Anders dan vaak wordt verondersteld, gaat de Islam heel goed samen met logica, rationaliteit, en wetenschap. Dat betoogt Frederica Hugenholtz in een drieluik, gebaseerd op lezingen met als titel ‘Islam, een logische keuze?’ die ze door het hele land geeft over dit onderwerp. Het doel van haar betoog is om niet-moslims op een andere manier naar geloven en de islam te laten kijken.
Dit doet ze door in te zoomen op de volgende drie vragen: Wat is het doel van ons leven? Is er een God? Waarom Islam?
Hieronder is deel 1 te lezen van deze lezing. Morgen en overmorgen volgen op Wijblijvenhier! deel 2 en 3. De -volledige- tekst van haar lezing is ook hier te lezen.
Islam, een logische keuze?
Waarom kiest een moderne westerse man of vrouw, voor een geloof dat bekend staat om haar ouderwetse, door sommigen zelfs middeleeuws genoemde regeltjes? Hoe is het toch mogelijk dat het aantal mensen in Het Westen dat zich bekeerd tot de islam jaarlijks toeneemt?
Generaliserend gezegd staan wij Nederlanders bekend om onze nuchtere, rationele manier van denken. Wij nemen onze beslissingen op basis van rationele en logische argumenten. Het volgen van een geloof, en zeker van de islam, lijkt voor veel Nederlanders zeker geen logische keuze. Toch vinden de meeste islamitische bekeerlingen dat hun keuze dat juist wel is.
Ik zal in dit betoog, aan de hand van drie vragen, proberen uit te leggen waarom.
Wat is het doel van ons leven?
Wat is het doel van ons leven? Heeft ons leven wel een doel of zijn we gewoon onze tijd die we hebben aan het vol maken?
Op deze belangrijke vraag wordt, afhankelijk van land, cultuur en opleidingsniveau verschillende antwoorden gegeven.
Als we ons beperken tot de westerse maatschappij, kun je heel generaliserend zeggen dat een groot deel van de mensen het niet precies weet, maar dat het belangrijk is om “zoveel mogelijk van het leven te genieten, het beste te maken van de tijd die je hebt”.
Ik heb de afwijking regelmatig de rouwadvertenties in de krant te lezen. Dan kom lees je zinnetjes als: ‘Piet heeft er een feest van gemaakt’ of ‘Kees heeft genoten van zijn leven’.
Maar is dat het dan? Je wordt geboren, je speelt een beetje, je leert lezen en schrijven, je gaat een studie volgen, geld verdienen om een huis, auto en vakantie te kunnen betalen, je krijgt kinderen om die weer hetzelfde traject te laten volgen, dan word je oud en gaat dood. Is er echt niets meer dan dat? Is er niet een hoger doel dan gewoon een leuke tijd hebben?
Al onze materiële bezittingen, alle natuurverschijnselen die we kunnen waarnemen, alle delen van ons lichaam hebben allemaal een doel. Een pen heeft een doel, de regen, de wind, de zon zelfs een regenworm heeft een doel. Je kunt het zo gek niet bedenken of het dient wel ergens voor.
Daarbij zijn we het er bij de meeste dingen universeel over eens wat het doel ervan is. Een pen is om mee te schrijven, een regenworm verbetert de bodemstructuur.
Als alles een doel voor zijn bestaan heeft, is het dan niet vreemd dat wij als mens doelloos zouden zijn? Is het echt zo, dat de meest gecompliceerde vorm van leven, de mens, zonder universeel doel op aarde rondloopt?
Ik denk dat het redelijk logisch is om ervan uit te gaan dat ook de mensheid met een bepaald doel op aarde is. En stel dat we hier met een bepaald doel zijn, dan is het ook logisch dat wij een universeel doel hebben. Het zou heel gek zijn indien wij Nederlanders een andere reden voor ons bestaan hebben dan de mensen in Afrika bijvoorbeeld. Dat geeft natuurlijk nog geen antwoord op de vraag wat dat doel dan is.
Daarnet gaf ik al aan dat veel mensen zeggen, dat genieten van het leven een belangrijk doel is. Stel dat zij gelijk hebben, dat het genieten het belangrijkste is, dan is het leven voor heel veel mensen in de wereld waardeloos. Omdat zij niet kunnen genieten. Dat geldt trouwens ook voor mensen in Nederland. Ga maar eens in de verzorgingshuizen vragen of de mensen daar nog genieten van hun leven. Als we wat verder kijken dan ons relatief comfortabele leven in Nederland, is het “zoveel mogelijk genieten van je leven ”, wel een raar universeel doel. Hoe kunnen we die boodschap verkopen aan mensen die honger lijden in Afrika, of de mensen die lijden onder oorlogen? Ga hun maar eens uitleggen, dat het doel van het leven zoveel mogelijk genieten is.
In ons land hebben veel mensen het relatief goed. Een mooi ingericht huis, twee auto`s, twee vakanties per jaar. Alle mogelijkheden om een fijn leven te hebben en te genieten.
Maar hoe kan het dan zijn, dat juist ook bij de groep mensen die het financieel en materieel goed voor elkaar hebben er talloze anonieme alcoholverslaafden zijn, 1000den kinderen ritalin gebruiken, volwassenen Prozac nodig hebben om de dag door te komen? Onze geestelijke gezondheidszorg barst uit zijn voegen. Daar klopt iets niet. We hebben wel het materiële comfort, maar blijkbaar is dat geen automatische garantie voor geestelijk comfort of rust.
Wat zegt de islam dat het doel van ons leven is?
Volgens de islam is het doel van het leven het aanbidden van God. Sommige lezers zullen bij het woord “aanbidden” denken, doei, ik haak hier af.
Maar aanbidden is in de islam een heel wijd begrip.
Aanbidden betekent niet dat we de hele dag in gebed moeten doorbrengen.
Aanbidden betekent dat we bij alle keuzes die we in ons leven maken, deze keuzes baseren op wat God aanbevolen heeft te doen, en alles wat God verboden heeft niet te doen. Alles kan dan een vorm van aanbidding zijn. Het helpen van een oud vrouwtje met haar boodschappen te tillen bijvoorbeeld, is ook een vorm van aanbidding. Zelfs een vriendelijke glimlach naar een voorbijganger is een vorm van aanbidding. Daarom kun je ook niet tegen een moslim zeggen, geloven doe je maar achter de voordeur. Wij praktiseren ons geloof bij elke stap die we zetten, elke gedachte die we hebben en elke keuze die we maken.
Een belangrijk punt hierbij is, dat we God niet aanbidden omdat Hij dat nodig heeft, Hij is niet afhankelijk van ons. Wij moeten God aanbidden omdat wij dat zelf nodig hebben. In de Koran staat:
Weet dan, het is door het gedenken van Allah dat de harten tot rust komen. ( 13:28)
Maar de islam kan wel beweren dat we God moeten aanbidden, dat dat zelfs goed voor ons is, maar wie zegt dat er wel een God is? Is het wel reëel om in deze tijd nog in een God te geloven? Is God niet gewoon een menselijk bedenksel om een antwoord op moeilijke vragen te geven?
In deel 2 morgen op Wijblijvenhier! wordt geprobeerd een antwoord te geven op de vraag of het nog wel van deze tijd is om in een God te geloven en hoe de meeste moslims tegen het begrip ‘God’ aankijken.
Afbeelding via Pixabay.com
2 Reacties op "Drieluik: Islam, logica, rationaliteit, en wetenschap (deel 1)"
Zo mooi gezegd.
echt wel islam is zeker logica