Leyla Cakir is gastarbeider bij wijblijvenhier.nl
Volgens Karen Armstrong verkeren wij ‘op een kruispunt, waarbij de mens in deze chaos de keuze moet maken tussen haat en scheiding of compassie en gerechtigheid’. Als we naar de wereld om ons heen kijken, is deze ogenschijnlijk in chaos. De economische crisis, wederzijdse angst en machtstrijd zijn onderdeel van deze dagelijkse angst en chaos. Waar wij onszelf echter nog niet altijd bewust van zijn, is dat de werkelijke chaos in onszelf schuilt. Een chaos, waarin we niet meer weten hoe we ons verhouden met anderen, niet meer communiceren en niet meer stil staan bij onszelf. Er zijn momenten waarop ook ik mijzelf erop betrap dat ik opgejaagd leef, aan één stuk door blijf handelen en de tijd voorbij vliegt.
Het is verleidelijk bezig te zijn met wereldse zaken als prestatie, materialisme, concurrentie en macht. Hiervoor heb ik mijn hart niet nodig. Mijn verstand is dan mijn vriend, met wie ik graag relativeer en bij wie ik veilig ben. Veilig, omdat ik niet hoef te voelen. Niet naar mijn binnenste hoef te kijken. Niet diep in mijn hart hoef te graven. Totdat ik weer hard geconfronteerd word met de innerlijke essentie. Op die momenten bevind ik mij in een echte ‘wakkertoestand’. In die toestand heerst er alleen stilte. Ik neem de tijd en ruimte om stil te staan en te luisteren naar mijn binnenste. Mijn binnenste wil zich bevrijden van zijn innerlijke chaos. Essentiële vragen die ik mijzelf hierbij stel, zijn: hoe zie ik mijzelf? Zie ik anderen zoals ik gezien wil worden? Ben ik in staat om mijn grootste vijand te helpen als hij om mijn hulp vraagt? Wat heb ik hiervoor dan nodig? Na een ontdekkingsreis weet ik dat compassie het antwoord is, de sleutel tot mijn hart, mijn verlichting, mijn ver- en binding met de buitenwereld, de realiteit.
Ons verstand weet dat de mens zelf, sterker nog, de wereld uit compassie is geschapen, maar voélen wij dit ook echt? Alles komt voort uit Bismillaah-ir-rahmaan-ir-rahiem (In Naam van Allah, de Meest Genadevolle, Meest Barmhartige). Wij beginnen de dag, de nacht, het gebed, het eten, elke handeling met deze krachtige woorden. Ieder van ons heeft dus dit zaadje in zich en zou in staat moeten zijn om ware compassie te voelen. Doch dreigen we allen in een passieve manier van compassie te blijven verkeren. Het is gemakkelijk om op deze passieve manier compassievol te handelen, vooral naar iemand die compassievol terug handelt. De bekende verwachting: voor wat hoort wat.
Het is een ander verhaal om actief compassievol te zijn. Werkelijk compassie voelen totdat deze liefde ons verteert en ons egoïsme daarin oplost. Het is niet de wereldlijke chaos wat ons angst aanjaagt, maar juist onze overgave aan en het blindelings vertrouwen in Allah’S onvoorwaardelijke barmhartigheid, liefde en genade. “Wie ben ik om de verwondering in alles en iedereen te zien? Wie ben ik dat Allah’s schoonheid met mij communiceert? Wie ben ik dat mijn ziel zich wil ontsluieren? Wie ben ik om compassievol te zijn?” Voorbeelden van vragen die ons ervan kunnen weerhouden actief compassievol te zijn en er daardoor misschien zelfs toe kunnen leiden dat ons hart in steen verandert.
Deze vragen vormen een draaglast en leiden keer op keer tot teleurstelling. Een draaglast waarvan je jezelf alleen kan bevrijden door jezelf tijd, ruimte en stilte te gunnen, een veranderingsproces te ondergaan en tot de eigenlijke vraag te komen ‘waarom niet?’ “Waarom zou ik niet de verwondering in alles en iedereen kunnen zien? Waarom zou Allah’S schoonheid niet met mij communiceren? Waarom zou mijn ziel zich niet willen ontsluieren? Waarom zou ik niet compassievol kunnen zijn?” Het zaadje in ons ziel schreeuwt om gevoed te worden door compassie. Wij kunnen ons hierin trainen en ontwikkelen om zo, insha-Allah, een beter mens te worden en Zijn getuige te zijn.
