Voorpagina Algemeen, Islam, Lifestyle, Maatschappelijk, Opinie, Samenleving, Spiritualiteit, Wetenschap

Drieluik: Islam, logica, rationaliteit, en wetenschap (deel 2)

Anders dan vaak wordt verondersteld, gaat de Islam heel goed samen met logica, rationaliteit, en wetenschap. Dat betoogt Frederica Hugenholtz in een drieluik, gebaseerd op lezingen met als titel ‘Islam, een logische keuze?’ die ze door het hele land geeft over dit onderwerp. Het doel van haar betoog is om niet-moslims op een andere manier naar geloven en de islam te laten kijken.

Dit doet ze door in te zoomen op de volgende drie vragen: Wat is het doel van ons leven? Is er een God? Waarom Islam?

Gisteren was het eerste deel van haar lezing te lezen op Wijblijvenhier! Vandaag volgt het tweede deel van haar lezing. En morgen publiceert Wijblijvenhier! deel drie (en tevens sluitstuk) van haar betoog. De -volledige- tekst van haar lezing is ook hier te lezen.

Is er een God?

Veel niet-gelovigen beschouwen het begrip God als een soort perfecte mens maar dan in geestelijke vorm. Een lieve Sinterklaas die in de hemel zweeft. Het is uiteraard niet realistisch om in zo`n God te geloven en is het ook niet moeilijk om jezelf dan een atheïst te noemen. Het probleem is dat de definitie van het woord God van een atheïst, niet dezelfde definitie is als die ik bijvoorbeeld gebruik. Daarom is het heel belangrijk indien we de vraag stellen, ‘is er een God?’ we eerst bepalen wat we onder het begrip God verstaan.

Als je God omschrijft als datgene waarvan ik denk het mij kan geven wat ik wil, datgene wat mij gelukkig kan maken, iets waar ik mijn hoop op vestig, dan gelooft ieder mens wel in een God. Dan kan God ook geld zijn, een schoonheidsideaal. Zelfs een voetbalclub. Heel veel mensen vestigen hun hoop op geld. Veel mensen doen hun uiterste best om zoveel mogelijk geld te verdienen. Er wordt veel geld uitgegeven aan loterijen, in de hoop er veel meer geld voor terug te krijgen.

Ook het voetbal is voor sommigen een soort godsdienst geworden. Sommige supporters vereren hun club, doen alles voor hun club, zetten tatoeages van de discipelen of te wel de spelers op hun lichaam. Komt toch wel heel dicht in de buurt van een religie.

Als je het zo bekijkt zijn er wel 100den goden. En kun je dus een bevestigend antwoord geven op de vraag, is er een god.

Wat zegt de islam over het begrip God?

Als iemand moslim wordt spreekt hij of zij de geloofsbelijdenis uit. Deze bestaat uit twee zinnen. De eerste zin luidt: Er is geen god dan God.

‘Er is geen God’ benadrukt dat alles wat mensen aanbidden aan beelden, spullen, geld, Sinterklaas op een wolk, machtige personen et cetera, geen echte goden zijn. Er is geen god behalve de God. Een atheïst is dus eigenlijk voor de helft al moslim.

In de islam beschouwen wij God als buiten de creatie staand. Hij is de schepper van de creatie en niet onderdeel van de schepping zelf.

Het duidelijkst wordt het begrip god, of Allah in hoofdstuk 112 van de Koran omschreven:
1. In naam van Allah, de Barmhartige, de Genadevolle
2. Zeg: “Allah is de Enige.
3. Allah is zichzelf-genoeg, Eeuwig.
4. Hij verwekte niet, noch werd Hij verwekt.
5. En niemand is Hem in enig opzicht gelijk.”

Als moslim vormen wij ons geen beeld van hoe god eruit ziet. Wij geloven dat wij een beperkte kennis hebben gekregen van het onzichtbare. In de Koran worden 99 andere namen voor Allah gebruikt. Deze namen zijn kenmerken van Allah, waardoor we iets meer kennis krijgen over het abstracte begrip Allah.

