Voorpagina Naamloos

Leesverslaving

, 28 april 2009, 27 reacties

Mijn leesverslaving begon meer dan een kwart eeuw geleden door toedoen van een aardige juffrouw op de basisschool die vond dat mijn zusjes en ik lid moesten worden van de openbare bibliotheek. Dat was in een andere tijd, toen Marokkaanse jongetjes nog zeldzaam exotisch waren, per definitie aardig werden gevonden en van die leuke zwarte krullenbollen hadden waar juffrouwen en oude mevrouwen graag met hun vingers doorheen woelden. Zo werd ik de trotste bezitter van een lenerspas van de plaatselijke openbare bibliotheek. Het eerste boek dat ik leende, was een stripboek uit de kuifjesreeks: Kuifje, Het Gebroken Oor. Met dat stripboek begon een leesgekte die zo uit de hand liep dat mijn vader inlevering van de lenerpas eiste en tot mijn grote verdriet een quotum instelde voor het aantal te lezen boeken per week.

Op de lange zomervakanties in Marokko kreeg ik zowaar ontwenningsverschijnselen. Om maar aan die leeshunkering te voldoen, begon ik de kranten waarin mijn moeder meegebrachte spullen uit Nederland had verpakt, gebruiksaanwijzingen en bijsluiters te lezen. Kortom alles wat maar in het Nederlands ontcijferd kon worden. Die naar een gekte neigende leeshunkering is in de loop der jaren wat afgenomen. Maar lezen is, voor iemand die van jongs af aan eenmaal verslaafd is, een nooit geheel te lessen dorst naar woorden op papier.

Een goedkope verslaving, dat wel. Voor een paar tientjes kan de verslaafde een jaar lang zich totaal overgeven aan zijn verslaving. Er is geen aangenamere verblijfplaats dan een bibliotheek. Vooral wanneer het mooi weer is en bij de meeste mensen het niet in hun hoofd opkomt om een boek ter hand te nemen. Laat staan een bibliotheek te bezoeken. Op zulke tijden kun je je in een privé-bibliotheek wanen, omringd door je eigen boeken. Zelfs de zeldzame bezoekers die er wel zijn, verstoren die illusie niet. Zij zijn meestal van dezelfde soort: lezen en laten lezen. Mensen die elkaar vriendelijk toeknikken ter begroeting en verder elk contact vermijden. Menig mooie zomerdag bracht/breng ik daar door, domweg gelukkig lezend en alleen zijnd tussen de boeken.

Heel soms denk ik wel eens: "als ik al die uren, die ik al lezend door heb gebracht, had geïnvesteerd in een degelijke opleiding, gevolgd door een degelijke en goed betaalde baan, ik beter afgeweest zou zijn. Wat heeft al dat boeken lezen mij gebracht?" Het houdt een mens aangenaam bezig en misschien is dat ook wel het enige doel van al dat lezen. Een erudiete vorm van bezigheidstherapie, maar praktisch gezien is het verder weinig van nut. Echter die spaarzame twijfel verdwijnt als sneeuw voor de zon wanneer ik plaats neem aan de leestafel en ongegeneerd toegeef aan mijn nooit eindigende, onverzadigbare hunkering naar het gedrukte woord.

Er wordt over al-Jahiz (781 – 869) verteld dat hij deze wereld verliet door toedoen van een boek. De man, oud van dagen, wilde een boek pakken van de bovenste plank. Hij stapte op een bankje, verloor zijn evenwicht en greep zich vast aan de boekenkast… met gevolg dat hij de hele boekenkast over zich heen kreeg en bedolven onder de boeken zijn laatste adem uitblies. Of de man werkelijk op die manier aan zijn einde kwam, kan niemand met zekerheid beamen. Misschien is het gewoon een verhaal om de dood van de beroemdste bibliofiel van zijn tijd van een passend einde te voorzien. Wat het waarheidsgehalte van deze anekdote ook is… voor een dergelijk einde zou ik zonder enige twijfel gelijk tekenen!

Mohammed is: Een Man (althans als men dat woord slechts als geslacht opvat), een Moslim (in hart en nieren totaal, echter in daad maar mondjes maat), een Maliki (maar tot zijn schande moet hij bekennen al-Muwatta nog nooit gelezen te hebben), een Afrikaan, een Noord-Afrikaan, een Maghrebijn, een Berber/Amazigh, een Riffijn, een Ayzenay, een Aqarou3, een Arabier (in culturele zin), een Westerling, een Europeaan, een Nederlander, een Hollander, een Zuid-Hollander, een Leidenaar, een Voorschotenaar, een Vlietwijker.

Lees andere stukken van