Psychologie is een ondergewaardeerde discipline. Daarnaast wordt er altijd een beetje lacherig over gedaan terwijl het een van de meest serieuze disciplines is omdat het de geest van een mens aangaat. We denken dat we psychologisch goed onderlegd zijn, maar niets is minder waar.
Dat psychologie raakt aan het wezen van de mens en is om die reden naast cruciaal ook relevant, bewijst Roos Vonk met haar Menselijke gebreken voor gevorderden. Roos Vonk is hoogleraar Sociale Psychologie en ze schrijft regelmatig voor het blad Intermediair en Psychologie Magazine. Vonk heeft met haar boek bewezen dat ze een autoriteit is in haar vakgebied.
Menselijke gebreken voor gevorderden heeft zesenzestig korte stukjes die alle over het wezen van de mens gaan. Dat wezen van de mens legt ze uit aan de hand van bijvoorbeeld relaties. Zo zegt ze over mensen die de persoonlijke grenzen van een ander niet respecteren het volgende:
“Het verlangen naar contact, het verlangen de ziel van de ander te doorgronden, vraagt afstand en geduld. Die gevoelige, schuwe hond die iedereen in zich heeft, komt niet opeens tevoorschijn omdat iemand er indringend bovenop zit, maar op zijn eigen moment…”
Voor diegenen die Vonk kennen, is al bekend dat ze bepaalde zaken heel trefzeker en helder kan verwoorden. Daarnaast ontbreekt het haar niet aan humor. Zo beschrijft ze dat we met z’n allen eigenlijk een heleboel liegen. Gemiddeld vertelt meer dan de helft van je collega’s een leugen per dag, maar jij ook. Het boek zit vol met dit soort grappige weetjes of feiten die je stiekem niet kunt geloven. Is het echt zo dat mensen gewoonlijk informatie verwerpen die strijdig is met hun meningen? Ikzelf toch niet, dat doet alleen een ander, wordt gedacht. Iedereen doet het, zowel slimme als domme mensen. Daarnaast zijn we helemaal niet zo uniek als we denken dat we zijn.
Wat het boek het meest duidelijk maakt, is dat wij als mensen onszelf overschatten. We denken vaak te weten wie we zijn en waarom we bepaalde handelingen uitvoeren, maar het onbewuste (en daarmee vaak het onkenbare) heeft een grotere rol dan we denken. Zij wil daarmee zeggen dat we vreemden zijn voor onszelf en misschien daarom ook wel voor een ander. Of misschien is een ander zo vreemd nog niet.
Dit boek zet een aantal geaccepteerde overtuigingen en handelingen op losse schroeven. Zo is volgens Vonk de vraag die interviewers bij sollicitatiegesprekken gebruiken “What makes you tick?” volslagen onzinnig want we bedenken vaak dit soort vragen terwijl we het antwoord niet kunnen weten. De rol van het onderbewuste speelt namelijk een grotere rol dan we denken of durven erkennen. Het verborgen zelf is moeilijk te kennen. Dat leer je ook niet door een coach of een cursus. Wil je mensen echt kennen, dan moet je kijken naar het gedrag van mensen en niet naar hun woorden.
Het enige nadeel van het boek is dat de stukjes allemaal relatief kort zijn; gemiddeld drie pagina’s. Vonk stipt een keur aan zeer fascinerende, psychologische onderwerpen aan die relevant voor werk, studie en relaties zijn maar kan door de lengte niet de diepte ingaan. Daarentegen zijn in het boek wel voldoende voetnoten opgenomen met literatuur en verwijzingen om zelf op onderzoek uit te gaan.
5 Reacties op "Menselijke gebreken voor gevorderden"
Ik denk dat dit soort boeken de reden is waarom er lacherig gedaan wordt over het discipline.
Welnee Izz, “Dit boek zet een aantal geaccepteerde overtuigingen en handelingen op losse schroeven“, staat er. Je moet er dan gewoon bij bedenken dat het altijd andermans overtuigingen zijn die op losse schroeven gezet worden, en daar is iedereen het erg makkelijk mee eens….
(Of was je soms bang dat dat boek over de islamitische overtuigingen ging? haha, nee toch?)
Goede, informatieve recensie ;)
@ Izz: Dat jij niet de doelgroep bent, betekent niet dat iets slecht hoeft te zijn.
“vraag die interviewers bij sollicitatiegesprekken gebruiken “What makes you tick?” volslagen onzinnig”
Dat ligt je er aan wat je dan wil weten. Ik denk dat als je regelmatig iets moet vertellen over je bedrijf aan anderen dit een aardige test case kan zijn of iemand makkelijk spreekt en improviseert. Kortom, ik denk niet dat men dan een serieus antwoord verwacht maar een leuk inspirerend verhaal.
Simon
Juist het gaat in dat geval niet zozeer over de inhoud maar omn de presentatie