Voorpagina Ervaringen, Geschiedenis

Al-Andalus

Halls alongside of playgrounds gleam,
but they have no occupants and they are in ruins.
Birds are lamenting in them from every side,
At times they are silent, other times cooing.
I addressed one of the wingborn singers,
who was sad at heart and aquiver.
"For what do you lament so plaintively" I asked,
And it answered, "For an age that is gone, forever."

AbÅ« Bakr Muhammad bn ‘AlÄ« Ibn ‘Arabi (1165–1240)

Met drie vrienden heb ik tien dagen door Andalusië getoerd. Als basis hadden wij een huis gehuurd voor een week. Een verkeerd woord (‘basis’) na 11/9 wanneer het moslims betreft, maar wij zijn khubzisten en geen jihadisten dus kan het geen kwaad het zo te noemen. Het huis met de poëtische naam Casa Féliz lag op een kilometer of twee van het dorpje Comares in de streek Axarquía ten oosten van Malaga (Axarquía is de Spaanse verbastering van het Arabische woord voor oostelijk). Nu is het niet mijn bedoeling jullie hier te onthalen op mijn vakantieavonturen, want zo interessant zijn die nu ook weer niet. Oneindig veel interessanter is de geschiedenis van Andalusië en die geschiedenis, daar wil ik het over hebben de komende tijd.

Ik ben namelijk van plan een Andalusië reeks te beginnen hier, waarin ik zal schrijven over alles wat ik gelezen heb de afgelopen twee decennia over deze streek in Europa. Het zal geen aaneensluitende reeks zijn want ook het heden verdient aandacht en daarbij is zelfs mijn passie voor geschiedenis niet onuitputtelijk om mij eindeloos in het verleden te laten vertroeven. Ook zal ik mij niet houden aan enige vorm van tijdschronologie, noch aan enige chronologie in de keuze van onderwerpen. Kriskras zal ik door het verleden reizen en daarbij geen onderwerp schuwen: Triomfen en bittere nederlagen, architectuur, tolerantie en pogroms, poëzie en literatuur, wetenschap, moslims, joden en christenen, vrijdenkers, religie, kortom alles waar ik maar over gelezen heb en dat te maken heeft met die 900 jaar moslimaanwezigheid in Andalusië.

Bovenstaande versregels zijn afkomstig van een gedicht dat Ibn Arabi schreef tijdens een bezoek aan de ruines van Medina Az-Zahra. Deze laatste twee versregels heb ik gekozen als motto voor deze reeks, want ook wij zullen Andalusië nooit zien zoals het was, maar alleen kunnen zien zoals wij het reconstrueren uit wat ons overgeleverd is. Ik hoop de komende tijd enkele reconstructies te kunnen schrijven die recht doen aan de kleurrijke geschiedenis van dit deel van Europa.

Als laatst nog een gedicht van een banneling die als een koning regeerde en als gevangene stierf ver van zijn geliefde Andalusië in Aghmat (Marokko) zijn verhaal zal het eerste zijn in mijn reeks.

Remembering Silves*,

Well, Abû Bakr,
greet my home place in Silves
and ask the people there
if, as I think, they still remember me.

Greet the Palace of the Balconies
on behalf of a young man
still nostalgic for that place.

Warriors like lions lived there
and white gazelles
in what beautiful forests
and in what beautiful lairs!

How many pleasurable nights I spent
in the shadow of the palace
with women of opulent hips
and delicate waists:

blonds and brunettes
My soul remembers them
As shining swords and dark lances.

With one girl I spent
many delicious nights
beside the bend of the river.
Her bracelet resembled
the curve of the current

and as the hours went by
she offered me the wine
of her glance or that of her glass
and sometimes of her lips.

The strings of her lute
wounded by the plectrum
caused me to shiver
as if I had heard a melody
played by swords on the
neck tendons of the enemy.

When she took off her cloak
and revealed her waist,
a flowering willow branch,
it was like a bud
opening to reveal the flower.

Muhammad Ibn Abbad Al Mutamid Koning van Sevilla (1040 – 1095)

* Silves is een stad in Portugal

Mohammed is: Een Man (althans als men dat woord slechts als geslacht opvat), een Moslim (in hart en nieren totaal, echter in daad maar mondjes maat), een Maliki (maar tot zijn schande moet hij bekennen al-Muwatta nog nooit gelezen te hebben), een Afrikaan, een Noord-Afrikaan, een Maghrebijn, een Berber/Amazigh, een Riffijn, een Ayzenay, een Aqarou3, een Arabier (in culturele zin), een Westerling, een Europeaan, een Nederlander, een Hollander, een Zuid-Hollander, een Leidenaar, een Voorschotenaar, een Vlietwijker.

Lees andere stukken van