Voorpagina Algemeen, Humor, Psychologie

Inchecken met OV-chipkaart: Psychologische blauwdruk van de mens

In- en uitchecken met de OV-chipkaart. Dat is de normaalste zaak van de wereld en er is daar dan ook niets bijzonders aan, zou je denken. Je houdt immers de kaart gewoon tegen de incheckpaal en klaar is Kees! Maar dat is niet helemaal waar. Er is namelijk een onbeduidend puntje dat er uitspringt.

Na weer hoorcollege bestuursrecht te hebben gehad, zat ik net zoals elke doordeweekse dag weer in de trein om richting Eindhoven af te reizen. Bij aankomst stapte ik in de bus om vanaf het station naar huis te gaan. Ik checkte – op een normale wijze – in met mijn versleten, gele OV-chipkaart, en nam pal naast een incheckpaal plaats. De bus was tjokvol en de mensen verlieten een voor een de bus. En toen gebeurde het. Wat mij toen bijzonder frappeerde was de wijze waarop reizigers uitcheckten. Ik keek ernaar als een celbioloog, die door het oculair van een microscoop de bacteriële stofwisseling probeert te ontrafelen. Na een twintigtal personen te hebben geobserveerd bij het uitchecken met de OV-chipkaart, kon ik eindelijk de conclusie trekken. Er waren pak ‘m beet vier wijzen van uitchecken.

De wijzen waarop er met de OV-chipkaart uitgecheckt werd, is zeer zeker vermeldenswaardig. Zoals men een vogel aan zijn pluimen kent, kent men de mens misschien wel aan de manier waarop hij of zij uitcheckt. Hier dan de vier wijzen van uitchecken:

1) De eerste groep mensen bestaat uit de volbloedige studenten die nonchalant de OV-chipkaart uit de zak haalt en uitcheckt zonder ook maar één keer te kijken wat het overgebleven tegoed na de busrit is. Dat vanwege het simpele feit dat de student in beginsel gratis kan reizen.

2) De tweede groep mensen bestaat uit flegmatische ouderen. De o zo geliefde OV-chipkaart zit bijna in een soort metalen hoesje; alsof de OV-chipkaart iets sacraals bevat. Door dat hoesje is de kans op beschadiging natuurlijk gereduceerd tot 0 (spreek uit: nul). Niettegenstaande de minieme kans op beschadiging, zie je dat deze mensen op zo’n enorm fascinerende wijze uitchecken, dat hun kaart niet eens in contact wordt gebracht met de uitcheckpaal. Prachtig is dat. Dankzij deze mensen heb ik de schoonheid van de natuurkunde aan den lijve ondervonden.

3) De derde groep mensen heb ik vandaag weliswaar niet gezien. Echter, zij bestaan wel. Deze groep bestaat veelal uit jonge jongens, die de OV-chipkaart van de eigen broer of zus heeft meegekregen, of stiekem uit hun jas heeft gepakt, om zodoende even gratis naar het station af te kunnen reizen met de stadsbus. Je ziet ze vaak heimelijk inchecken met de niet aan hen toebehorende kaart. Na ingecheckt te hebben, zie je dan ook een glimlach op het gezicht van deze jongens alsof ze de Jamaicaanse sprinter Usain Bolt hebben verslagen op het Koningsnummer, de 100 meter.

4) Last but not least, één mevrouw – hoe kan ’t anders zou ik bijna willen zeggen – spande de kroon door met de kaart over de vlakke kant van de incheckpaal te schuiven. Waarschijnlijk dacht ze dat dat de enige mogelijke manier was om in te kunnen checken.

Deze vier waren de wijzen van inchecken die mij opvielen. De lezer zou zich kunnen afvragen: “Oké, mooi. En wat hebben we aan deze informatie?” Nou, ik denk dat je met deze informatie redelijk ver komt bij het doorgronden van mensen. Zoals ik hiervoor al heb vermeld: een vogel kent men aan de pluimen en de mens misschien wel aan de manier waarop die uitcheckt. Zet een aantal hoogleraren psychologie in de stadsbussen en laat dat vervolgens mensen observeren. Wellicht zouden er een heleboel stressstoornissen gelinkt kunnen worden aan de manier van uitchecken met de OV-chipkaart. En misschien wordt dit wel dé nieuwe manier van symptoombenadering in plaats van de vigerende ‘netwerktheorie’ in de psychiatrie. Mijn rasechte Brabantse buurman Harrie zou met zijn heerlijke, Brabantse accent hebben gezegd: “Ge wit ’t oit noit nie hè mun buurjongske.”

Harun is jurist in het staats- en bestuursrecht. Hij is geboren en getogen Eindhovenaar wiens (ouderlijke) roots in Sivas, Şarkışla liggen.

Lees andere stukken van Harun