijft uit – alle Coelho’s ten spijt. Ze pleiten voor een feminien feminisme, een stroming die meer oog heeft voor de ‘vrouw-eigen besognes’. Zorg mag geen zeurderig agendapunt meer zijn en emoties mogen best getoond worden om een zakelijk doel te bereiken. De ware feminist, zeggen ze, neemt het op voor jonge moeders.

Aan deze tafel is sinds kort een man aangeschoven. Hij bepleit hetzelfde, zij het spiegelbeeldig: over de man. Harvey Mansfields ‘Manliness’ is net als ‘The Israël Lobby’ (Mearsheimer en Walt) qua thematiek en onderbouwing even superieur als controversieel.

Twee jaar geleden al verscheen zijn boek in Amerika, maar nog altijd toert Mansfield de wereld rond voor spreekbeurten in eivolle zalen. Kennelijk is er een snaar geroerd. Samengevat is zijn vuistdikke studie een bedaarde maar messcherpe aanklacht tegen de sekseneutrale samenleving waarin veel mannen, als gevolg van feministische uitwassen, de weg ietwat zijn kwijtgeraakt. Mannen weten niet zo goed meer wat mannelijkheid ook alweer inhield. En dus is na die verwijfde metroman de beurt aan de retroman; de man van strijd, moed, roekeloosheid en zelfverzekerdheid. De gentleman die zijn kracht inzet in dienst van het zwakke en kwetsbare. De bonafide seigneur die behoedt en veiligheid biedt. De heer van deugd en eer – weet u nog? Daar hoort dan een echte dame bij; een trouwe wederhelft, die behulpzaam is, onvermoeibaar, zorgzaam, emotioneel, en wars van egoïsme en materialisme.    

Mansfields rehabilitatie van ‘de mannelijke man’ heeft ten onzent al de nodige voorspelbaar hysterische reacties geoogst. ‘O, de vrouw moet zeker weer achter het aanrecht!’ Hen raad ik aan het boek eerst te lezen – als ze daar de tijd voor hebben.

Toch mankeert iets aan ‘Manliness’. De Harvard-professor haalt complete bibliotheken overhoop. De literatuurlijst achterin is indrukwekkend, de hordes filosofen, kunstenaars en aanvoerders duizelen voor je ogen; van Nietzsche tot Huxley, van Aristoteles tot Hemingway, van Freud tot Caesar. Eentje voor de smaak: ‘Een vrouw heeft meer esprit, een man meer genie, een vrouw observeert, een man redeneert’, was getekend: de islamist Qutb? Nee hoor, de grote Rousseau.

Nu, wat aan deze erudiete overdaad het meest frappeert, is niet de overdaad, maar juist het hiaat. Want waar alle grote denkers en boeken ruim baan krijgen, komen de heilige geschriften er bekaaid vanaf. De bijbel, toch geen niemendalletje, zeker niet op het vlak van de seksematerie, moet het doen met vier vermeldingen – en dan uitsluitend als vermelding, geen enkel citaat. En wat te denken van de Koran, dat extreem populaire boekwerk? Nul keer geciteerd. En hoofdpersoon Mohammed, hoe vaak passeert hij de revue? Nul keer.

Een buitengewone lacune. Want wie de boodschap van Mansfield dieper tot zich laat doordringen, verschoond van alle feministische reflexen, ziet levensgrote parallellen met de heilige geschriften.

In dit korte bestek beperk ik mij tot de Koran. In alle voorkomende man-vrouw issues vertrekt Allahs Woord vanuit één idee: man en vrouw zijn gelijkwaardig, maar niet gelijkvormig. Daar waar in de islamitische regelgeving een onderscheid wordt gemaakt, betreft het (in)direct de biologische eigenheden. Prehistorisch is dat niet. De Hollywood-traan van Hillary Clinton is uitgelegd als een teken van ‘kracht’. Had Obama daar staan grienen, kon hij zijn biezen pakken.

Zo zegt Surah 4-34 ‘De mannen zijn de onderhouders en beschermers van de vrouwen..”, wat algemeen geïnterpreteerd wordt als verwijzing naar de kwetsbaarheid van vrouwen als potentiële draagsters van nieuw leven. Om deze reden garandeert de islam elke vrouw een bijzondere waardigheid. Enerzijds kan zij niet gedwongen worden om voor haar eigen onderhoud te gaan werken (ter voorkoming van prostitutie). Anderzijds wordt de vrouw niet gehinderd om binnen- of buitenshuis betaald werk te verrichten en heeft ze recht op zelfontplooiing en onderwijs. De Koran leert dat man en vrouw complementair zijn en niet zonder elkaar kunnen. “Mannen en vrouwen zijn elkaars beschermende vrienden”, Surah 9-71. Idealiter, gelijk yin yang, delen ze zelfs elkaars eigen-schappen. Zo wordt de ontvankelijkheid van de profeet voor de goddelijke openbaring gezien als een essentieel vrouwelijke eigenschap. Mohammed was een ongeletterde man die nog nooit een boek had gelezen. Zijn geest was, bij wijze van spreken, even maagdelijk als de schoot van Maria tijdens de ontvangenis van het kindeke Jezus. Daarom vertrouwen moslims op de zuiverheid van zijn boodschap, zoals zij ook in Maria’s kuisheid geloven.

Wel wijst de Koran op een zekere taakverdeling, ten principale om te beletten dat het kroost de dupe wordt van financiële competities tussen man en vrouw. Maar steeds draait het om de veiligheid en respectabiliteit van de vrouw, die primair in handen ligt van de man.

Klinkt in Manliness niet exact dezelfde echo, zij het intellectueel-wetenschappelijk gesausd? Rest dus na 388 uitputtende bladzijden de vraag: waarom toch heeft de hooggeleerde Mansfield zijn heilige schatplichtigheid zo grandioos verloochend?

Eerder verschenen in Trouw (22 februari 2008)


Mohammed Benzakour is publicist. In 2005 kreeg hij de vredesprijs voor Journalistiek toegekend en in 2001 won hij de Zilveren Zebra. Tevens is hij schrijver van het boek Osama’s Grot en lijstduwer bij de Partij voor de Dieren. www.benzakour.eu

Mohammed Benzakour is publicist en columnist. Voor meer informatie: www.benzakour.nl

Lees andere stukken van