Voorpagina Maatschappelijk

Jihad voor klimaat

"Earth provides enough to satisfy every man’s need, but not every man’s greed."

-Mahatma Gandhi-

Volgens een opiniepeiling van de BBC onder 22.000 mensen in 21 landen, is bijna iedereen bereid tot persoonlijke opofferingen om iets aan ‘Global warming’ en de klimaatveranderingen te doen. Zelfs in de Verenigde Staten en China is men bereid de levensstijl te veranderen als dit ten gunste komt van het klimaat. Belastingen en de prijs van schadelijke brandstoffen mogen van de meeste ondervraagden omhoog.

Er is een direct verband tussen het welvaartsniveau van een land en het consumptieniveau en de afvalproductie. De Verenigde Staten hebben een bevolking die minder dan 5% van de wereldbevolking beslaat. Ze slaagt er echter wel in om een kwart van de natuurlijke bronnen te gebruiken. Je kunt je voorstellen wat een catastrofaal effect het op de aarde zal hebben als een land als India of China (17% c.q. 20% van de wereldbevolking!) het welvaartsniveau van de Verenigde Staten haalt.

Sinds de Verlichting heeft het idee van de mens als rentmeester van de heilige natuur ruimte moeten maken voor het idee van de mens als eigenaar en consument van de veroverde natuur. In de verlichting ontwikkelde het idee zich dat de aarde onuitputtelijke natuurbronnen heeft die ter beschikking van de mens zijn (‘The sky is the limit’). Europese ‘ontdekkingsreizigers’ trokken erop uit, opzoek naar nieuw land en water die geëxploiteerd konden worden. Moeder Natuur werd zo ontheiligd.

In het midden van de 18e eeuw ontstond met het Romanticisme een beweging die weerstand bood tegen dit verlichtingsidee van de natuur als gebruiksmiddel. Het Romanticisme had helaas maar een beperkte invloed. De band die romantici met de natuur beschreven werd veelal als ‘slechts emotioneel’ gekarakteriseerd. Romanticisme werd gezien als een onrealistisch verlangen naar het verleden.

Het dominante idee van mens als veroveraar en eigenaar van de natuur drong ver door in het menselijk bewustzijn. We zien echter langzaam een ommekeer om ons heen. De verlichtingsmythe wordt door de feiten ingehaald. Al Gore is wereldberoemd geworden met zijn film ‘An Inconvenient Truth’ over het dreigende gevaar van klimaatveranderingen.

Terwijl de milieucrisis vroeger door veel religieuze mensen veelal als een seculier en niet-religieus probleem werd gezien, zien we ook een ommekeer in het religieuze bewustzijn. In de Verenigde Staten zien we steeds meer kerken die zich bezig houden met de milieuproblematiek.

Laten we hopen dat het nog niet te laat is en dat het ook bij onze wereldleiders snel gaat doordringen dat er wat moet veranderen in ons natuurbeeld en omgang met de natuur. De opniepeiling van de BBC laat zien dat veel mensen de ernst van de situatie inmiddels wel begrijpen en bereid zijn de prijs te betalen voordat het te laat is. Hoe groot de prijs is die we bereid zijn te betalen en of het voldoende is, valt nog te bezien.

Eén ding is in ieder geval wel duidelijk geworden:

‘The Sky is not the limit.. the earth is the limit!’

Kamel Essabane is het stilste jongetje van de klas dat toch begon te praten en zijn klasgenoten soms hard aan het lachen wist te maken. Hij overwon zijn angsten en maakte van praten voor groepen zijn beroep. Doordeweeks loopt hij met de pet op van docent islamitische godsdienst rond op een hogeschool en voorziet hij tevens diverse scholen van advies als onderwijsbegeleider identiteit en levensbeschouwing. Ook vertelt hij soms filosofische verhalen aan het Fahm Instituut. Af en toe plaatst hij vanachter zijn laptop in alle stilte een ernstige tekst op het net. Misschien dat iemand het leest.

Lees andere stukken van Kamel