Voorpagina Maatschappelijk, Media

Zomergast Dyab Abou Jahjah: wat we nu al kunnen leren

Het was me het weekje wel weer. Ebru Umar die het nieuws haalde door zelf uitgescholden te worden en Turkije dat de Hollandse bulletins domineert. Het begint eigenlijk dagelijkse kost te worden. Misschien wel dagelijkse kots, want de onderwerpen die het “nieuws” halen beginnen voorspelbaar te worden. In ieder geval moet benadrukt worden dat deze week nog alles behalve voorbij is, zeker gezien het VPRO-programma “Zomergasten” vanavond nog aan bod moet komen. Voor  iemand die gewend is zijn zomers bij familie in Marokko door te brengen, is de significantie van dit programma mij in de loop der jaren helaas ontgaan. Nou is het toevallig zo dat kersverse presentator Thomas Erdbrink vanavond aftrapt met de staatsgevaarlijke Vlaming, antisemiet en daarnaast ook nog schrijver: Dyab Abou Jahjah. Dit is in ieder geval het beeld dat is gecreëerd in de aanloop naar deze veelbelovende aflevering.

Begrijp me niet verkeerd, de bovengenoemde aandacht was natuurlijk alles behalve dan opzettelijke reclame voor het programma. Neen, om het maar in het Vlaams zacht uit te drukken. De meest recentelijke commotie rondom Abou Jahjah ontstond na zijn aansluiting bij uitgevrij De Bezige Bij. In een tijdelijke hysterie naar aanleiding van deze samenwerking dreigden een aantal auteurs op te stappen. Volgens hen zou Jahjah een verkapte antisemiet zijn die bijvoorbeeld de term “zionist” gebruikt voor “jood” en een onveilig gevoel geeft binnen de uitgeverij. Afijn, slachtofferhulp staat vooralsnog paraat om hulp te verlenen, maar tot zover heeft nog geen enkele schrijver afstand gedaan van de uitgeverij.

Vervolgens is het te verwachten dat er met vergelijkbare hysterie geanticipeerd zal worden op Jahjah’s bezoek bij de VPRO. De eer was dan ook aan mevrouw Drayer, Elma voor familie en vrienden, om het offensief op “praatjesmaker” Jahjah te openen op de website van De Volkskrant. Vergelijkbare verwijten vlogen werden aangehaald, met Jahjah’s sneue upgraden van islamofobie naar  antisemitisme als toevoeging aan het lijstje van aantijgingen. Dit heeft natuurlijk betrekking op de prioriteiten die Drayer stelt bij haat aan verschillende bevolkingsgroepen. Uiteindelijk, toen de tijd begon te dringen en het er echt op leek dat de aflevering door zou gaan, adverteerde de organisatie Tradition is Our Future (TOF) dat de keuze voor Abou Jahjah een “gevaarlijke keuze” zou zijn. De drietrapsraket in deze advertentie moest het publiek ervan overtuigen dat het maatschappelijke klimaat niet rijp is voor een dergelijke gast, Zomergasten “geen gewoon TV-programma” is, en dat de belastingbetaler niet wenst te betalen voor de aanstaande aflevering. Bij vlagen leek het te gaan om een kist vol afgekeurd Aziatisch voorjaarsvuurwerk die bij de VPRO zal aanschuiven.

Alle gekkigheid op een stokje, het kan makkelijk verweten worden dat er in dit artikel om de hete brei heen wordt gedraaid en er een geen inhoudelijk argument wordt weerlegd. In dat geval zou ik iedereen willen uitdagen om iets te weerleggen dat er niet is. Nederland kent Abou Jahjah niet en aangezien er veel valt te bespreken lijkt Zomergasten het perfecte programma te zijn. Aangezien de uitzending op televisie wordt uitgezonden en het toegankelijk is voor heel Nederland, lijkt het me toch eigenaardig veel te lijken op een “gewoon” tv-programma. De elite van de hysterische opiniemakers en auteurs heeft geen veto bij het bepalen van wat er wel en niet wordt uitgezonden bij de publieke omroep.

De angstzaaierij van de afgelopen week heeft gelukkig weinig tot geen effect en het vrije woord heeft gezegevierd. Laat heel Nederland maar aanschouwen wat de heer Jahjah te melden heeft, alvorens een oordeel te vellen. Abou Jahjah was voor de zomer nog te gast aan tafel bij Pauw en dat leek er uiterst beschaafd aan toe te gaan. Het publiek moet open staan voor alle meningen die binnen de marges van de wet vallen. Censuur kent geen prijs en dat heeft in dit geval in de positieve zin uitgepakt. Met geld kun je slechts advertenties opkopen, maar daar blader ik nu al automatisch door. Met het huidige gebruik van adblockers in het achterhoofd, ziet de toekomst van deze strategie er niet rooskleurig uit.

Een bemoeial van jewelste, maar altijd met de beste intenties. Een Hagenees die zich druk maakt om wat er allemaal in het Binnenhof wordt uitgespookt en zijn tijd het liefst besteedt aan kijken naar politieke drama's die zich her en der afspelen. In ieder geval is hij nooit te beroerd om, op een ietwat omslachtige en bombastische manier, zijn irritaties en beste wensen voor onze samenleving de vrije loop te laten.

Lees andere stukken van Sidi