Een radiodebat met consumptie: is het festival de Zwarte Cross een racistische janboel?

Ik heb voor het eerst met mijn handen voor de ogen een radiofragment moeten beluisteren. Een aardig frappant gegeven, aangezien mijn handen de galmende nonsens die uit mijn oordopjes kwam natuurlijk niet kon dempen. “Allah’s afbakbar op de Zwarte Cross racisme of satire?”, luidt het fragment uit het radioprogramma Dit is de Dag.

Behalve wat irritatie en plaatsvervangende schaamte, hield ik nog een nare nasmaak over aan het beluisteren van de discussie tussen historicus Zihni Özdil en psychiater Glenn Helberg. Özdil vindt namelijk dat kritiek op teksten als “Allah’s afbakbar” en “Leve de kleurling” de democratische rechtstaat ondermijnt en in het minste geval moslims wegzet als idioten zonder gevoel voor humor of satire.

Dat het bord an sich hoogstwaarschijnlijk precies datgeen probeert te bewerkstelligen, laten we even buiten beschouwing. Eveneens als de redelijk zinvolle tegenargumenten van Glenn, daar waar je die toch niet kon verstaan onder de wirwar aan drogredenen van de tegenpartij.  Afijn, waar bemoei ik mij eigenlijk mee?

Ik vind het stuitend dat er aan de haal wordt gegaan met dit incident en hoe demagogie aan de man wordt gebracht als satire. Hierbij dus enkele voorbeelden van uitspraken waar je als nuchtere radioluisteraar spontaan eikenprocessierupsjeuk van krijgt.

De Zwarte Cross is het méést inclusieve festival van Nederland

Laten we eerst voorop stellen dat die borden niet bepalen of het festival “racistisch” is of niet. Ik vraag me überhaupt af door wie deze polariserende stelling is opgeworpen, maar de tweestrijd tussen ‘inclusie’ en ‘racisme’ lijkt mij in deze kwestie een holle discussie. Simpelweg omdat dit nooit ter discussie is gesteld.

De organisatoren van het festival hebben zelfs hun excuses aangeboden voor de borden en zijn overgegaan tot de orde van de dag. Dat is al een klasse reactie, al lijkt het alsof juist de personen die beweren dat het festival inclusief is, moeite hebben met deze volwassen reactie van de organisatie. Een vreemde gewaarwording, op zijn zachts gezegd.

Überhaupt vind ik het als Randstedeling lastig om een festival dat op tien minuten fietsen van Duitsland en negentig minuten rijden van Den Haag ligt inclusief te noemen. Maar als iemand daar aanstoot aan neemt, beroep ik mij op mijn onverifieerbare satirische intentie.

Het bord stond boven een shoarmakraam waar Syrische statushouders werkten, die er zelf óók nog eens om moesten lachen!

Dat is mooi voor hen, tot zover dit gegeven als relevant feit kan worden aangedragen. Zijn twee Syrische statushouders die broodjes warm vlees voeren aan dronken festivalgangers de maatstaf voor satire in Nederland? In hoeverre is er überhaupt een dergelijke maatstaf in dit land?

Deze inbreng doet me alleen afvragen wat deze twee statushouders nou eigenlijk zelf vinden van zo’n bord. Op dit moment kneep ik mijn handen nog strakker tegen mijn oogleden aan. Volgens festivalgangers hing dat bord er overigens al jaren, om tevergeefs aan te geven dat niemand er ooit last van heeft gehad. Echter heeft niemand nog aan kunnen geven wat de toegevoegde waarde ervan was.

Het enige wat ik hieruit kan opmaken is dat het bord terecht nooit op meer waarde is geschat dan het schroot waar het van is gemaakt. Wat het debat betreft: de kogel was door de kerk en het debat kon alleen nog maar de goede kant opgaan.

Het idee dat moslims geen gevoel voor humor zouden kunnen hebben over hun eigen geloof is islamofoob. Overigens waren er ook satirische borden over christenen! Er was een context!

