Voorpagina Gastarbeiders

Waar ik mee bezig ben…

, 24 maart 2007, 9 reacties

Hendrik Jan Bakker is gastarbeider voor wijblijvenhier.nl.

Ik zal dit keer eens een wat persoonlijker verhaal vertellen over een aantal zaken waar ik mij de afgelopen weken in mijn vrije tijd mee heb bezig gehouden.

Islamitische landbouw

In de eerste plaats (her)schrijf ik een artikel voor het ledenblad van de vereniging voor biologisch-dynamische landbouw over de islamitische kant van het Sekemproject in Egypte, waarover ik hier wel eens iets gepubliceerd heb. BD-landbouw komt voort uit de antroposofische levensbeschouwing van Rudolf Steiner, een Oostenrijker van rond de vorige eeuwwisseling. Doordat de grondlegger van Sekem, Ibrahim Abouleish, tijdens zijn verblijf in Oostenrijk met antroposofen in contact is gekomen, ging hij met nieuwe ogen naar zijn eigen islamitische achtergrond kijken. Daaruit ontstond het idee om in Egypte een project te starten voor vernieuwende landbouw, economie en sociaal-culturele voorzieningen.

Dit project heeft grote bekendheid onder antroposofen, maar minder bekend bij velen van hen is de rol die de islam hierin speelt. In zijn autobiografie schrijft Abouleish hier iets over en in een Duits radioprogramma over Sekem en de islam heeft hij hier veel meer over gezegd. Het is nog niet bekend wanneer het artikel wordt gepubliceerd, wellicht in het najaar.

Mystiek

Ter voorbereiding van een meditatieve bijeenkomst van moslims en christenen met belangstelling voor mystiek heb ik mij in gedichten van Johann Wolfgang (von) Goethe en Muhammad Iqbal verdiept.

Iqbal (1877-1938) was een spirituele en politieke hervormer in India. Hoewel hij een groot voorstander was van interculturele samenwerking en religies als gelijkwaardig beschouwde, was hij om politieke rekenen toch van mening dat een islamitisch thuisland voor Indiase moslims onvermijdelijk was. Hij wordt daarom wel als de geestelijke vader van Pakistan beschouwd. Bij zijn literaire activiteiten liep hij al gauw tegen de grenzen van de traditionele Noord-Indiase poëzie aan, die voornamelijk de liefde als onderwerp heeft. Daarom oriënteerde hij zich op de Perzische soefietraditie en Europese poëzie. Vooral Roemi en Goethe bewonderde hij. Hij vertaalde enkele gedichten van Goethe en liet zich inspireren door diens natuurgedichten.

De Duitse jurist, natuurkundige, geschiedschrijver en dichter Goethe (1749-1832 ) heeft zich intensief in de islam verdiept. Al jong had hij belangstelling voor oosterse culturen, maar zijn vader verhinderde dat hij Arabistiek ging studeren. Later leerde hij alsnog Arabisch, las vertalingen van de koran in diverse talen (rond 1800 werd de koran in het Frans, Engels en Duits vertaald – een heel goede is bijv. de Engelse van Sales uit 1734, die Goethe ook gekend moet hebben) en ontdekte hij hoe moeilijk het is om tot een correcte vertaling van de koran te komen.

Door een in het Duits vertaalde bundel met verzamelde gedichten van de Perzische Hafez die hem werd toegezonden raakte hij geboeid door het soefisme en in de trant van Hafez schreef hij zijn beroemde gedichtencyclus West-östliche Divan. Iqbals Payam-i-Mashriq (Boodschap uit het Oosten) is daar weer een antwoord op. Het is opvallend hoe soefistisch veel van Goethes gedichten zijn, ook al voordat hij zich in het soefisme verdiepte.

Uit: Payam-i-Mashriq

O hart, leer van een bloemknop het geheim van het leven.
Het is één en dezelfde liefde die alles verbindt:
Groeiend vanuit de donkere aarde
Richt ze de blik naar de zonnestralen.

(vert. S. Abdus Sattar)

Uit: Zur Farbenlehre (natuurkundig werk over kleur)

Had het oog geen zon-karakter
Hoe zouden we het licht herkennen?
Leefde in ons niet Godes eigen kracht,
Hoe zou het goddelijke ons raken?

