Voorpagina Cultuur, Recensies

Recensie: Tweede vrouw? Ik maak bezwaar!

Prachtig zijn dit soort momenten toch. Terwijl ik in de trein aan het lezen was, realiseerde ik me dat ik werd aangestaard door een oudere vrouw. Ik volgde haar blik, die gericht was op de titel van het boek. Vervolgens keek ik haar aan en zei: ’Echt een goed boek’. De vrouw wierp me een blik toe, die meestal wordt geworpen naar de kleine hongerige Afrikaanse kindjes met dikke buikjes en ze zegt: ’En je ziet er zo modern uit.’

De titel van het boek is inderdaad gewaagd. Het trok me aan en tegelijk stootte het me ook af. ‘Tweede vrouw geen bezwaar’ is toch wel een titel waarmee je menig vrouw de kast op krijgt. Terwijl ik de titel tot me nam, stelde ik me voor hoe Dolle Mina-achtige figuren demonstrerend de straat op zouden gaan en Geert Wilders die nog eens benadrukt hoe achterlijk de Islam is. Echter is de inhoud alles behalve vrouwonvriendelijk, integendeel zelfs.

Tweede vrouw geen bezwaar is een bundel van Abdelhakim Chouaati’s columns. De bundel is opgedeeld in twee parten. In het eerste en grootste deel komen vooral autobiografische gebeurtenissen aan bod. Hierin leidt Chouaati ons door het leven van een immigrantenzoon. Daarnaast analyseert Chouaati de hedendaagse maatschappelijke kwesties op een merkwaardige manier.

Deel één van het boek leest als een trein. Menig Marokkaans-Nederlandse jongere zal zich er wel in herkennen. Ik herken mijn eigen vader in de manier waarop Chouaati zijn vader beschrijft: een ijskoude, grote, trotse Riffijn met een heel soft hartje. Lachwekkende herinneringen komen bij me boven als ik aan het drama rondom Sinterklaas denk. Geld aan mijn vader vragen voor surprise was bij mij thuis evengoed – eufemistisch verwoord- een groot obstakel. Mijn vader zei dan altijd ‘Zeg maar tegen de juf dat jij geen cadeau hoeft te krijgen, dan hoef je er ook niet één te kopen’. Briljant bedacht, vindt je niet?

Het is onmogelijk een apathische houding aan te nemen als het gaat over de akkefietjes met juf Anita, Chouaati’s basisschool docente. De omschrijving die hij van haar maakt, is goud waard om maar nog niet te spreken van de lachbuien die deze tot gevolg heeft. Stiekem was ik apetrots op Abdelhakim toen hij weigerde zijn groene appel aan juf Anita te overhandigen als afgedwongen verjaardagscadeau. Door de gedetailleerde omschrijving van gebeurtenissen is het bijna ondenkbaar om niet mee te leven met mini-Abdelhakim.

Het tweede deel is geheel anders. Geen luchtige en grappige columns, maar zwaar beladen politieke onderwerpen. Hiermee toont Chouaati heel goed dat hij op de hoogte is van wanpraktijken in de politiek. Vooral als hij het heeft over buitenlandse politiek, geeft hij goed onderbouwend kritiek op rijkere islamitische landen, die enkel bezig zijn met nog meer rijkdom te vergaren. Daarnaast geeft hij zijn ongezouten mening over politieke figuren in Nederland en benoemt de politici die de “achterwerk van de duivel hebben gekust”. Genuanceerd is hij absoluut niet.

In het tweede deel werd snoeihard kritiek geleverd op de politici waarbij de personen in kwestie met de grond gelijk werden gemaakt. Ondanks dat er in dit deel zeker wel een aantal goede columns stonden, werd het voortdurende afkraken vervelend. De metaforen waren, hoewel treffend, toch enigszins ongepast door het veelvuldige krenken. Verder zorgt het bestempelen van Sheich Fawaz als eerwaardige Imam, voor de nodige verontwaardiging. Imams die leuzen roepen als “vaders die hun dochters laten werken, zijn ezels!” vallen bij Chouaati kennelijk in de smaak.

Ik heb een aantal keer naar Abdelhakim Chouaati mogen luisteren op evenementen die hij presenteerde of waar hij als gast sprak. Chouaati heeft de gave om een zwaar onderwerp heel toegankelijk te maken door zijn humoristische opmerkingen. Dit komt terug in zijn boek, waarin hij humor gebruikt om minder leuke passages of verhalen op te vrolijken. Hierdoor lezen de columns erg prettig.

Daarnaast heeft hij een uitzonderlijke schrijfstijl en dit uit zich in lange zinnen, die bijzonder gedetailleerd zijn en metaforen waar je u tegen zegt. Het maakt niet uit of je je kan vinden in de vergelijkingen die hij maakt, je blijft vooralsnog bevangen in de keuze van de briljante woordspeling.

Abdelhakim Chouaati | Uitgeverij Lemmens | 2010 | 192 | ISBN 9789077490433 | € 16,95