De meest barmhartige, de machtigste, de schepper, de vormgever, de alwetende, de rechter, de rechtvaardige, de getuige. Hij is in al deze aspecten de absolute vorm ervan. Wij kunnen bijvoorbeeld rechtvaardig zijn, Hij is de rechtvaardige.

Ik wil kort stilstaan bij een veel gehoorde reden om niet in God te geloven.

Namelijk : “Ik geloof niet in God, want als er een God zou zijn, zou er niet zoveel pijn en ellende in de wereld zijn”.

Het argument dat er geen God kan zijn omdat er pijn en lijden is, is helemaal geen rationeel argument is. Het is een emotioneel argument. Jij houdt niet van pijn, dus is er geen God.

Als je uitgaat van het christelijke idee van God is liefde, dan is het inderdaad heel vreemd dat er ook ellende in de wereld is. Er zijn voorbeelden van christenen bekent, die nadat hen iets ergs overkomen was het geloof verlaten hebben, omdat ze God en lijden niet met elkaar kunnen verbinden. In de islam zeggen wij God is de meest liefdevolle. Maar God is ook de rechter, de straffer, de eerlijke. God heeft in de islam heel veel kenmerken.

Moslims beschouwen dit leven als een test. Voor onze levenstest zullen we problemen tegenkomen. Het is belangrijk hoe wij omgaan met tegenslagen. Wij geloven dat de keuzes die wij maken consequenties hebben voor een leven na de dood.

Maar hoe weten we wat goed is als er geen slecht is? Hoe waarderen we onze gezondheid als er geen ziekte is? Hoe begrijpen wij eerlijkheid als er geen oneerlijkheid is? Hoe kan je het goede waarderen als er geen slechtheid is? Wij begrijpen dingen door tegenstellingen.

Ik heb geschetst hoe de islam naar het begrip God kijkt, maar zijn er wel logische redenen om in één God te geloven?

Als we logisch nadenken weten we dat alle materiële zaken door iets gemaakt zijn. En hoe complexer een systeem is, des te groter de intelligentie erachter.
Ons verstand vertelt ons: iets komt niet voort uit niets. En uit menselijke ervaring weten we ook dat een voorwerp door iets anders gemaakt wordt dan door het voorwerp zelf. Een stuk papier wordt niet door een ander papier gemaakt. Doorgaans is hetgeen dat iets maakt, complexer dan hetgeen dat het maakt.

Het begin van ons universum en daarmee het ontstaan van alle materie, ruimte en tijd begon grofweg 14 miljard geleden met de “Big Bang”. Materie en ruimte waren, volgens wetenschappers, één geheel, maar door de Big Bang werden zij van elkaar gescheiden.

In de Koran staat; Weten degenen die ongelovig zijn niet dat de hemelen en de aarde een gemengde massa waren en dat Wij hen beide daarop splitsten en dat Wij alle levende dingen uit het water maakten? Geloven zij niet? (21:30)

Als we logisch denken weten we dat iets niet uit niets kan ontstaan. Ook een knal niet.

En daarnaast is het ook niet logisch om aan te nemen dat een explosie tot het meest ordelijke systeem ooit kan leiden. Als je ergens een explosie hoort, zul je nooit denken: wat voor een mooi gebouw is er nu weer ontstaan? Een explosie kan zelfs niet een stapel stenen netjes stapelen.

Waarom laten we deze logica dan helemaal los als het aankomt op het ontstaan van ons heelal?

Als zelfs een stukje papier niet spontaan kan ontstaan, moeten we dan geloven dat het meest ingewikkelde, gebalanceerde systeem ooit, inclusief levende wezens wel toevallig ontstaan is? Dat is totaal irrationeel.
Het universum heeft bepaalde eigenschappen die niet aan toeval toegeschreven kunnen worden. Wetenschap leert ons dat bij extreem minimale afwijkingen in de begincondities er nooit een duurzaam universum ontstaan zou zijn, laat staan leven mogelijk geweest zou zijn.

