Voorpagina Islam

Al Poldermodel

Gisteren kwam er een gastspreker een lezing geven tijdens het wekelijkse vrijdagsgebed. Hij gaf een creatieve draai aan een erg bekend verhaal, de schepping van Profeet Adam (as) door Allah (swt). Hieruit haalde hij inspiratie en lessen om altijd overleg te plegen en anderen te betrekken bij het nemen van besluiten. Binnen de familie, het huwelijk, op werk, met vrienden, etc..  Het feit dat de meeste toehoorders eerste generatie Pakistaanse mannen waren, maakte dit tot een aangename beleving voor mij. Komtie..

Allah (swt) en de Engelen

Moslims geloven dat Allah (swt) de Almachtige Schepper is Die niemand nodig heeft. Als Hij iets wil scheppen, zegt Hij ‘Koen’ (niet de naam, maar het gebod ‘wees!’) en het is er als het ware. Hij heeft daar dus ook geen toestemming voor nodig en hoeft niemand te raadplegen of te overtuigen. Engelen daarentegen volgen geboden op en kunnen hier niet van afwijken. Zij hebben geen innerlijke strijd, zoals de mens deze wel heeft, tussen het ‘goede’ en het ‘kwade’.

Schepping van Adam (as)

Toen Allah (swt) Adam (as) ging scheppen, lichtte Hij de Engelen in over deze Schepping. De Engelen zeiden hierop dat zij weinig goeds zagen in de schepping van Adam (as) en dat zij (de Engelen) Hem (Allah swt) toch al aanbeden en loofden. Allah (swt) vertelde hen dat Hij wist wat zij niet wisten. Hij toonde dat aan door de Engelen te vragen om alle ‘dingen’ te benoemen die te benoemen vielen. De Engelen konden dat niet en erkenden dat zij alleen datgene wisten wat hen geleerd was (door Allah swt). Vervolgens werd dezelfde vraag gesteld aan Adam (as) en hij was wel in staat om datgene te benoemen (omdat Allah swt hem die kennis had gegeven).

Nadat duidelijk werd dat deze schepping (de mens) meer in zich had dan ‘uiterlijk’ door de Engelen afgelezen werd, benadrukten zij de Kennis/Wijsheid van Allah (swt) en uitten zij hun instemming* met het besluit van Allah (swt). Pas daarna kwam het gebod van Allah (swt) tot de Engelen om te buigen voor Adam (as). En zij knielden allemaal voor Adam (as)**.

Het bijzondere is dat hier Allah (swt) en de Engelen a.h.w. met elkaar aan het overleggen waren. Dit was niet nodig, want Allah (swt) is de Almachtige en doet wat Hij wil. Daarnaast waren de Engelen ‘aanwezig’ en die volgen van nature alle geboden op van Allah (swt) .

Dus ondanks dat Allah (swt) niet hoefde te overleggen, heeft Hij bij deze Schepping de Engelen bijeen geroepen, hen verteld wat Hij van plan was, hun kritiek beantwoord en het gebod tot buigen gegeven nadat zij ‘overtuigd’ waren.

Belang van overleggen

Binnen bepaalde culturen wordt het overleggen gezien als een zwakte. In bepaalde landen gebeurt dit niet in de politiek (dictatoriale regimes bijvoorbeeld). Binnen bepaalde families doen de ouders dat niet met kinderen (daaruit kunnen gedwongen huwelijken voortkomen). De kinderen niet met de ouders (ouders weten bijvoorbeeld helemaal niet wat zoonlief studeert en dat hij eigenlijk helemaal geen arts wordt).De man niet met de vrouw, etc…

De Profeet (vzmh) stond bekend om het feit dat hij veel overleg pleegde en mensen vaak om advies vroeg. Als Madinah werd aangevallen, week de Profeet (vzmh) af van zijn eigen tactiek om de opinie van de meerderheid te volgen. Op het moment dat zij geen volledige Hadj (pelgrimstocht) mochten verrichten van de Mekkanen, was het idee om dan maar zonder terug te keren en de dieren, zonder Hadj verricht te hebben, te offeren. Daarop vroeg hij zijn vrouw wat te doen en zij gaf aan dat hij als eerste het dier kon slachten, de rest zou hem toch wel volgen (ondanks de teleurstelling van het niet mogen verrichten van de Hadj).

Veel problemen komen voort uit het ontbreken van een cultuur van overleg en, iets algemener, communicatie. Voor moslims zijn er vanuit voorbeelden van de Profeet (vzmh) en zelfs Allah (swt) duidelijke lessen te trekken dat communicatie en overleg vereist is. De Profeet (vzmh) kon zijn besluiten nemen zonder enig overleg.. de moslims accepteerden hem toch al als hun leider en als het perfecte voorbeeld voor ieder mens. Maar hij vroeg advies en volgde deze soms ook op als hij het er niet mee eens was (om de meerderheid te respecteren). Allah (swt) is de Schepper, Hij lichtte de Engelen (n.b. Zijn eigen schepping) in over zijn besluit en ging in op de reactie van de Engelen.

Opdat wij allen het ‘poldermodel’ mogen toepassen in onze dagelijkse levens! Amien!

(swt) = subhana wa ta’ala, geprezen en verheven is Hij (vrij vertaald)
(as) = ‘alayh-is-salaam, moge vrede op hem rusten (vrij vertaald)

* Het woord ‘instemming’ is hier niet genoemd, omdat deze nodig was of dat zij het oneens waren in het begin. Het duidt meer op het Koranische feit dat hun ‘zorgen’ en/of eerst indruk van dit schepsel verholpen waren.

** Niet als aanbidding, maar als respect (Sajdat-u-Ta’zimi). Binnen de Islam wordt alleen Allah (swt) aanbeden en de sajdah (buigen met intentie van aanbidding) is voor de mens alleen toegestaan richting  Allah (swt).