Voorpagina Cultuur

Persepolis een oscar aub

, 24 februari 2008, 6 reacties

Met het risico dat we oude koeien de sloot uit helpen, gaat dit stukje over mijn favoriete cultuuruitingen: strips, graphische romans en tekenfilms. Ik schrijf "met het risico," omdat we op wbh de laatste tijd nogal wat aandacht hebben geschonken (zowel schrijvers als lezers) aan ouwe koeien: GW’s Fitnessfilm, denemarken, AHA, afvallen. En daar heb ik helemaal geen zin in. Sterker nog, ik heb logischerwijs een broertje dood aan censuur, maar voel me altijd sterk geneigd om al-Moderator op te biepen en te zeggen; "hé! Ze hebben ut nou alweer over die flapdrol/die suffe tekeningen – schrappen die hap!" Alhamdulillah dat het nog nooit zo erg met me is geweest dat ik al-Moderator ook daadwerkelijk aangeroepen heb met het Al-Moderatorsignaal (behalve die ene keer toen iemand iets heel lelijks zei over iemand anders’ moeder). Enfin, tekeningen!

Ik was gisteren naar de bios en ontdekte dat ik helemaal vergeten was dat er Oscarweekend was met een preview van Persepolis!

Voor degene die Persepolis niet kennen: het is een tekenfilm gemaakt n.a.v. de trilogie van de Iraanse tekenaar Marjane Satrapi. Zij heeft in de afgelopen paar jaar met regelmaat in Frankrijk autobiografische tekenverhalen gepubliceerd over haar leven in Iran – over de  revolutie die begon in hoop, maar resulteerde in dictatuur, maar ook over haar eenzame opgroeien in Wenen, haar leven als studente en terugkeer naar Iran en haar uiteindelijke leven in Frankrijk. Persepolis laat op een hele lieve maar punkige meisjesmanier de bizarre houding van de Iraanse "revolutionairen" zien t.o.v. geloof, maar ook de speelsheid van kinderen met religieuze voorschriften en de fijne manier waarop Marjane’s ouders haar de ruimte geven om te leven.

Briljant is de scene in dl 2 waarin de student Marjane weer terug in Iran is. Ze rent om de bus te halen en hoort opeens iemand van de Zedenpolitie door een megafoon roepen: "JIJ DAAR IN DIE BLAUWE JAS, STOP MET RENNEN!" Wat volgt is een superkoele uitwisseling van nonsens met iemand die haar bus mist en daar behoorlijk pissig over is (en dus geen zin heeft in nonsens).

ZP: "Mevrouw, waarom was u aan het rennen?" MS: "Ik ben erg laat en probeerde mijn bus te halen." ZP:"ja, maar, als u rent, dan maakt u, uh, achterste van die bewegingen en, uh, die zijn, uh, hoe moeten we dat zeggen, uh, obsceen." MS: "DAN MOET JE NIET NAAR ME REET KIJKEN!" (Met als toevoeging: "ik schreeuwde zo hard dat ze me niet durfden te arresteren.")

De kracht van deze autobio-strip zit in de betrekkelijke eenvoud van de zwartwittekeningen, maar vooral ook in de argumentatie. Satrapi legt de hypocriete uitwerking van de revolutie genadeloos bloot. Ze wijst de schizofrenie aan van een land dat niet écht mag leven, maar het uiteraard binnenshuis wel doet.  Buitenshuis moet men zich houden aan zaken waar de meesten het niet mee eens zijn. En zo kom je uit bij de verstikking van een theocratische dictatuur.

Persepolis’ kritiek beperkt zich echter niet tot de staat Iran. Als rond 1991 de eerste golfoorlog uitbreekt laat de Iraanse tv mooie propagandabeelden zien van westerlingen in totale staat van ontreddering: ze hamsteren en panieken er op los.

Marjane en haar vader moeten hierom lachen: "Bizar, die oorlog is 6000 km van hun huis vandaan en toch zijn ze bang, alsof ze zo weinig hebben om zich druk over te maken dat het kleinste dingetje ze in de war brengt." Moeder corrigeert ze en brengt hier tegenin dat de Iraanse staatspropaganda niet te vertrouwen is omdat die toch enkel antiwesterse beelden laat zien. Marjane antwoordt met een mooi ‘setpiece’ van argumentatie: "trek je er niets van aan, mama, de westerse media vechten net zo hard tegen ons. Dat is waar onze reputatie als fundamentalisten en terroristen vandaan komt." Moeder: "Je hebt gelijk. Tussen het fanatisme van de één en de minachting van de ander, is het lastig wiens kant te kiezen."

Het is jammer dat de film Persepolis uitverkocht was, maar ik hoop van harte dat het de kwaliteit, het bijdehante en de brille van de graphic novel heeft, want dan is het zeker een oscarwaardige film!

(meer info? Lees hier voor een interview met Marjane Satrapi op Bookslut.com, hier voor Marjane Satrapi op Wikipedia, hier over haar redenen Persepolis te schrijven)

In het jaar dat Elvis stierf, werd Noureddine geboren. Op zijn negende kreeg hij een skateboard. Op zijn 20ste werd hij in Schotland verliefd op boeken. Op zijn 27ste werd hij moslim en vond hij zijn draai. Hij werkt in de gehandicaptenzorg en denkt soms dat hij bijna Arabisch kan lezen maar vraagt dan toch om een klinker. Hij jat de beste grappen van de missus, steun en toeverlaat sinds 2006. Af en toe vertaalt hij wat poëzie omdat het leven dan gewoon beter is.

Lees andere stukken van