Moslims sluiten binnenkort de vastenmaand Ramadan af met het Suikerfeest. Geen feest waar grote hoeveelheden suiker worden genuttigd, al doet de naam anders vermoeden. Waarom noemen we het dan toch Suikerfeest? Het ongemak onder moslims hierover groeit. Tijd voor een andere naam.
Toegegeven: het is de tijdgeest die maakt dat het ongemak onder steeds meer moslims groeit. Het woord suiker heeft nu een negatieve connotatie: wetenschappelijke rapporten en studies over de schadelijke effecten van suiker op je fysieke gestel vliegen je om de oren. Bewuster leven is helemaal van nu. Bewust omgaan met voeding staat juist in de vastenmaand centraal.
Waar komt de naam Suikerfeest dan vandaan? De term is decennia geleden letterlijk vertaald vanuit het Turks – Seker Bayrami. Klonk sympathiek, zo’n naam. De associatie met zoet eten en dus gezelligheid werd gauw gemaakt. Maar bewuster nadenken over je voeding en de plek die je wilt innemen in de samenleving, maakt dat er een groeiend ongemak is onder moslims als het gaat om de term Suikerfeest.
Een ding staat vast: het is positief dat moslims in Nederland dermate zijn ingeburgerd dat er zelfs een eigen naam voor het feest is geïntroduceerd. Een naam die trouwens ophoudt te bestaan zodra je de grens met Vlaamssprekend België passeert, want zeg nou zelf, Sugar Party of Sugar Celebrations klinkt natuurlijk heel gek.
Eierfeest zou ook raar klinken. Om toch maar de vergelijking te maken: Pasen reduceren tot Eierfeest zou onwenselijk zijn. Immers, het beschilderen, zoeken en eten van eieren heeft geen religieuze betekenis en wordt natuurlijk door lang niet iedereen gedaan. Datzelfde geldt voor het Suikerfeest. Ja, er worden zoetigheden genuttigd, maar uiteraard niet door iedereen en niet de hele dag door. En nee, die consumptie heeft geen enkele religieuze betekenis.
Wat dan wel? Moslims gebruiken de Arabische term Ied ul-Fitr, letterlijk vertaald: het feest van het verbreken van het vasten. Uiteraard dekt deze benaming de lading uitstekend. Ied ul-Fitr zijn twee Arabische woorden, en internationaal geaccepteerd en gebruikt. Ied ul-Fitr een mond vol? Ga dan voor Fitr-feest. Dekt de lading ook prima en bekt lekker.
Helemaal nieuw is een dergelijk pleidooi niet. De andere belangrijke religieuze viering, het Offerfeest, heeft eenzelfde wijziging ondergaan. Dat werd namelijk ‘Schapenfeest’, of nog erger ‘Slachtfeest’ genoemd. Offerfeest past natuurlijk beter bij de geest van het feest, want niet het dier staat centraal (in sommige gevallen komt er geen dier aan te pas, of slechts 1 per 8 gezinnen), maar de bereidheid van de mens om te offeren voor God.
Taal evolueert, zelfs dialecten doen dat. De Nederlandse taal is vaker flexibel gebleken in het opnemen van anderstalige woorden als er geen Nederlands alternatief voorhanden is. Dit maakt onze taal rijker. Denk maar aan het Arabische ‘iftar’ dat refereert aan de maaltijd die het vasten verbreekt. Of ‘Pasar Malam’, wat in het Maleis betekent ‘Oosterse avondmarkt’. Wie wil daar nou niet over rondstruinen? Wij wensen u alvast een fijn Fitr-feest!
Dit opiniestuk verscheen eerder in de Volkskrant van 19 juni 2017 en is geschreven door Hanan Nhass, journalist en communicatie-adviseur, in samenwerking met Anne Dijk, islamoloog en religiewetenschapper – Fahm Instituut, en Hassan Barzizaoua, docent Arabisch en Islam – Lisaan.
Afbeelding: pixabay.
Anne Dijk
Anne Dijk (1986) is religiewetenschapper en islamoloog met een specialisatie in Islamitische Jurisprudentie (Usul al-Fiqh), Gender en Autoriteit in de islam. Zij heeft een enorme nieuwsgierigheid om alles te willen begrijpen. ‘Waarom’ is de rode-draad-vraag waar ze haar werk van heeft gemaakt. Ze is eigenaar van FAHM instituut, een onafhankelijke instituut dat zich bezig houdt met een dieper begrip (fahm) van islam-gerelateerde zaken.Lees andere stukken van Anne
6 Reacties op "Suikerfeest? Tijd voor een andere naam!"
De benaming bestaat al in het Nederlands en dat is: Ontbijt. Voeg daar het woord feest aan toe en je hebt de letterlijke vertaling van 3îd al fitr: Ontbijtfeest.
Het is namelijk de eerste dag na de Ramadan dat men weer “gewoon” ontbijt.
Fitr bekt niet in het Nederlands. Klinkt als fitter, en daar heeft het ook niets mee te maken.
En de volledige Arabische naam vergeet ik steeds, ben het nu alweer vergeten terwijl ik net het stukje hierboven gelezen heb.
.
Dus… denk nog even na over een betere naam dan fitr.
.
Einde-Ramadan-Feest (ERF).
Vasteneinde ?
Dankfeest ?
.
Want…. wat wordt er eigenlijk gevierd?
Toch niet per se dat je weer mag eten? Daar gaat het toch niet om?
PS:
Het helpt ook niet dat er steeds verschillende Arabisch termen voorbij komen.
Op deze pagina alleen al lees ik:
Ied ul-Fitr (is dat een hoofdletter i of een kleine letter L ?)
Eid Mubarak (Mubarak was toch een achternaam? En hier staat dan weer eid in plaats van ied)
3îd al fitr (dit kan ik al helemaal niet uitspreken, noch onthouden)
.
Tijd voor een betere Nederlandse naam dus.
Zijn er inderdaad situaties waar bij het offerfeest geen dier te pas komt? En hoe wordt dat beoordeeld?
Ik heb nooit iemand horen klagen over het Joodse feest Chanoekah. Dat deze naam moeilijk is omdat het geen Nederlandse naam betreft. Hierboven heeft men opeens wel zeer veel last van Arabische benamingen en hoe moeilijk dat wel niet is ivm uitspraak. Gut oh gut oh gut. Alvast Eid Mubarek beste allen!
@Ronald Gunst
Het probleem is niet de Arabische taal en de benamingen. Het probleem is de hardnekkige racistische houding jegens Islam door Nederland. Eid ul fitr wordt in veel landen met de originele naam aangeduid. Alleen hier in NL schijnt er een hersen aandoening te onstaan omtrent Arabische woorden en de wonderbaarlijkte scheve betekenissen die men eraan hangt.