Persoonlijke aanvallen op moslimvrouwen die hun nek uitsteken zijn geen incident, maar onderdeel van een patroon. Het is de hoogste tijd om dit patroon te ontsluieren. Publieke aanvallen op maatschappelijk en politiek actieve moslimvrouwen is ondermijning van de democratie en de emancipatie van vrouwen en minderheden. Ze worden beticht van een dubbele agenda en zouden een bedreiging vormen voor de Nederlandse ‘normen en waarden’. Los van deze kwalijke onzin is het bizar om te veronderstellen dat de groep die het meest wordt gemarginaliseerd in de samenleving en de geringste politieke participatie kent de grootste bedreiging zou vormen. Er kan louter sprake van democratie zijn als een ieder in de samenleving vrij is om gebruik te maken van het passief kiesrecht, zoals in onze Grondwet wordt benoemd. In plaats van hun persoonlijke keuzes te respecteren wordt geprobeerd ze te ‘bevrijden’. Deze zogenaamde bevrijders zijn zelf gevangen. Gevangen in superioriteitsdenken. Gevangen in xenofobie. Gevangen in etnocentrisme.
Rechtenpromovendus Nawal Mustafa concludeert in haar nieuwste publicatie Muslim Women don’t need saving, dat de discriminatie en segregatie van moslimvrouwen ‘a way of life’ is geworden en dat hun vrijheid en rechten de afgelopen 20 jaar stap voor stap verder zijn beperkt. De moslimvrouw krijgt bar weinig steun in het publieke debat. Zo heb je ook nog de paternalistische ‘linkervleugel’ en het ‘witte feminisme’ waar mensen het allemaal goed bedoelen en moslimvrouwen willen ‘helpen’ met integratie om hen volledig ‘in te voegen’ in hun wereldbeeld. Illustratief hiervoor zijn de uitspraken van Femke Halsema (GroenLinks): “Ik kan niet wachten op het moment waarop vrouwen in vrijheid hun hoofddoek zullen afslingeren.” Als mensen daadwerkelijk zo begaan zouden zijn met de vrijheid en emancipatie van moslimvrouwen, zouden ze moeten pleiten voor de stimulering van onbeperkte aanwezigheid en zichtbaarheid van deze vrouwen. Mét of zónder hoofddoek! Op het gebied van gendergelijkheid heeft Nederland sowieso nog een lange weg te gaan. Vrouwen verdienen nog steeds 14 procent minder dan hun mannelijke collega’s en hebben een marginale positie in politiek en bestuurlijk Nederland. En als je dit combineert met het onderzoek van Meld Islamofobie, Alledaagse islamofobie in Nederland (2019) waaruit blijkt dat moslimdiscriminatie aan de orde van de dag is, is de positie van moslimvrouwen reden tot zorg.
In vele gesprekken met maatschappelijk en politiek geëngageerde vrouwen werd mij op een pijnlijke wijze duidelijk dat, hoewel de maatschappelijke urgentie om te participeren in de politiek steeds groter wordt, ook het persoonlijk risico groot is. Ik zag enorm potentieel aan competentie en talent, maar bespeurde tegelijkertijd terughoudendheid, gevoed door gevoelens van onveiligheid en angst. Het zijn vrouwen die allemaal op hun eigen manier aan het pionieren zijn binnen onder andere het bedrijfsleven, de overheid en maatschappelijke organisaties. Toen ik sommige dames probeerde te stimuleren om zichtbaar politiek actief te worden, kreeg ik regelmatig antwoorden waar ik een brok van in mijn keel kreeg. De antwoorden liepen uiteen van “straks staat mijn positie bij mijn huidige werkgever op losse schroeven als ik zo op de voorgrond treed” tot “extreem-rechts zoekt steeds vaker politici thuis op. Ik heb kinderen en mijn eerste taak is om die te beschermen”.
Onze samenleving heeft deze vrouwen echter keihard nodig, ook in de frontlinie van het publieke debat. Moslimvrouwen die hun nek uitsteken zijn de Rosa Parks’ van deze tijd. Net zoals zij niet accepteerde dat zij haar plaats in de bus af moest staan aan witte passagiers, hoeven moslimvrouwen hun plaats in het parlement, de gemeenteraad of waar dan ook niet af te staan aan anderen. Als vrouwen, om welke reden dan ook, worden belemmerd om mee te doen, verliezen we 50% van ons potentieel als samenleving.
Moslimvrouwen hebben geen ‘bevrijders’ nodig, maar wel bondgenoten in hun emancipatie en politieke participatie.
Dit artikel is onderdeel van een drieluik. De volgende artikelen zullen gaan over een kritische (zelf)reflectie op de moslimgemeenschap in relatie tot maatschappelijk en politiek actieve moslimvrouwen en over de ‘verborgen’ impact van veel moslimvrouwen in de samenleving.
