Voorpagina Islam, Jouw Dagelijkse Dosis, Jouw Dagelijkse Dosis 2017/1438

De verborgen sleutel – Juz’ 23

, 18 juni 2017, 0 reacties

Oke, misschien wel de moeilijkste taak die ik ooit voor mijn neus geschoven heb gekregen: een artikel schrijven over een juz’ uit de Quraan. Elke aya die ik voorbij ga blijft even hangen. “Ja, hier kan ik wel wat over schrijven.” Dan komt de volgende. “Hé, deze kan ook.” Toen trof het me. ‘Nee man, ik moet niet iets schrijven over een aya, maar de gehele juz’! Weet je wat, ik ga schrijven over slechts één aya. Gewoon, omdat ik dat wil.

“Voorwaar, Wij hebben dit boek met waarheid aan jou geopenbaard. Aanbid Allah daarom dus met oprechtheid in religie.” [Soerah az Zumar 39:2]

Van alle ayaat die voorkomen in juz’ 23 kies ik deze. Waarom deze? Wat valt hier over te schrijven? Er zit een woord in dat zo krachtig is, dat als je erover begint te denken het even je adem wegneemt. Het is een term waar we dagelijks overheen lezen die licht op de tong valt, maar vormt in werkelijkheid een strijd voor het leven: oprechtheid. Het is oprechtheid die van een kleine daad een gigantische kan maken en het is de afwezigheid van oprechtheid die van een gigantische daad een kleine kan maken. Het is daarom ook niet verwonderlijk dat een van de vroegere geleerden zei:

“Ik voer al dertig jaar een interne strijd met mijn hart om oprechtheid te verkrijgen en ik zie er nu soms een glimp van terug.”

In het laatste gedeelte van soerah Saad benoemt Allah een voorbeeld van iemand die zichzelf vermoeit in het aanbidden van Allah, maar waar oprechtheid ontbrak en al deze daden hem uiteindelijk niet zullen baten. Het was Iblies die door Allah werd verheven tot het niveau van de engelen vanwege zijn inspanning in het aanbidden van Hem, maar het moment waarop Iblies zijn ego op de proef werd gesteld door te moeten buigen voor Adam, vrede zij met hem, werd duidelijk dat zijn daden niet gestoeld waren op oprechtheid, maar op trots en arrogantie zelfs.

Het was niet die ene daad die Iblies weigerde uit te voeren die ertoe heeft geleid dat hij werd vervloekt door Allah, want ook Adam, vrede zij met hem, was Allah niet lang daarna ongehoorzaam door te eten van de bekende boom. Maar het was de oprechtheid van Adam, vrede zij met hem, die ertoe leidde dat hij zijn ego opzij zette en berouw toonde voor zijn daad waardoor hij werd vergeven, terwijl Iblies dit nooit in overweging heeft genomen omdat hij zo overtuigd was van zijn eigen gelijk boven die van Allah.

Het lijkt een simpele taak, maar het definiëren van oprechtheid is een moeilijk iets. Heb je er wel eens over nagedacht? Wat is oprechtheid? Een van de vroegere geleerden, Ya’qoeb al Makfoef, zei over oprechtheid:

“Oprechtheid is het verbergen van je goede daden zoals jij je slechte daden verbergt.”

Ibrahim ibn Adham zei:

“Degene die houdt van faam is niet oprecht naar Allah.”

Oprechtheid is de praktische uitvoering van tawheed (het richten van aanbidding naar Allah alleen). Het leren van de theorie en definities van tawheed is een simpele klus, maar het toepassen daarvan is een kunst waar je je gehele leven mee bezig zult blijven. Het houdt in dat je daden aan Allah zal moeten presenteren die alleen voor Hem bedoeld zijn en voor niemand anders. Nu is het natuurlijk heel makkelijk om te stellen dat je jouw gebed bijvoorbeeld alleen voor Allah uitvoert, maar hier kunnen wij ons in vergissen. Het gebed verrichten voor Allah alleen betekent niet alleen dat het gebed is gericht naar Allah, maar ook dat jouw hart tijdens het gebed voor niemand anders dan Allah is. Dat jouw gedachten gereserveerd zijn voor Hem alleen. Dat de aanwezigheid van anderen geen invloed heeft op de kwaliteit van jouw gebed. Kun je met zekerheid stellen dat dit altijd het geval is?

Een genezing voor opscheppen en een stimulans voor oprechtheid is om er zorg voor te dragen dat jij dagelijks daden van aanbidding uitvoert waarvan slechts Allah getuige is en niemand anders. Je zult ook merken hoe oprecht jij bent aan de gevolgen die je ondervindt na het verrichten van zo’n daad. Hoe graag zou je namelijk willen dat anderen ervan af weten? Misschien begint die gedachte zelfs te knagen: “He, zal ik die en die vertellen over wat ik heb gedaan? Of misschien een subtiele hint laten vallen zodat ze het zullen weten!”

De stille aanbidding is een gouden aanbidding. Het is een eigenschap die Iblies zich niet eigen had gemaakt. Hij moest namelijk beter zijn dan de rest en de rest moest dat ook weten! De oprechte persoon deert het niet of hij beter is dan de rest, alleen acceptatie van zijn daden is wat telt. Daarom zeiden sommigen van de vroegere geleerden:

“Als de meeste daden van een dienaar afgewezen zouden worden, maar slechts enkelen geaccepteerd zouden worden vanwege oprechtheid dan zou deze dienaar gered zijn, vanwege de grootsheid van oprechtheid.”

Ik sluit af met een diepe zucht, want welke daden heb ik in het geheim verricht waarvan ik met zekerheid kan zeggen dat deze geaccepteerd worden? Er is echter een praktische tip die ik kan meegeven. Een tip die je op het plafond boven je bed zou moeten laten vastleggen zodat dit het eerste en laatste is wat je dagelijks ziet:

Degene wiens openbare daden beter zijn dan zijn daden in geheim is onrechtvaardig.Degene wiens openbare daden gelijk zijn aan zijn daden in het geheim is rechtvaardig, maar degene wiens geheime daden beter zijn dan zijn daden in het openbaar.. Hij heeft ware vroomheid bereikt.

Dit is deel 23 van Jouw Dagelijkse Dosis. Iedere dag in de Ramadan schrijft, presenteert of declareert een team van gasten een reflectie over de juz’ die praktisch de hele oemmah die dag leest. Alle lezers worden uitgenodigd hetzelfde te doen, en hun eigen reflectie op de juz’ van de dag in de reacties te plaatsen.

Jouw Dagelijkse Dosis:

Jouw Dagelijkse Dosis 2017/1438:

Umair Bantvawala is een islamitische prediker. Hij is een vaste spreker bij jongerenorganisatie Moslimjongeren Almere en docent bij het islamitische onderwijsinstituut Dar al-Fahm.

Lees andere stukken van Umair