Hoe verwerpelijk en verachtelijk iemands daden ook mogen zijn, hoe moeilijk het leven ook is, door simpelweg zelf compassievol te zijn zonder enige verwachting, kan dit juist anderen inspireren om het water in hun stenen hart te laten vloeien door hun lichaam. Dit is, denk ik, één van de moeilijkste dingen om te kunnen, maar tegelijkertijd is het slechts een kwestie van willen. Het hangt van onszelf af. Mocht de wereld echt in een chaos lijken te verkeren, laten we dan onszelf niet de vraag stellen wat de wereld ons kan bieden, maar wat wijzelf de wereld kunnen bieden.
Ik probeer daarom ’s avonds als ik in bed lig mijzelf de volgende vraag te stellen ‘hoe compassievol was ik vandaag voor het leven?’.
Tot slot een toepasselijk gedicht uit ‘The Rhyme of the Ancient Mariner’ van Samuel Taylor Coleridge:
Farewell, farewell!
But this I tell
To thee, thou guest!
He prayeth well, who loveth well,
Both man and bird and beast.
He prayeth best, who loveth best.
All things both great and small:
For the dear God, who loveth us,
He made and loveth all.
Leyla Cakir is voorzitter van moslimvrouwenorganisatie Al Nisa
Leyla Cakir
Leyla Cakir werd bekend als de eerste vrouwelijke moskeevoorzitter van Nederland en is momenteel voorzitter van de moslimvrouwenorganisatie Al Nisa.Lees andere stukken van
16 Reacties op "Compassie"
Mooi geschreven, alhoewel er wel nogal wat kanttekeningen te plaatsen zijn bij compassie als drijvende grondhouding in het leven. Maar die geef je zelf ook al impliciet aan: compassie ontstaat vaak uit medelijden, en medelijden ontaardt niet zelden in zelfverheerlijking, paternalisme of slachtofferschap denken.
Daarom is inderdaad kritische zelfreflectie altijd en eeuwig van het grootste belang. Nog een kleine aanvulling over chaos als ik zo vrij mag zijn:
“De mens moet nog chaos in zich hebben om dansende sterren te kunnen baren.”
Nietzsche
Daarmee wilde Nietzsche aangeven dat wanneer mensen hun Dionysische krachten laten varen, ze hun creativiteit ook verliezen. Dan zijn ze alleen nog maar oppervlakkig, vorm zonder inhoud.”
BOEM! Wat een mooi stuk, met veel wijsheid. Thanks for the inspiration… Als iedereen zich die essentiele vraag zou stellen.. damn, the world would be…
Met een zucht des leven en bedekte eenzaamheid…
Met dankbaarheid voor de kracht van compassie,
Een fundamentele bron,
Seren Dalkiran
Wat een mooi stuk! Best confronterend. Ik las dit en besefte idd dat men teveel dingen najaagt die niet belangerijk zijn. Thanx voor deze eye and heart opener.
Compassie één van de pijlers
van het christendom, is in haar geschiedenis soms weinig van terug te vinden, echter daar kan de hedendaagse islam ook over meepraten.
[i]Alles komt voort uit Bismillaah-ir-rahmaan-ir-rahiem (In Naam van Allah
, de Meest Genadevolle, Meest Barmhartige). Wij beginnen de dag, de nacht, het gebed, het eten, elke handeling met deze krachtige woorden.[i]
Dit is dus niets anders dan Islamistische zelfindoctrinatie en hersenspoeling. Iets anders kun je er in echt niet meer van maken.
#5 Volgens mij is het een pijler in alle religies.
Elke religie heeft zo haar diepte punten, maar de vraag is, ligt dit aan de religie of aan de mens?
De zwakste schakel in een religie is de mens helaas.
Als alle moslims in de wereld 1.5 miljard precies deden wat de islam hun vroeg m.b.t. het geven van aalmoezen (zakaat) zou er geen één mens sterven van de honger of leven in armoede. 2,5% per jaar van je vermogen schenken aan minderbedeelden zou alleen bij landen zoals S.A. miljarden euro’s aan geld genereren wat ingezet kan worden voor armoede bestrijding..alleen niemand doet dat. Is de islam dan slecht, of zijn degene die de islam niet praktiseren zoals het moet slecht???
en dit –> #6 is niets anders dan jouw mening… iets anders kun je er niet van maken.