4 Reacties op "Hebben moslimvrouwen bevrijding nodig?"
Interessante stuk. Vooral omdat het van ex-voorzitter van een Islamitische partij komt. Zeg Nurulla klopt het dat ISA (Islamitische Studentenvereniging Amsterdam) weigert om bestuursposities te geven aan vrouwen zonder hoofddoek? Hoe rijmt dat met je deugtekstje hierboven? Mag in jouw cultuur je dochter thuiskomen met een zwarte niet-moslim man? Benieuwd naar je antwoorden.
Gewoon wat geinteresseerde vragen, maar zelden krijg ik serieus een antwoord maar ik blijf proberen :P
Die 14 procent houdt geen rekening met partime of verschil in banen? OF wel?
Waaruit blijkt dan, dat deze vrouwen nodig zijn op de “voorgrond” en in “politieke posities” is dat werkelijk een noodzaak of dat een esthetische wens?
In Islamitsch religieuze zin hebben mannen een plicht over het gezin, vrouwen hebben dat niet, waarom is het van dat opzicht dan logisch dat mannen en vrouwen evenveel verdienen? Of betekent dit een innovatie op deze Islamitische plicht?
Waarom verliezen we 50% van ons potentieel als samenleving, als vrouwen niet in gemeenteraad, parlement etc WILLEN plaatsnemen.
En waarom krijgt u een brok in de keel? Dit zijn de normaal gehoorde argumenten waarom men zowiezo niet in de politiek wilt? Waarom raakt het u bij deze vrouwen of raakt het u zowiezo?
Wanneer men kijkt naar de gezinsstructuur en de druk die een gedeelte van de samenleving zoals uw wensen daarop uit oefent, is dat zorgerlijker.
Sinds de jaren 70 daalt huwelijken
2019: 63.565
Sinds 2000 stijgt registreerde partnerschappen
2019: 21.8.85
https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/37772ned/table?fromstatweb
Sinds de jaren 50 stijgt het aantal echt scheidingen
Piekjaar 2014: 35409
2019: 300141
https://www.cbs.nl/nl-nl/faq/specifiek/hoeveel-huwelijken-eindigen-in-een-echtscheiding-
1/3 strand
gemiddeld houden ze het 14 jaar vol
https://www.cijfers.net/huwelijk.html
Aantal steden in de wereld
http://www.hopesandfears.com/hopes/city/city_index/214133-city-index-marriage-lengths
iets over moslims
https://www.soundvision.com/article/divorce-among-american-muslims-statistics-challenges-solutions
Dat is net als een van de kinderen in de puberteit komt.
Verder: 1 op de drie kinderen tot 18 jaar, heeft gewoont in een eenouder gezin
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2020/52/een-op-drie-kinderen-brengt-deel-jeugd-door-in-eenouderhuishouden
in 2019 woont 1 op de zes kinderen woont in een eenouder gezin.
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2019/52/bijna-1-op-de-6-kinderen-woont-in-een-eenouderhuishouden
Met deze cijfers, waarom vindt u het slim om vooral moslim vrouwen het publieke veld in te duwen en hoe staat dit dan in verhouding met de Islamitische plichten ten opzichte van iedereen.
Een stuk met een belangrijk, relevant en interessant onderwerp. Goed ook dat je met belangrijke, moedige, interessante vrouwen als Nawal Mustafa hebt gesproken en hun ervaringen hebt meegenomen.
Toch heb ik als zwarte, feministische moslimvrouw een aantal fundamentele punten van kritiek, die uiteenvallen in 3 onderwerpen.
1. In de eerste plaats vind ik het niet de plek van een man om een stuk te schrijven over de vraag of wij bevrijding nodig hebben. Hiermee wordt de vrouw weer van subject object gemaakt. De enigen die beslissen of wij bevrijding nodig hebben en hoe, zijn vrouwen zelf. Het feit dat je ook met vrouwen hebt gesproken doet hier niets aan af. Voor mannen past de uiterste terughoudendheid over dergelijke onderwerpen, omdat zij niet degenen zijn die seksistische onderdrukking meemaken, maar juist diegenen zijn die er -direct of indirect- van profiteren. Mijns inziens was het beter geweest als er een stuk van Nawal Mustafa of Ibtisam van Meld Islamofobie over dit onderwerp was gepubliceerd.
2. Ten tweede het volgende. Het is evident dat wij als moslimvrouwen te maken krijgen met islamofobie, seksisme, racisme en andere vormen van discriminatie van de kant van witte mannen, witte instituties, witte bolwerken en de politiek. Deze discriminatie is tevens institutioneel.
Jouw stuk vertelt echter maar de helft van het verhaal. We krijgen nl. ook te maken met systematische discriminatie en achterstelling van de kant van moslimmannen en moslimgemeenschappen, bijvoorbeeld binnen moskeëen. In de meeste moskeëen zitten geen vrouwen in het bestuur, zijn de gebedsruimtes voor vrouwen van mindere kwaliteit dan die van mannen, kunnen vrouwen niet preken, het vrijdaggebed leiden of lezingen geven, etc., etc., etc. Panels die volledig uit mannen bestaan tijdens lezingen of debatten zijn in de meeste moskeëen nog steeds de norm.