(vert. H.J. Bakker)

Nog meer landbouw

Tenslotte ons landbouwproject in Indonesië: geïnspireerd door mijn enthousiasme over Sekem heeft mijn vrouw het idee opgevat om biologische landbouw in haar geboortedorp in Midden-Java te introduceren. Enkele van haar familieleden zijn boer of landbezitter (of beide) en een nichtje blijkt een landbouwopleiding te hebben gevolgd, dus de contacten zijn er. Een ander familielid (het halve dorp blijkt familie!) is bij de komende verkiezingen kandidaat dorpshoofd, dus dat zou de boel bestuurlijk erg vergemakkelijken.

Het plan is een aantal boeren te verzamelen en die op cursus te sturen; er blijkt in Indonesië al druk met biologische teeltmethoden en natuurlijke bemesting te worden geëxperimenteerd. Op ongeveer een dagreis afstand is een opleidingscentrum voor biologische landbouw gevestigd, dat zo’n tien jaar geleden met steun van een Zwitserse ontwikkelingsorganisatie is opgezet. Daar is kennis opgebouwd over gebruik van dierlijke mest en compost, natuurlijke bestrijdingsmethoden tegen schimmels en insecten, veredeling van traditionele – sterke – rijstsoorten en het tegengaan van erosie door herbebossing en milieubescherming. Als duidelijk is hoeveel boeren daadwerkelijk mee willen doen en wat dat centrum aan opleiding en begeleiding te bieden heeft, kunnen wij in Nederland subsidie aanvragen. Daar blijken talloze potjes voor te bestaan, zowel bij Ontwikkelingssamenwerking als bij Landbouw. Wij hopen dat dat centrum onze boeren kan begeleiden bij de eerste stappen op weg naar een biologische bedrijfsvoering.

Maar de producten moeten natuurlijk ook worden afgezet. Biologische landbouw is vaak arbeidsintensiever en dus duurder. Daar staan besparingen op uitgaven aan kunstmest, bestrijdingsmiddelen en zaaigoed tegenover. Mest en compost moet zoveel mogelijk in eigen beheer worden geproduceerd. Door productie, verwerking en afzet via een coöperatie te laten verlopen, omzeil je de geraffineerde tussenhandel die producten tegen bodemprijzen opkoopt. Wij denken ook aan contracten met ziekenhuizen en internaten – vlakbij het dorp is een islamitisch ziekenhuis en de leider van de organisatie die dat runt heeft in principe zijn medewerking toegezegd – en verkoop direct aan particulieren en in eigen winkels in de omliggende steden.

Als het project een succes wordt, zouden we kunnen uitbreiden met een milieu-educatiecentrum, recreatieboerderij en misschien zelfs faciliteiten voor ecotourisme. Op termijn zouden we dan moeten (r)emigreren. Wellicht schrijf ik hier nog eens uitgebreider over, als er meer te vertellen valt – we zitten nu nog in de inventarisatiefase. Voorlopig houden we belangstellenden op de hoogte via ons weblog.

Hendrik Jan Bakker is sinds 1997 moslim. Hij is geboren in Nederland en heeft een Indische moeder, Duitse grootmoeder en waarschijnlijk verre joodse voorouders. Hij heeft HBO museumwerk gestudeerd en een secretaresse-opleiding, momenteel is hij werkzaam als juridisch secretaresse. Hiernaast schrijft hij stukken en is beheerder van de websites abubakker.nl en mysubmission.nl.

Wij Blijven Hier werd in 2005 opgericht, omdat ze vonden dat ze er nog niet waren. Inmiddels zijn ze 3000 bijdragen rijker, die vrijwillig door beginnende én gearriveerde verhalenvertellers worden geschreven. Verschillend van columns, persoonlijke ervaringen tot verborgen nieuwsfeitjes. Ze kijken op hun eigen manier tegen de wereld aan, en vertellen zélf het verhaal. Wie zijn ze? Kijk om u heen. Want ze zijn hier. Zij Blijven Hier!

Lees andere stukken van de WBH Redactie