Voorpagina Algemeen, Cultuur

‘Magk een betje friet en die broodje daar met vis’

Op de vraag ‘waarom reizen Marokkanen nog steeds met een imperiaal’ kunnen we na jaren debatteren dan eindelijk antwoord geven. Na miljoenen euro’s uitgegeven te hebben aan wetenschappelijk onderzoek, slachtofferhulp, integratiedeskundigen, psychologen, jongerenwerkers, karatelessen en buurtvaders had niemand durven denken dat de verklaring voor het bijzondere gedrag van Polder-Marokkanen in de gemeenschap zelf gevonden had kunnen worden. Via de Facebook pagina Je weet dat je een Marokkaan bent als.. delen honderden Marokkaanse jongeren duizenden collectieve trauma’s op een manier waar Freud zijn vingers waarschijnlijk bij had afgelikt.

Er zijn inmiddels duizenden ervaringen gedeeld, uiteenlopend van pakkende quotes tot lange treurige, tranentrekkende verhalen die bepaalde gebeurtenissen gedetailleerd omschrijven. Zo schrijft Ilyes A: ‘Je weet dat je een Marokkaan bent als je vader of moeder jou vroeger nooit naar de mc donalds heeft gebracht en je pas op je 14e voor t eerst naar de mc gaat en niet weet hoe je iets moet bestellen: ‘magk een betje friet en die broodje daar met vis’.

Hier een greep uit het waardevolle bestand: ‘Je weet dat je een Marokkaan bent als’..

  • je vader, tijdens de heenreis naar Marokko, die koelbox belangrijker vond dan jouw beenruimte.
  • je moeder, tijdens de terugreis naar Nederland, die meloenen belangrijker vond dan jouw beenruimte.
  • je minimaal één schizofreen en suikerpatiënt in de familie hebt.
  • de fiets waarmee je naar school ging elke dag een ander geluidje maakte.
  • je al begon te huilen voordat je vader zijn riem van zijn broek had afgetrokken.
  • je moeder meer van bloem hield, dan van bloemen.
  • je vader dit jaar naar Marokko gaat om zijn geboortedatum aan te passen, zodat hij een jaar eerder met pensioen kan gaan.
  • de enige die je weleens van school ophaalde… de politie was.
  • je in groep twee van de basisschool bleef zitten.
  • je ieder vliegveld ‘Schiphol’ noemt.
  • je na zeven weken vakantie afscheid moest nemen van je familie en ook moest huilen… van blijdschap.
  • je hoopte dat je als laatste aan de beurt was met het pak slaag, omdat je vader dan te moe zou zijn of je misschien was vergeten.
  • als je er na 26 jaar achterkomt dat ‘seghjour’ geen bestaand Marokkaans woord is, maar een verbastering van ‘schuur’.
  • je na zeven weken vakantie de plaatselijke sprinkhanen en krekels begint te herkennen en van namen voorziet.
  • je in groep drie tijdens ‘smakelijk eten, smakelijk eten, smak, smak, smak, slok, slok, slok, dat zal lekker smaken, dat zal lekker smaken, eet maar op, drink maar op’ je verward om je heen keek of iemand zijn eten met je wilde delen.
  • je weleens op een handrem hebt gezeten.

Hoewel de Facebook groep een uitstekende manier is om het leed te delen, kan de groep ook op meerdere manieren ingezet worden. Zo is het een uitstekend podium om de trauma’s te verwerken, om een diepgeworteld jeugdsentiment te ontketenen, om de eeuwenoude vete tussen Berbers en Arabieren naar de achtergrond te drukken, om hartelijk te lachen én om de hongerige uren van de Ramadan te verbranden. Bovendien kan deze informatieuitwisseling prima dienen om de veelbesproken Marokkaans-Nederlandse identiteit te definiëren.

Sociologe Jacomijne Prins (Vrije Universiteit Amsterdam) doet onderzoek naar de verhalen onder Marokkaanse jongeren en zegt het volgende over de collectieve uitwisseling van narratieven:

Door middel van verhalen geven mensen betekenis aan de gebeurtenissen in hun leven, de rol die ze in deze gebeurtenissen hadden en de rol van anderen die erbij betrokken waren. Door zichzelf een bepaalde rol toe te delen, zeggen ze iets over zichzelf, of iets over de manier waarop ze door hun gesprekspartners gekend willen worden. Ook in migrantenstudies wordt het narratief bestudeerd om inzicht te krijgen in identiteiten van migranten en migrantengroepen. In het laatste geval wordt er gekeken naar verhalen van groepsleden die thematische overeenkomsten vertonen en zo het verhaal van de groep vormen, het collectief narratief, representatief voor de ervaring van de groep als geheel. Verhalen zijn immers niet alleen bouwstenen voor onze eigen identiteit, maar ook voor die van onze gemeenschap of onze cultuur”.

Wie een kijkje wil nemen in de traumakeuken van de gemiddelde Marokkaanse jongere kan hier terecht. Hier staan duizenden ervaringen inclusief reacties. Je moet echter wel snel zijn om nog een glimp op te willen vangen van originele trauma’s want de herhalingen (en de spelfouten) vliegen je werkelijk om de oren. Maar dat is dan tegelijkertijd een antwoord op de vraag in hoeverre deze groep als representatief beschouwd kan worden.

Weet je…

Abdelkarim. Voormalig hoofdredacteur van Wijblijvenhier.nl. Documentairemaker. Is geboren in de Zeeuwse contreien en wist al op vroege leeftijd dat het boerenleven niet voor hem was weggelegd. Hij besloot om zijn hooivork aan de wilgen te hangen, de koeien vaarwel te zeggen en zijn geluk te beproeven in Rotterdam. Hij studeerde Nieuwe Media aan de Universiteit van Amsterdam, was als journalist werkzaam bij de VARA, columnist voor KRO Hemelbestormers en Joop.nl, praat graag tegen vreemden, schaamt zich slechts voor zijn tenen en hoopt dat zijn levensmotto ooit de geschiedenisboeken ingaat: "Als je een geit een jurk cadeau geeft, weet je nooit wat er gebeurt"

Lees andere stukken van Abdelkarim