3. Dan de vergelijkingen met Rosa Parks en de Civil RIghts Movement. Met alle respect voor jou als persoon, maar hier sla je de plank totaal mis. Ja, moslims worden systematisch gediscrimineerd in Nederland, ja, deze discriminatie is institutioneel, maar de vergelijking met Afro-Amerikanen in het zuiden van de V.S. gaat NIET op.
Het is NIET zo dat moslimmannen aan de lopende band gelyncht worden als zelfs het gerucht maar gaat dat zij gekeken hebben naar een witte vrouw. Het is niet zo dat er een systeem van apartheid heerst waarbij het moslims met grof geweld onmogelijk gemaakt wordt om te stemmen. Moslims kunnen zonder enige hinder stemmen. Het is niet zo dat moslims niet naast een witte niet-moslim mogen zitten in de bus, niet gebruik mogen maken van hetzelfde toilet, of naar dezelfde scholen mogen gaan. Het is NIET zo dat moslimvrouwen in de gevangenis worden gegooid omdat ze naast een wit persoon zitten in de bus of niet willen opstaan voor een wit persoon, zoals het geval was met Afro-Amerikanen -en Rosa Parks dus- in de V.S.. Het is NIET zo dat moslims gedwongen achterin bussen moeten zitten, zoals het geval was met Afro-Amerikanen in het Zuiden van de V.S.. Het is niet zo dat moslimkinderen in Nederland te maken hebben met geweld en terreur en dat het LEGER en de binnenlandse veiligheidsdiensten eraan te pas moeten komen om ze normaal naar een witte school te laten gaan, zoals het geval was met Afro-Amerikaanse kinderen. Het is niet zo dat huizen van moslimpolitici en -leiders worden opgeblazen en dat moslims als ze demonstreren te maken krijgen met bloedhonden, waterkanonnen en kogels, zoals het geval was bij Afro-Amerikanen in het zuiden. Het is niet zo dat het bij wet VERBODEN is dat een moslim trouwt met een witte niet-moslim en dat zo’n “gemengd” stel van hun bed wordt gelicht, in de gevangenis wordt gegooid en wordt verbannen. (Loving vs. Virginia) Het is niet zo dat moslimmannen die verdacht worden van een ernstig strafbaar feit STANDAARD ter dood veroordeeld worden, zoals het geval was bij Afro-Amerikaanse mannen. Het is NIET zo dat dat als een moslimvrouw aangifte doet van verkrachting, ze wordt beschouwd als ONVERKRACHTBAAR, zoals het geval was bij Afro-Amerikaanse vrouwen, omdat “zwarte vrouwen altijd wel wilden”.
En dan de vergelijking van moslimvrouwen in de politiek met Rosa Parks: Het punt is nou juist dat politieke participatie door Afro-Amerikanen met geweld en terreur ONMOGELIJK werd gemaakt. Ondanks de heersende discriminatie, is het voor moslims mogelijk om van zowel hun actief als passief kiesrecht gebruik te maken in Nederland. Het was voor Afro-Amerikanen onmogelijk om zelfs maar te stemmen, laat staan verkozen te worden in wetgevende organen.
Jouw verwijzing naar Rosa Parks is in casu dus een vorm van toe-eigening/appropriation die niet ok is.
Wij hebben WEL bevrijding nodig, maar we bevrijden onszelf. Solidaire bondgenoten onder zowel witte mensen als moslimmannen zijn welkom, maar zij hoeven ons niet te bevrijden – dat doen we zelf.
Assalamu alaykum beste Serferaaz. Jouw reactie, alhoewel ongetwijfeld goed bedoeld, is een typisch voorbeeld van hoe het NIET moet.
“Waarom verliezen we 50% van ons potentieel als samenleving, als vrouwen niet in gemeenteraad, parlement etc WILLEN plaatsnemen. ”
In dit citaat praat jij VOOR vrouwen, ipv ons aan het woord te laten. Bovendien, hoe kom jij erbij dat vrouwen in het algemeen niet in de gemeenteraad willen plaatsnemen? Je komt met een stelling zonder enig bewijs. Bovendien, sommige vrouwen zullen niet in de gemeenteraad plaats willen nemen, anderen wel. Het gaat erom dat wij de KEUZE moeten hebben om dat te doen als wij dat willen.
“Met deze cijfers, waarom vindt u het slim om vooral moslim vrouwen het publieke veld in te duwen en hoe staat dit dan in verhouding met de Islamitische plichten ten opzichte van iedereen.”
En hier sla je echt de plank mis. Het is niet ok dat mannen onderling OVER vrouwen praten en debatteren, omdat je ons daarmee maakt tot onmondige kinderen OVER wie besloten moet worden.
Als het over vrouwen gaat, laat dan ons aan het woord and pass the mic.
Om te spreken met onze Afro-Amerikaanse broeders en zusters – this ain’t it, bro.