Voorpagina Maatschappelijk

Multiculturele Hilariteit

Stel: je bent Nederlander met Marokkaanse roots en belandt door onvoorziene omstandigheden in een nieuwe kantoorbaan. Je komt vervolgens gauw tot de ontdekking dat je je als ‘undercover Marokkaan’ tussen autochtoon volk bevindt. Plots maak je onverwachts kennis met een andere ‘soortgenoot’. Een stagiair die tot de Marokkaanse laatkomers-generatie behoort. Met andere woorden: iemand die beter Marokkaans-Arabisch dan Nederlands spreekt. Er vindt een makkelijkere klik plaats tussen jou en die stagiair. Logisch, jullie delen een soortgelijke achtergrond. Al gauw wordt het gesprek tussen jou en die stagiar in het Arabisch gevoerd.

Niet zo vreemd, hetzelfde gebeurt bij Nederlandse vakantiegangers die elkaar in – zeg eens wat – Australie ontmoeten. Ook daar wordt er gauw van het Engels naar het Nederlands omgeschakeld en gaan de oogjes twinkelen alsof men een verloren familielid heeft teruggevonden! Maar wat doe je als de stagiair weigert om met jou Nederlands te praten? Je komt in een dilemma.

Ga je de gesprekken met deze persoon voortaan altijd in het Arabisch voeren, al is het maar omdat deze persoon er zelf steeds mee begint? Doe je dat niet, dan zou de ander kunnen denken dat je je schaamt voor je Marokkaanse achtergrond. Maar waarom zou je je schamen? Er bestaat toch (nog) geen wet die een andere taal dan het Nederlands spreken verbiedt? Ten tweede hoef je je afkomst niet te verloochenen en je hoeft je er niet voor te schamen dat je een tweede taal spreekt. Sterker nog, je moet trots op deze verrijking zijn die maakt tot wie je bent! Aan de andere kant wil je voorkomen dat je als buitenbeentje wordt gezien. Je wilt voorkomen dat de nieuwe collega’s gaan denken dat je je aan het isoleren bent, of nog erger…dat ze gaan denken dat je in een vreemde taal over hun aan het roddelen bent.

Je kan voor één van de twee opties gaan en de gevolgen voor lief nemen. Maar wat doe je als je een geboren bruggenbouwer bent, en een warmer hart toedraagt aan het verzoeningsmodel dan aan het conflictmodel? Wat je dan doet is bijvoorbeeld het volgende. Je probeert beide talen tegelijk te spreken, door er een soort mix van te maken. Resultaat? Misschien wel averechts: nog meer verbaasde gezichten om je heen. Je gesprekspartner die zich afvraagt waarom je elke zin half in het Nederlands vertaalt en stille luisteraars die zich erom verbazen waarom je zo gebrekkig Nederlands spreekt dat je af en toe je toevlucht in het Arabisch zoekt. Of ze denken dat je gebrekkig Arabisch spreekt en dat je daarom af en toe naar het Nederlands omschakelt! Bovenstaande scènes overkomen mij momenteel in het echt!

Hilarische momenten, waar ik in mezelf wel om kan lachen. Zulke uitdagingen en grappige situaties had ik allemaal moeten missen als ik in een saai monocultureel land had gewoond! Wat is de multiculturele samenleving toch een verrijking…

Kamel Essabane is het stilste jongetje van de klas dat toch begon te praten en zijn klasgenoten soms hard aan het lachen wist te maken. Hij overwon zijn angsten en maakte van praten voor groepen zijn beroep. Doordeweeks loopt hij met de pet op van docent islamitische godsdienst rond op een hogeschool en voorziet hij tevens diverse scholen van advies als onderwijsbegeleider identiteit en levensbeschouwing. Ook vertelt hij soms filosofische verhalen aan het Fahm Instituut. Af en toe plaatst hij vanachter zijn laptop in alle stilte een ernstige tekst op het net. Misschien dat iemand het leest.

Lees andere stukken van Kamel