99 problems, but the housing market ain’t one (anymore)?
Het uiteenspatten van de hypotheekbubbel, de wijze waarop de Amerikaanse financiële instituties een verdienmodel hanteerden en met ‘de beste wil van de wereld’ dromen van de doorsnee Amerikaan poogden te verwezenlijken: het resulteerde in een mondiale financiële crisis waarvan de naweeën nog altijd voelbaar zijn. Dat we op een totaal andere manier naar bankiers, speculanten, durfkapitalisten en rente-constructies zijn gaan kijken is inmiddels weer achterhaald.
De huizenmarkt trekt weer aan en we durven weer gesprekken te voeren met makelaars om obligaties aan te gaan, waarbij we weer bereidheid tonen om decennialang –met rente – af te lossen om toch een stukje Nederland over te laten aan de nieuwe generaties.
Zweverig als ik ben vraag ik mij af: kan je überhaupt de huizenmarkt injecteren met een ‘ethische’ vaccinatie?
Wie de film The Big Short uit 2015 heeft gezien en ook nog eens een koppeling met Hobbes maakt, zal het waarschijnlijk met mij eens zijn dat niet alleen de vastgoedmarkt en de actoren daarbinnen geldwolven zijn, maar het een menselijke tendens is. Of, misschien toch niet?
Vorige week trok onze jonge politieke partij NIDA een volle zaal in Walhalla, Rotterdam. Experts op het gebied van Islamic Finance vroegen zich hardop af: ‘Wat doe je voor stadgenoten die door beperkte huur- en koopmogelijkheden tussen wal en schip vallen en hoe beperk je de enorme hypotheek-en schuldenlast die vele stadsgenoten dragen?’. NIDA claimt hier een oplossing voor te hebben. HuurKoop 3.0: een nieuwe manier van een huis (huur)kopen, 3.0 omdat het een revisie en uitbreiding is van de huidige mogelijkheden op het gebied van huurkoop in Nederland. Wat is het verschil tussen huurkoop en huren/kopen?!
De kortste versie: de huurkoper bouwt, in tegenstelling tot de huurder/koper, geleidelijk aan woningbezit op. In tegenstelling tot de koper, doet een huurkoper dit schuldenvrij, zonder rente en met gedeelde winst en risico. Waar een koper maandelijks een deel van zijn schuld aflost, daar bouwt een huurkoper maandelijks zijn aandeel in het huis op. Waar een bank met een reguliere hypotheek verdient aan rente-inkomsten, daar verdient de huurverkoper bij HuurKoop 3.0 aan huurinkomsten.
De bedragen voor aflossing/aandeel en huur/rente kunnen hetzelfde zijn en beide constructies kunnen hetzelfde rendement opleveren. Door het schuldenvrij kopen en gedeeld eigenaarschap van de woning bij HuurKoop 3.0 zijn de risico’s – voor zowel huurverkoper als huurkoper – verdeeld en veel beperkter dan bij een reguliere hypotheek. Huurkoper en investeerder zijn samen woningeigenaar en bij een eventuele tussentijdse verkoop delen de huurkoper en de huurverkoper dus in de risico’s (eventueel verlies) en in de winst (overwaarde van de woning).
Klinkt waterdicht, is het zeker (nog) niet. HuurKoop 3.0 en NIDA hebben aardig wat uitdagingen te overwinnen: met name in de grote steden gaat de onbekendheid van deze huurkoopvariant al dan niet gepaard met enige koudwatervrees. Hier komen niet te miskennen juridische complicaties bij kijken. In hoeverre kan NIDA lokale overheden* en collega-partijen overtuigen om de realisatie van HuurKoop 3.0 te realiseren door verschillende belanghebbende partijen (huurdersverenigingen, projectontwikkelaars, grondexploitanten, woningcorporaties, initiatiefnemers, investeerders, etc) samen te brengen, te stimuleren en te faciliteren.
Dat NIDA haar eigen kernwaarden subtiel bij elkaar weet te brengen middels dit initiatief en de norm keihard wil doorbreken staat buiten kijf en geeft zelfs hoop aan een woningmarktkrapte-slachtoffer zoals ikzelf. Ik vrees dat de gevestigde partijen, met name de partijen die het hardste schreeuwen, het voorbeeld van NIDA (voorlopig) niet durven te volgen. Maar misschien kan het Binnenhof wel meer idealistische dromers gebruiken.
Ingezonden door:
Mhamed el Makhloufi – NIDA kandidaatstatenlid Zuid-Holland en fractie-adviseur Den Haag.
*NIDA heeft momenteel resp. twee zetels in de Rotterdamse en één zetel in de Haagse gemeenteraden en doet mee aan de provinciale verkiezingen in Zuid-en Noord-Holland.
Volg ons op social media