@Simo #8,
Je zou ervan kunnen maken dat het werkelijk waar is dat het zelfindoctrinatie en hersenspoeling is, waarom zou men het anders laten gebeuren?
Wat een fantastisch stuk. Ik wou dat ik ’t zelf geschreven had.
Verander zo hier en daar De Naam in Boeddha en zo denk ik er al jaren over.
Eigenlijk kun je naam van welke God dan ook gebruiken in dit stuk. In principe willen we allemaal hetzelfde… toch?
Ik krijg het idee dat “het spirituele”
Door veel mensen zwaar overschat wordt.
Mooie column Leyla, masj’ Allah. Heel inspirend.
Zelf denk ik wel dat er nog iets vooraf gaat aan compassie, en dat is aandacht. Die stilte waar je het over hebt. Voordat je tot compassie kunt komen, moet je eerst stil durven zijn, aandacht durven hebben voor wat er werkelijk in je omgaat. Daar is moed voor nodig, want dan kom je idd eerst vooral je angst, kwetsbaarheid en pijn tegen. Dat is trouwens ook het uitgangspunt van het boeddisme, in het bijzonder het zen-boeddhisme.
Maar als je die gevoelens durft toe te laten, te doorleven, dan komt er ruimte voor andere zaken. Volgens mij niet alleen compassie, maar ook voor geduld, schoonheid, oprechtheid, enz. Allemaal zaken die in de meeste grote wereldbeschouwingen als deugden worden gezien.
Tot slot denk ik dat het goed zou zijn om niet te vergeten om te beginnen met proberen compassie voor jezelf te hebben. Ieder mens maakt vroeger of later in zijn/haar leven dingen mee die emotionele ‘blessures’ opleveren. Om daarmee om te gaan, ontwikkelen we vaak gedrag dat in eerste instantie lijkt te helpen (bijvoorbeeld door blijven rennen en druk zijn), maar die uiteindelijk destructief kunnen zijn, voor jezelf of voor een ander. Of beiden. Maar ook als je daar achter komt, kun je je gedrag niet van de ene dag op de andere veranderen, en sommige kwestures zijn zo groot, dat het gedrag dat je daarvoor ontwikkeld hebt, in moeilijke periodes steeds opnieuw de kop opsteekt. Als je dan begint met stil staan, ervaren en vooral compassie met jezelf hebben, dan wordt het volgens mij gemakkelijker om dat ook met anderen te hebben.
En tot slot denk ik dat we chaos idd nodig hebben – minstens af en toe – om ons te herinneren dat het hier om inzet / werk gaat. Je fitrah (geboren aanleg tot het goede) ontwikkelen, lukt alleen als je soms aanloopt tegen ‘ontwikkelpunten’.
Maar nogmaals, inspirerende tekst!
Lieve groet, wa salaam,
Ceylan
P.S. (belangrijk stukje vergeten)
Want als je die pijnlijke gevoelen ervaart en doorleeft, kun je ze vervolgens ook (deels of helemaal) loslaten en dat geeft dan dus letterlijk ruimte voor ‘schonere zaken’ ;-)!
Als…
Als je het zo beschrijft dan lijkt religie erg veel op het begrip “oneindig”.
Een idee, bedacht door mensen, om iets definiëren wat eigenlijk niet kan bestaan.
Hey meis,
In een woord WAUW!
Het gevoel durven te voelen en het door te geven, blijkt toch moeilijker te zijn dan het eigenlijk zou moeten zijn. Bang dat wanneer stilte vallen dat we gene ervaren, waar we niet op staan te wachten. Of wel gevoelens te ervaren die we in deze tijd niet accepteren omdat we competitieve maatschappij leven. En zo kunnen we eindeloos doorgaan…
1 luv
Mooi stuk, helaas verwijs je niet naar het werk dat Armstrong het afgelopen jaar heeft gedaan, door vele religieuze leiders tezamen dit stuk te laten maken:
http://charterforcompassion.org/
Vindt je jezelf erin, teken dan.
Lees (of draag bij) vooral ook de kleine concrete voorbeelden van mensen onder Acts..
En mocht je nog even persoonlijk geraakt willen worden, hier Soetendorp (1 van de mede-auteurs) over compassie in zijn leven:
http://www.youtube.com/watch?v=I9yaXvb0oJw
(pas op, zakdoek gewenst)
Doe de deur open, Groet,
anderS