Laten we even stilstaan bij de complexiteit van het menselijk lichaam. Onze hersenen, zijn een supercomputer. Denk eens na over je ogen, oren, hart allemaal eindeloos ingewikkelde structuren. Niet na maken. Zijn wij echt door toeval geëvolueerd met 100den extreem ingewikkelde structuren in ons lichaam?

Dan heb ik het nog niet gehad over onze geweldige natuur. De kleuren, de 1000den vormen van dierlijk leven, is het logisch om dat aan toeval toe te schrijven?

Ik denk dat het veel rationeler is om ervan uit te gaan dat iets die knal bewust heeft veroorzaakt. En sinds dat iets een enorm complex en gebalanceerd systeem heeft doen ontstaan, is het ook logisch om ervan uit te gaan dat deze veroorzaker zelf een ultra complex en intelligent iets moet zijn. Datgene wat maakt is anders van aard dan hetgeen het maakt, had ik net gezegd.

Dus als bij de oerknal ruimte, materie en tijd werd gemaakt, dan is het ook logisch ervan uit te gaan dat de maker ruimteloos, immaterieel en tijdloos is. Iets wat tijdloos is, heeft altijd bestaan en heeft daarom zelf geen maker nodig. Dit ruimteloze, tijdloze, immateriële wezen, is iets wat wij niet kunnen bevatten, en we God noemen. Deze omschrijving kom overeen met de eerder genoemde soera uit de Koran.

Een minder rationeel argument voor het bestaan van God is het volgende. De islam gaat ervan uit dat het geloof in God in de mens zit ingebouwd.
Hoeveel mensen, die zich nooit bezighouden met geloof, maar in de wachtkamer zitten om de uitslag te horen van een medisch onderzoek en verwachten dat het wel eens heel naar nieuws kan zijn, doen dan niet toch een schietgebedje. God, laat het niet zo zijn. Ze denken nooit, o zon, help me of o mooie natuur, laat ik alsjeblieft niet ernstig ziek zijn.

Islam zegt: het godsbesef is een aangeboren gevoel. Maar door onze levensstijl, nadruk op de materiële zaken, altijd haast, raken wij het gevoel kwijt. Dat is ook de reden dat veel mensen die niet in God geloven zoekende blijven en van tijd tot tijd een leegte voelen van “is dit alles”.

Ik heb proberen aan te tonen dat als we ons normale boerenverstand toepassen, het logisch is om in een Schepper te geloven die zelf buiten de schepping staat. Maar zelfs als we in een Schepper of te wel in God zouden geloven, dat geeft nog geen antwoord op de vraag: waarom islam?

Morgen volgt op Wijblijvenhier! het sluitstuk van deze drieluik, en wordt geprobeerd een antwoord te geven op de vraag waarom iemand ervoor kiest de islam te volgen. Waarom zijn moslims zo overtuigd van hun geloof?

Afbeelding via Pixabay.com

Frederica Hugenholtz is geboren en getogen in Zeist. Ze is al heel lang getrouwd met een Syrische man wat bewijst dat gemengde huwelijken wel succesvol kunnen zijn. Twintig jaar geleden bekeerde zij zich tot de islam uit overtuiging dat de islam de antwoorden geeft op alle grote levensvragen. Voor haar studie economie aan de Erasmus Universiteit verhuisde ze in 1989 naar Rotterdam waar ze nooit meer is weggegaan. Haar Zeisterse accentje is ze nog niet helemaal kwijt, waardoor ze regelmatig complimentjes krijgt van onbekenden dat ze zo netjes Nederlands spreekt. Na haar studie heeft ze bewust gekozen voor het full time moederschap, waarvan ze geen moment spijt heeft gehad. Frederica houdt van discussies over politieke en maatschappelijke vraagstukken en kan zich enorm opwinden over alle onwaarheden die er geschreven en gezegd worden over de islam.

Lees andere stukken van Frederica