Kritiek hebben op een kansloze woordspeling naar aanleiding van ophef die erover is ontstaan is dus denigrerend naar moslims. De kansloze provocatie die het bord zelf behelst was dat dus niet?

Begrijp het niet verkeerd, van mij part mogen er namelijk nog tal van dergelijke borden geplaatst worden op welk  festival dan ook. Geen haar op mijn hoofd die zich er zorgen om zal maken. Bovendien is het niet eens grappig te noemen, bij welke kinderlijke maatstaf je er ook maar bij zou willen sleuren.

De discussie gaat hier om de kwalificatie van dit soort acties en de analyse die je hieraan meegeeft. Het feit dat er geen haan naar heeft gekraaid uit de islamitische hoek, zegt al genoeg. Irrelevant en flauw, dat is de enige context die past bij een dergelijk bord. De ophef die eruit is voortgevloeid is het niet eens waard.

Koppel de geloofwaardigheid van moslims, of wat voor Nederlanders dan ook, in ieder geval niet aan het feit of ze deze onzin waarderen. Iemand die na een fiasco in de politiek verdrinkt in de columns en boeken die hij kan gaan schrijven, heeft makkelijk praten over de zogenaamde mening van moslims en of hun waardigheid in dit land wordt gerespecteerd.

Als er één doelgroep is in dit land is die wordt gecontroleerd, terecht of onterecht, dan weet een ieder welke dat is. Als er dan nog wordt geclaimd dat satire er is om de macht te controleren, dan sla je met dit argument alleen al volkomen de plank mis.

Het is jammer dat zo een bord ophef creëert, terwijl zaken zoals arbeidsdiscriminatie blijven liggen. Zo verdwijnt het draagvlak om échte discriminatie te bestrijden!

Beste mensen, er is niet zoiets als échte of neppe discriminatie. Wie het dedain in de dagelijkse minachten van minderheden niet eens detecteert, zal de subtiliteit van structurele uitsluiting niet kunnen vatten. En als het draagvlak om discriminatie aan te pakken verdwijnt door ophef over dit soort zaken, dan is dat bord nog niet eens het trieste gegeven waar we mee te maken hebben hier.

Nee, het festival is niet racistisch. Nee, dat bord bewijst niet dat de festivalgangers racistisch waren. Ik heb dit niemand horen opperen, maar mocht dit het geval zijn geweest, dan was het een kansloze aangelegenheid. Maar als de aanpak van discriminatie wordt gekoppeld aan de ontvangst van flauwe woordspelingen als deze, dan zijn we pas ver van huis.

Want als ik het goed begreep ging satire om humor en het uitdagen van de macht. Niet om het opbouwen van draagvlak voor het aanpakken van problemen die de dagelijkse levens beïnvloeden van Nederlanders. Als je dat stelt, dan heb je weinig kaas gegeten van de ernst van deze problemen en veins je betrokkenheid bij deze zaken om een discussie te ridiculiseren. Dat mag natuurlijk, maar spreek dan voor jezelf.

Anders sla ik dat streven zelf over en zeg ik namens volk en vaderland: niemand zat op dit radiodebat te wachten.

Bron afbeelding

Pssst..
Wij Blijven Hier! is het platform van de Nederlandse moslim. Wij bieden ruimte aan sterk uiteenlopende meningen en standpunten. Want waarom zou je het leven makkelijk maken als het moeilijk kan? Niet alle meningen en standpunten hier komen overeen met de onze. En anders dan je wellicht van ons verwacht, hebben wij ook niet alle wijsheid in pacht. Dus mocht je het ergens niet mee eens zijn, dan horen we het graag!

Sidi Bastos

Een bemoeial van jewelste, maar altijd met de beste intenties. Een Hagenees die zich druk maakt om wat er allemaal in het Binnenhof wordt uitgespookt en zijn tijd het liefst besteedt aan kijken naar politieke drama's die zich her en der afspelen. In ieder geval is hij nooit te beroerd om, op een ietwat omslachtige en bombastische manier, zijn irritaties en beste wensen voor onze samenleving de vrije loop te laten.

Lees andere stukken van Sidi